Gdynia: Państwowy pogrzeb 9 marynarzy – ofiar zbrodni komunistycznej

W piątek na gdyńskim Cmentarzu Marynarki Wojennej odbędzie się państwowy pogrzeb 9 oficerów, podoficerów i marynarzy - ofiar zbrodni komunistycznych. Ich prochy spoczną w Kwaterze Pamięci, w której jesienią mają zostać pochowane szczątki wiceadmirała Józefa Unruga.

Uroczysty pogrzeb poprzedzi msza święta, która zostanie odprawiona w piątek rano na pokładzie ORP Błyskawica. Specjalnie na tę okazję ten okręt–muzeum cumujący zwykle przy Nabrzeżu Pomorskim w centrum Gdyni został we wtorek odholowany do gdyńskiego Portu Wojennego.

Po nabożeństwie uczestnicy piątkowej uroczystości przejdą w kondukcie pogrzebowym z portu na Cmentarz Marynarki Wojennej na gdyńskim Oksywiu. Prochy marynarzy spoczną w istniejącej na terenie tej nekropolii Kwaterze Pamięci. Uroczystości pogrzebowe rozpoczną się w południe.

Pochowani zostaną kawalerowie orderu Virtuti Militari i obrońcy Helu: kontradm. Adam Mohuczy (p.o. dowódcy Marynarki Wojennej zmarły w więzieniu w Sztumie 7 maja 1953 r.), kmdr. pil. Kazimierz Kraszewski (szef Oddziału Operacyjnego Sztabu Generalnego MW zmarły 18 marca 1990 r.), kmdr. Wacław Krzywiec (komendant Portu Wojennego Gdynia i dowódca ORP „Błyskawica" zmarły 12 marca 1956 r. w trakcie przerwy w odbywaniu kary więzienia), kmdr. Marian Wojcieszek (zastępca dowódcy Głównego Portu Marynarki Wojennej w Gdyni, szef Sztabu Generalnego Marynarki Wojennej zmarły 23 grudnia 1974 r.) oraz kpt. mar. Zdzisław Ficek (dowódca 34. baterii artylerii nadbrzeżnej w 1939 r., niewinnie stracony 2 grudnia 1952 r.).

W Kwaterze Pamięci spoczną także: kmdr. porucznik Robert Kasperski (obrońca Helu, szef Sztabu Dowództwa Floty zmarły 23 stycznia 1974 r.), kpt. mar. Adam Dedio (żołnierza SGO „Polesie", Armii Krajowej i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, niewinnie stracony 14 kwietnia 1947 r.), bosm. Edmund Sterna (członek polskiej organizacji podziemnej „Wolność" niewinnie stracony 21 listopada 1952 r.) oraz st. mar. Jerzy Sulatycki (niewinnie stracony 11 lipca 1952 r.).

W Kwaterze Pamięci spoczną także szczątki żon trzech oficerów marynarki – Michaliny Ficek, Janiny Kraszewskiej i Ireny Wojcieszek. Ich pochówek zaplanowano na czwartkowy wieczór. Poprzedzi go msza święta odprawiona w Kościele Marynarki Wojennej RP pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gdyni-Oksywiu.

Zgodnie z planem Kwatera Pamięci na Cmentarzu Marynarki Wojennej ma być miejscem pochówku i upamiętnienia wiceadmirała Józefa Unruga (dowódcy Marynarki Wojennej w okresie II RP i dowódcy Obrony Wybrzeża we wrześniu 1939 r.) i jego żony oraz 21 jego podwładnych, którzy wraz z nim w 1939 r. brali m.in. udział w obronie Helu.

W Kwaterze tej spoczywają już szczątki trzech oficerów Marynarki Wojennej - komandorów Stanisława Mieszkowskiego, Jerzego Staniewicza i Zbigniewa Przybyszewskiego, którzy zostali zabici strzałami w głowę w grudniu 1952 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie. Na śmierć skazano ich w procesie dotyczącym tzw. spisku komandorów, w którym - za rzekome szpiegostwo i dywersję - sądzonych było (na podstawie sfałszowanych dowodów) w sumie siedmiu komandorów. Wszyscy oficerowie jeszcze przez II wojną światową służyli w polskiej marynarce i w kampanii wrześniowej brali udział w obronie Helu.

Szczątki Mieszkowskiego, Staniewicza i Przybyszewskiego zostały zidentyfikowane na tzw. Łączce na warszawskich Powązkach, a w Kwaterze Pamięci na gdyńskim Cmentarzu Marynarki Wojennej pochowano je późną jesienią ub.r.

Uroczysty pochówek prochów wiceadmirała Unruga, który zmarł w 1973 r. we Francji i tam został pochowany, planowany jest w tym miejscu na jesień br.

Przed dwoma laty starania o sprowadzenie do Polski prochów Unruga oraz jego żony podjęło Biuro Bezpieczeństwa Narodowego. BBN jest także, obok Instytutu Pamięci Narodowej, jednym z głównych organizatorów planowanych na piątek uroczystych pogrzebów na gdyńskim Cmentarzu MW.

W działającym pod patronatem Prezydenta RP Komitecie Organizacyjnym, obok BBN i IPN, zasiadają też przedstawiciele rodzin śp. marynarzy, Ministerstwa Obrony Narodowej (w tym Marynarki Wojennej), Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz miasta Gdyni.

Na zdjęciu u dołu od lewej: kpt. mar. Adam Dedio, kmdr. porucznik Robert Kasperski, kmdr. Wacław Krzywiec, kmdr. pil. Kazimierz Kraszewski, kmdr. Marian Wojcieszek, kontradm. Adam Mohuczy. Fot.: Archiwum/IPN/Wikimedia Commons.