AQUAEXCEL to, finansowany przez Unię Europejską, projekt, który ma zwiększyć wydajność unijnego sektora akwakultury, czyli hodowli ryb. Jego celem jest opracowanie nowych metod i narzędzi, które sprawią, że europejscy hodowcy będą jeszcze bardziej konkurencyjni. Zyskają zarówno zatrudnieni w tym sektorze gospodarki, jak i środowisko naturalne.
Akwakultura daje nadzieję na ograniczenie zapotrzebowania na połowy dzikich ryb. Globalny popyt na ryby rośnie, co zagraża przełowieniem wielu gatunkom. Hodowla ryb (akwakultura) ogranicza presję wywieraną na te zasoby, ponieważ w chwili obecnej połowa ryb spożywanych na świecie jest produkowana w gospodarstwach rybackich. Można jednak uczynić jeszcze więcej, by europejski sektor akwakultury, który zatrudnia około 80 000 osób, stał się bardziej wydajny. Produkując więcej ryb w sposób zrównoważony i przyjazny dla środowiska, gospodarstwa rybackie mogłyby jeszcze zmniejszyć presję wywieraną na europejskie zasoby ryb dziko żyjących.
Aby to ułatwić, finansowany przez UE projekt AQUAEXCEL ułatwia kontakty między naukowcami z całej Europy w zakresie badań, z których mogą skorzystać hodowcy, w celu zwiększenia swojej konkurencyjności, oraz ożywienia gospodarki społeczności przybrzeżnych.
– Celem tego projektu jest opracowanie nowych metod i narzędzi do prowadzenia bardziej opłacalnych i przydatnych badań w sektorze akwakultury – powiedział koordynator AQUAEXCEL Marc Vandeputte, naukowiec badający genetykę ryb we francuskim centrum badawczym: Institut National de la recherche agronomique (INRA).
AQUAEXCEL zapewnia badaczom z UE i krajów stowarzyszonych dostęp do najlepszych ośrodków badawczych w dziedzinie akwakultury oraz zasobów w całej Europie, w tym terenów badawczych, genetycznych banków danych i systemów obrazowania. AQUAEXCEL stara się również zachęcić do współpracy przy wspólnych projektach najlepszych naukowców z UE i innych krajów w celu promowania doskonałej jakości badań.
Na przykład niektóre projekty badały możliwości zastąpienia mączki rybnej i oleju z ryb innymi składnikami, takimi jak olej z orzechów laskowych, mączka z owadów i mikroalgi. Inny przykład: naukowcy badają w ramach projektu, jak ryby konsumują składniki odżywcze. Poszukują możliwości lepszego kontrolowania tłuszczu i struktury mięsa, jako sposobu na poprawę jego jakości. Chcą również zmniejszyć nakłady potrzebne do hodowli ryb i ograniczyć zanieczyszczenie lokalnego środowiska.
Prace AQUAEXCEL obejmują harmonizację i standaryzację zasobów badawczych w całej Europie – np. poprzez opracowanie modelu ryby i metod eksperymentalnych, aby pomóc naukowcom w koordynacji badań naukowych. Projekt rozwija i wykorzystuje nazywane przez naukowców „izogenicznymi” linie łososia, karpia, labraksa i pstrąga. Te genetycznie identyczne grupy poszczególnych gatunków ryb ułatwią naukowcom powielanie doświadczeń. Izogeniczny pstrąg został wyprodukowany w jednej z należących do AQUAEXCEL eksperymentalnej hodowli ryb prowadzonej przez INRA (Krajowy Instytut Badań Rolnych) niedaleko Brestu we Francji. Naukowcy z Uniwersytetu w Wageningen w Holandii używają obecnie tej izogenicznej ryby do badania metabolizmu.
Máire Geoghegan-Quinn, komisarz do spraw badań, innowacji i nauki, powiedziała: – UE od dawna dostrzegała zasadnicze znaczenie badań naukowych w dziedzinie akwakultury dla rozwoju gospodarczego obszarów przybrzeżnych i oddalonych oraz jako sposobu na poprawę jakości, przy jednoczesnym poszanowaniu dobrostanu zwierząt i środowiska. Będziemy w dalszym ciągu inwestować w tego typu badania i innowacje w ramach nowego unijnego programu Horyzont 2020.
AQUAEXCEL otrzymał wsparcie finansowe UE w ramach siódmego programu ramowego Unii Europejskiej na rzecz badań i rozwoju technologicznego(2007–2013). Projekt ten, realizowany do lutego 2015 r., otrzymał finansowanie w wysokości 9,2 mln euro z funduszy unijnych. Skupia on 17 partnerów (instytuty badawcze, uniwersytety i organizacje sektora akwakultury) z Belgii, Republiki Czeskiej, Francji, Grecji, Węgier, Irlandii, Holandii, Norwegii, Hiszpanii i Zjednoczonego Królestwa.
W dniu 1 stycznia 2014 r. Unia Europejska uruchomiła nowy program badań naukowych i innowacji pod nazwą „Horyzont 2020”. W ciągu najbliższych siedmiu lat prawie 80 mld euro zostanie zainwestowane w projekty z zakresu badań naukowych i innowacji, wspierające konkurencyjność gospodarczą Europy i poszerzanie granic wiedzy człowieka. Środki z unijnego budżetu na badania są przeznaczane głównie na poprawę warunków życia w takich dziedzinach jak zdrowie publiczne, ochrona środowiska, transport, żywność i energia. Zawieranie partnerstw badawczych z sektorem farmaceutycznym, lotniczym i kosmicznym, samochodowym i elektronicznym stanowi także zachętę dla sektora prywatnego do inwestowania w celu wsparcia przyszłego wzrostu i tworzenia miejsc pracy dla specjalistów. Program „Horyzont 2020” będzie w jeszcze większym stopniu skoncentrowany na przekształcaniu wybitnych pomysłów w produkty, procesy i usługi rynkowe.
USD
EUR
CHF
GBP