Dzisiaj kolejny statek z produktami rolnymi opuścił porty regionu Odessy, z portem przeznaczenia w Afryce, ale nie w kraju należącym do najbardziej zagrożonych głodem. Jeszcze wychodzą z ukraińskich portów statki, które utknęły tam od początku rosyjskiej agresji w lutym (stanowią większość wywożących dotąd żywność z Ukrainy), ale ukraińska agencja informacyjna Ukrinform podkreśla, że również kolejne puste statki wchodzą do portów Ukrainy pod załadunek.
Dzisiaj (w czwartek, 18 sieprnia) spodziewane było w portach ukraińskich wejście czterech takich statków. Na dwa z nich miała być ładowana od dzisiaj ukraińska pszenica.
Według informacji podanej 18 sierpnia za Zarządem Portów Ukraińskich przez Ukrinform, masowiec I Maria z ładunkiem 33 tys. ton kukurydzy opuścił port Czernomorsk. Statek ma kierować się do Egiptu.
Masowiec I Maria (nr IMO 8914697; państwo bandery Belize; rok budowy 1991; GT 22 147; nośność 38 855 t) należy do duńskiego armatora Janchart Shipping A/S, armatorem zarządzającym i operatorem statku jest spółka Queen Maria Shipping Co Ltd zarejestrowana w Liberii, a za zarząd techniczny statku odpowiada GMZ Ship Management Co SA z Libanu.
Jak podał w czwartek Ukrinform, od momentu podpisania przez Ukrainę, Turcję i ONZ, 22 lipca, tzw. "inicjatywy Stambułskiej w sprawie bezpiecznej żeglugi" (co chyba znamienne, w komunikacie Ukrinform nie wymienia się "przeciwnej" strony całego szerszego porozumienia - Rosji, która podpisała analogiczną, ale oddzielną umowę z Turcją i ONZ), już 25 statków z ukraińskimi produktami rolnymi / żywnościowymi opuściło porty ukraińskie kierując się do Cieśniny Bosfor, gdzie przechodzą międzynarodowe inspekcje przed dalszą drogą.
Na mocy wspomnianych umów, podpisanych przez Turcję, ONZ oraz oddzielnie przez Ukrainę i Rosję, utworzono "bezpieczny korytarz" wiodący z portów ukraińskich Czernomorsk, Odessa i Piwdennyj. Statki przewożące żywność z Ukrain chronione są specjalną strefą buforową o szerokości 10 mil morskich (ok. 18,5 km) przy wyznaczonym torze wodnym. Strona ukraińska w międzyczasie postulowała już o rozszerzenie obowiązywania umowy na wybrane z pozostałych portów ukraińskich, nie objętych okupacją rosyjskiego najeźdźcy.
Jak podawały niektóre media 17 sierpnia, "korytarzem zbożowym" (na mocy "Initiative on the Safe Transportation of Grain and Foodstuffs") wywieziono do tego dnia z Ukrainy już ponad 600 000 ton ziarna w ładowniach 24 statków. Tak podawana informacja jest jednak nieścisła, bowiem nie wszystkie te statki przewoziły ziarno. Niektóre są zbiornikowcami (chemikaliowcami) mającymi w swoich zbiornikach ładunkowych oleje roślinne (np. olej słonecznikowy).
Natomiast jak poinformował 18 sierpnia Ukrinform, cytując ministerstwo obrony Turcji, łącznie 43 statki skorzystały z "korytarza zbożowego" od 1 sierpnia 2022 r., a 25 z nich opuściło porty ukraińskie. Z kolei 18 statków weszło do portów ukraińskich po ładunki ziarna. Ponad 622 tys. ton ziarna wysłano dotąd (od początku agresji Rosji i wprowadzenia rosyjskiej blokady portów ukraińskich).
Ministerstwo Infrastruktury Ukrainy informowało wczoraj (w środę, 17 sierpnia) przed południem, że Czernomorsk opuścił statek Petrel S, a jednostki Sara i Efe wyszły z portu Odessa. Łącznie przewożą ok. 33 tys. ton produktów rolnych.
Wspomniano przy okazji, że największy dotąd konwój pięciu statków, przewożących łącznie prawie 110 000 ton ziarna, opuścił porty ukraińskie dzień wcześniej - 16 sierpnia.
Na tę piątkę składały się jednostki: Bonita (IMO 9231286) z portu Piwdennyj oraz Ramus (IMO 9318400) i Propus (IMO 9133757) z Czernomorska. Były to statki, które utknęły na Ukrainie w wyniku rozpoczęcia kinetycznych działań wojennych w ramach agresji Rosji w lutym. Kolejne dwa statki weszły do portów ukraińskich już po osiągnięciu porozumienia w Stambule dotyczącego bezpiecznego "korytarza zbożowego" - Brave Commander (IMO 9136931) i Osprey S (IMO 9300843) - jako drugi i trzeci statek, które przybyły do portów ukraińskich po ładunki od rozpoczęcia rosyjskiej inwazji (pierwszym był - wcześniej - Fulmar S (IMO 9370082) w Czernomorsku).
Choć wspomniane powyżej 600 000 ton produktów żywnościowych, to znacząca ilość, niepokojące jest jednak, że w takim tempie nie uda się osiągnąć poziomu eksportu oczekuwanego i deklarowanego - jako cel - przez ukraińskie władze, a mowa była o 100 statkach przewożących łącznie 3 mln ton towarów miesięcznie.
Do 16 sierpnia następujące statki opuściły Ukrainę:
1. Razoni (IMO: 9086526), z Odessy
2. Polarnet (IMO: 9758961), z Czernomorska
3. Rojen (Imo: 9754927), z Czernomorska
4. Navi Star (IMO: 9590979), z Odessy
5. Glory (IMO: 9288473), z Czernomorska
6. Riva Wind (IMO: 9301196), z Odessy
7. Star Helena (IMO: 9361213), z Czernomorska
8. Mustafa Necti (IMO: 9736690), z Czernomorska
9. Ocean Lion (IMO: 9296248), z Czernomorska
10. Rahmi Yagci (IMO: 9550852), z Czernomorska
11. Sormovskiy 121 (IMO: 8133578), z Czernomorska
12. Star Laura (IMO: 9328936), z Piwdiennego
13. Sacura (IMO: 9497000), z Piwdiennego
14. Arizona (IMO: 9592733), z Czernomorska
15. Thoe (IMO: 9400588), z Czernomorska
16. Ramus (IMO: 9318400), z Chornomorsk
17. Bonita (IMO: 9231286), z Piwdiennego
18. Propus (IMO: 9133757), z Chornomorsk
19. Fulmar S (IMO: 9370082), z Chornomorsk
20. Osprey S (IMO: 9300843), z Chornomorsk
21. Brave Commander (IMO: 9136931), z Piwdiennego
Kolejne statki po produkty rolne są w drodze do portów na Ukrainie. Jak podał np. 15 sierpnia Ukrinform sześć kolejnych statków otrzymało pozwolenia na obsługę przewozową eksportu ukraińskiego zboża. Wspólne Centrum Koordynacyjne działające w ramach "Czarnomorskiej Inicjatywy Zbożowej ONZ" wydało pozwolenia sześciu statkom na przejście "morskim korytarzem humanitarnym" przez Morze Czarne.
Dwa z tych statków - Kafkam Etler i Zelek Star - wg stanu z 15 sierpnia, przeszły już inspekcję na Morzu Marmara i skierowały się do Czernomorska i Odessy pod załadunek. Z kolei jednostki Great Arsenal, Zumrut Ana, Ocean S i Kubrosliy miały wyruszyć do Czernomorska po zakończeniu inspekcji. Wcześniej, inspekcje przeszły i wyruszyły w kierunku portów ukraińskich statki Star Laura (w niedzielę, 14 sierpnia) i Rahmi Yagci (w sobotę, 13 sierpnia).
Statki zmierzające do portów ukraińskich przez korytarz morski na Morzu Czarnym ustanowiony, przynajmniej teoretycznie dla Światowego Programu Żywnościowego - WFP (ze statków wychodzących dotąd z portów ukraińskich ze zbożem tylko jeden trafił w rejon naprawdę zagrożony głodem) to w większości starsze, mniejsze masowce o niskiej wartości rynkowej.
Korzystając z danych pochodzących z VesselsValue, serwis informacyjny TradeWinds obliczył, że 12 statków wymienionych przez ONZ jako przechodzące inspekcję w Stambule przed udaniem się do ukraińskich portów na Morzu Czarnym ma średni wiek 20,1 roku oraz średnią wartość rynkową 6,5 mln USD. Jedna jednostka, Kubrosli Y, o nośności 12 tys. ton, ma aż 41 lat. Największą jednostką, która do tej pory została wymieniona jest Osprey S (o nośności 30 500 t, zbudowany w 2007 roku), a najmniejszą Kafkametler (nośność 2900 t, zbudowany w 1992 roku). Średnia wielkość to 15 000 ton nośności.
Pomimo twierdzeń Wspólnego Centrum Koordynacyjnego ONZ, że otrzymało ono wiele wniosków o przewóz ładunków WFP, wydaje się, że program przyciągnął tylko nieliczne statki z głównego nurtu rynku masowców. Powodem niskiego zainteresowania wysyłaniem nowszych i lepszych statków do obsługi handlu morskiego Ukrainy są oczywiście ryzyka się z tym wiążące - z bezpośrednim ryzykiem wojennym na czele. Opierając się na aktualnych uśrednionych wycenach, 10-letni masowiec o wartości rynkowej 20 mln USD może płacić ok. 250 000 USD stawki ubezpieczeniowej obejmującej "obszar wysokiego ryzyka". Za wysłany w ten sam rejon masowiec 25-letni armator zapłaci ok. 70 000 USD.
PBS (PortalMorski.pl)
Fot.: Farid Mernissi / Wikimedia Commons (CC)
USD
EUR
CHF
GBP