Podatki marynarskie: Brazylia – korzystne wyroki NSA i indywidualna interpretacja

Mamy przyjemność poinformować, iż dnia 08.10.2019 roku w sprawie powadzonej przez Kancelarię zapadł już drugi w tym roku korzystny wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dla marynarza pracującego u brazylijskiego armatora, który skorzystał z ulgi abolicyjnej nie płacąc podatku zagranicą. Wyrok ten ma charakter precedensowy i jest prawomocny.

Co więcej, w efekcie kilkuletnich starań Zespołu Kancelarii, w sierpniu 2019 roku, wpłynęła do Kancelarii pierwsza od lat korzystna dla polskiego marynarza indywidualna interpretacja pracującego u brazylijskiego armatora, który również skorzystał z ulgi abolicyjnej przy braku zapłaty podatku zagranicą. Ww. indywidualna interpretacja z dnia 05.08.2019 roku nie została zaskarżona przez organ podatkowy.

Przepisy krajowe dot. ulgi abolicyjnej w stanach bezumownych (Brazylia)

Jak wskazywałem w wielu wcześniejszych publikacjach Polska nie zawarła z Brazylią umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w związku z czym sytuację prawnopodatkową podatnika określają przepisy krajowe i zastosowanie znajduje metoda proporcjonalnego odliczenia.

W tym wypadku obowiązek podatkowy marynarza zatrudnionego w ww. modelu przenosi się do Polski i znajduje zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia w związku z czym do dochodu marynarza zastosowanie znajdują wszystkie regulacje wewnętrznego prawa, które stosuje się w przypadku zastosowania tego typu metody unikania podwójnego opodatkowania, w tym możliwość skorzystania z ulgi abolicyjnej.

W myśl art. 27 ust. 9 ww. ustawy, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Przepisy art. 11 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.

W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie są zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zasady określone w ust. 9 stosuje się odpowiednio (art. 27 ust. 9a ww. ustawy). Osoba, która zagranicą uzyskała dochody podlegające rozliczeniu z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia, ma obowiązek złożyć w Polsce roczne zeznanie podatkowe, nawet jeżeli w Polsce nie uzyskała żadnych dochodów.

Podatnicy, którzy zagranicą uzyskali dochody m. in. z pracy bądź z prowadzenia działalności gospodarczej, podlegające w Polsce rozliczeniu z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia, mają prawo do odliczenia od podatku dochodowego tzw. ulgi abolicyjnej, czyli kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy podatkiem obliczonym z zastosowaniem metody proporcjonalnego odliczenia a podatkiem obliczonym według metody wyłączenia z progresją.

Na podstawie art. 27g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik podlegający obowiązkowi podatkowemu określonemu w art. 3 ust. 1, rozliczający na zasadach określonych w art. 27 ust. 9 albo 9a uzyskane w roku podatkowym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dochody:

1. ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1, art. 13, art. 14, lub
2. z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów,
3. z wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi - ma prawo odliczyć od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2. Zgodnie z art. 27g ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega kwota stanowiąca różnicę między podatkiem obliczonym zgodnie z art. 27 ust. 9 albo 9a (tj. metody proporcjonalnego odliczenia) a kwotą podatku obliczonego od dochodów ze źródeł, o których mowa w ust. 1, przy zastosowaniu do tych dochodów zasad określonych w art. 27 ust. 8 (tj. metody wyłączenia z progresją).

Jeszcze raz trzeba podkreślić, iż możliwość skorzystania z ulgi abolicyjnej nie została uzależniona od tego, czy ww. dochody osiągnięte za granicą zostały opodatkowane w państwie źródła, tj. w państwie, w którym podatnik je uzyskuje.

Nie ma też znaczenia, czy Polska zawarła czy nie zawarła z tym państwem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Najważniejsze jest to, czy dochody zagraniczne podlegają opodatkowaniu w Polsce przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego. Metoda ta ma również zastosowanie w przypadku, gdy z danym państwem Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Państwa i terytoria stosujące szkodliwą konkurencję w zakresie PIT (tzw. „raje podatkowe”) są wyłączone z możliwości zastosowania ulgi abolicyjnej.

Od 30.03.2019 roku „nowa” lista „rajów podatkowych” dla marynarzy

Praktyka stosowania przepisów dot. ulgi abolicyjnej w przypadku Brazylii

Na przestrzeni ostatnich lat większość organów podatkowych w Polsce i sądów administracyjnych próbowało bezzasadnie podważać prawo do ulgi abolicyjnej w przypadku pracy u brazylijskiego armatora, w sytuacji, gdy marynarz nie zapłacił podatku zagranicą.

Podatki marynarskie: Ulga abolicyjna dla marynarzy w orzecznictwie

Podatki marynarskie: niepokojące praktyki urzędów skarbowych w 2019 r.

W mojej ocenie, próby podważenia ulgi abolicyjnej przez organy podatkowe były i są pozbawione podstaw prawnych z uwagi na obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz na wydanie przez Ministerstwo Finansów w dniu 31.10.2016 roku (numer interpretacji: DD10.8201. 1.2016.GOJ) interpretacji ogólnej, w której rozstrzygnięto kwestię rozliczania zagranicznych dochodów uzyskiwanych przez polskich marynarzy przy zastosowaniu ulgi abolicyjnej.

Interpretacja ta jest korzystna dla marynarzy i stanowi ważny argument w kontaktach z organami podatkowymi w odpowiedzi na ewentualne wezwania.

Do powyższego stanowiska Kancelarii przychyliła się Krajowa Administracja Skarbowa w ostatniej interpretacji indywidualnej z dnia 05.08.2019 roku oraz w dwóch precedensowych wyrokach NSA, które zapadły w 2019 roku i są już prawomocne.

Niestety jak praktyka pokazuje, w dalszym ciągu trzeba liczyć się z tym, że organy podatkowe w Polsce będą próbowały podważać prawo do ulgi abolicyjnej w ww. sytuacji oraz będą krytycznie oceniać przedkładane dokumenty przez marynarzy. Marynarze muszą również pamiętać o tym, iż wszelkie argumenty i dokumenty, które należy wnieść w toku ww. postępowań trzeba wnieść na etapie postępowania przed Urzędem Skarbowym, a nie dopiero w ewentualnym odwołaniu, dlatego też odradzamy samodzielny kontakt z organami podatkowymi. Samodzielny kontakt marynarza z organem podatkowym może bardzo poważnie skomplikować późniejsze budowanie linii obrony marynarza w przypadku negatywnych wyników czynności sprawdzających.

Podsumowanie

Co więcej Zespół Kancelarii wniósł skargę do Komisji Europejskiej w sprawie niejednorodnego stosowania przepisów prawa podatkowego w Polsce w odniesieniu do marynarzy pracujących u brazylijskich armatorów. Zespół Kancelarii obsługuje marynarzy na terenie całej Polski w zakresie reprezentacji marynarzy przed organami podatkowymi, w zakresie rozliczeń podatkowych oraz w wielu innych sprawach. W razie pytań lub wątpliwości zapraszamy do kontaktu.