W dniu 18 marca 2025 na posiedzeniu Zarządu SEA Europe w Brukseli przedstawiona została propozycja FORUM OKRĘTOWEGO dotycząca fundamentalnych zmian w systemie opłat emisyjnych EU ETS w transporcie morskim.
Wprowadza ona mechanizm, który całkowicie przekierowuje kwoty należne z tytułu opłat EU ETS w transporcie morskim, na dekarbonizację floty przeprowadzoną w europejskich stoczniach przy wykorzystaniu wyprodukowanego w Europie wyposażenia okrętowego. Jej celem jest stymulacja powrotu produkcji stoczniowej do Europy, w tym do Polski, wykorzystując do tego system opłat emisyjnych EU ETS.
Istota przedstawionej przez FORUM OKRĘTOWE propozycji sprowadza się do stworzenia armatorom możliwości odpisywania kosztów związanych z inwestycjami w ograniczenie emisji CO2, należących do nich lub budowanych dla nich statków, od kwot należnych z tytułu EU ETS, pod warunkiem że:
- inwestycje te przeprowadzone będą w stoczniach krajów członkowskich UE,
- wyposażenie okrętowe i związane z nim systemy okrętowe wykorzystane do redukcji emisji CO2 wyprodukowane będą w krajach członkowskich UE.
Odpisy dotyczyłyby kosztów zakupu i montażu wyposażenia oraz systemów redukujących emisję CO2 oraz innych rozwiązań technicznych zmierzających w tym kierunku.
W ten sposób środki finansowe generowane z tytułu opłat EU ETS, zamiast trafiać nie wiadomo gdzie, zaangażowane zostaną bezpośrednio w dekarbonizację floty wykonaną w stoczniach UE, wykorzystując do tego wyposażenie i systemy okrętowe wyprodukowane w EU. Pieniądze armatorów z tytułu opłat EU ETS kierowane będą bezpośrednio na dekarbonizację ich własnej floty.
Treść Inicjatywy FORUM OKRĘTOWEGO do pobrania pod artykułem.
Propozycja ta - której FORUM OKRĘTOWE nadało tytuł „Gdańska Inicjatywa Klimatyczna 2025” - spotkał się pełnym poparciem organizacji europejskich producentów okrętowych zrzeszonych w SEA Europe. Następnego dnia została zaprezentowania przez Sekretarza Generalnego SEA Europe Christophe Tytgata w trakcie debaty zorganizowanej przez ECSA (Europejskie Stowarzyszenia Armatorów) podczas odbywającego się w Brukseli Europejskiego Szczytu Żeglugowego i spotkała się z bardzo ciepłym przyjęciem przez wielu armatorów.
Polska inicjatywa FORUM OKRĘTOWEGO zostanie niebawem włączona do pakietu propozycji, za którym będzie lobbowało SEA Europe w trakcie tworzenia morskiej strategii przemysłowej Unii Europejskiej.
FORUM OKRĘTOWE zwróciło się również do polskiego Ministerstwa Infrastruktury o podjęcie inicjatywy przez rząd na szczeblu Unii Europejskiej w celu wdrożenia jej w życie. Wymaga to zmiany Dyrektywy unijnej EU ETS, co jest przedsięwzięciem czasochłonnym, dlatego jak najszybsze zainicjowanie całego procesu – jeszcze w trakcie polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej - jest kluczowe. Byłoby to niewątpliwie naszym trwałym dorobkiem w czasie jej sprawowania.
Obiecujące sygnały napływają również od innych organizacji krajowych zrzeszonych w SEA Europe – między innym od niemieckiej VSM i duńskiej DM – które w pełni poparły polską inicjatywę i zwróciły się o takie poparcie do swoich rządów.
Beneficjentem tej Inicjatywy – jeżeli zostanie wdrożona - będą polskie stocznie, armatorzy, biura projektowe, firmy produkujące wyposażenie okrętowe i kooperanci stoczni. Wdrożenie jej będzie stanowiło silny impuls rozwojowy dla całej branży okrętowej w Polsce i w Europie
O tej i innych inicjatywach FORUM OKRĘTOWEGO będziemy debatowali niebawem w trakcie zbliżającego się Walnego Zgromadzenia FORUM OKRĘTOWEGO, na które prezes tej organizacji Adam Ruszkowski zaprosił m.in. przedstawicieli rządu, sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, władz samorządowych i pomorskich posłów na Sejm.
Wspólnie porozmawiamy o konkretach: jak lepiej wykorzystać szanse, rysujące się przed polskim przemysłem okrętowym.
Ireneusz Karaśkiewicz - dyrektor Biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE
Poniżej do pobrania: