Projekty Akademii Morskiej w Szczecinie z dofinansowaniem w Baltic Sea Region 2014-2020

Dwa projekty szczecińskiej uczelni morskiej zdobyły dofinansowanie w pierwszym konkursie programu Interrreg Baltic Sea Region 2014-2020. Oba złożono w priorytecie III - Transport.

W pierwszym naborze do realizacji zakwalifikowano 35 z 78 złożonych projektów. Na wybrane projekty alokowano 91 mln euro, czyli ok. 38% całego budżetu programu. Są to: EnviSuM z Wydziału Mechanicznego oraz GoLNG z Wydziału Nawigacyjnego.

EnviSuM, czyli niska emisja siarki w paliwach żeglugowych

Celem projektu jest opracowanie sposobu mierzenia i oceny wpływu emisji siarki ze statków na środowisko i jakość powietrza w regionie Morza Bałtyckiego. Wyniki mają dostarczyć nowych informacji na temat sposobu dalszej poprawy stanu powietrza w jak najbardziej opłacalny i ekonomiczny sposób. Związane jest to z wprowadzoną tzw. dyrektywą siarkową, która zakłada zmieszenie emisji siarki na obszarze Bałtyku.

W skład międzynarodowego, multidyscyplinarnego konsorcjum projektu, oprócz AM w Szczecinie, wchodza prestiżowe uczelnie i jednostki badawcze m.in. z Finlandii (Uniwersytet w Turku, Fiński Instytut Meteorologiczny) oraz Szwecji (Uniwersytet w Goteborgu i Chalmers Technical University). Ich potencjał może być wykorzystywany także w kolejny projektach badawczo-rozwojowych.

Wartość dofinansowania na realizację projektu przez AM w Szczecinie wynosi prawie 350 000 euro. Realizacja rozpoczęła się w styczniu i potrwa do końca 2018 roku.

Go LNG, czyli rozwój technologii i promocja niebieskiego paliwa

Pomimo wprowadzenia na Morzu Bałtyckim w 2015 roku obszaru kontrolowanej emisji siarki (SECA) w dalszym ciągu wąskim gardłem utrudniającym szerszy rozwój rynku skroplonego gazu ziemnego (LNG) jest niewielka jego dostępność oraz wysoka cena. Braki w infrastrukturze zaopatrującej w LNG powodują, że popyt na to paliwo jest niewielki, co z kolei wpływa na cenę LNG. Jest ona dość wysoka, ponieważ koszty inwestycji instalacji bunkrujących przerzucane są na niewielką liczbę użytkowników końcowych. Koszty te mogą stanowić do 50% ceny tego paliwa. Obecnie na świecie pływa 50 statków zasilanych LNG, a kolejne 55 jest zakontraktowanych. Zakładany jest wzrost tej liczby do 100 w 2018 i do 1000 w 2020 roku. Pewne perturbacje może spowodować spadek ceny ropy naftowej, który powoduje zmniejszenie atrakcyjności paliwa LNG i zepchnięcie rozwiązań związanych z ochroną środowiska na dalsze miejsce. 

Dlatego głównym celem projektu Go LNG jest zlikwidowanie przeszkód, które blokują rozwój technologii LNG na obszarze Morza Bałtyckiego poprzez:

- zmniejszenie ceny i zwiększenie dostępności LNG: Rozwijanie popytu i dostępności w głównej mierze zależy od liczby użytkowników końcowych. Realizatorzy projektu koncentrować się będą na promocji rozwiązań LNG i jednocześnie poszukiwaniach nowych ich odbiorców. Rosnąca liczba użytkowników wpłynie również na jednostkową cenę paliwa, ponieważ nowi użytkownicy wezmą na siebie część kosztów inwestycji.
- rozwój czystych technologii: Koszt budowy statków zasilanych LNG ze względu na zaawansowane technologie jest od 20 do 25% wyższy niż dla porównywalnych jednostek zasilanych przy pomocy paliw tradycyjnych (HFO - paliwa ciężkie, MDO - olej żeglugowy typu Diesel) również z uwzględnieniem płuczki (scrubber). Celem działań w projekcie będzie upowszechnienie tych technologii na inne rodzaje transportu np. drogowego, kolejowego, co pomoże zmniejszyć koszt zastosowanych elementów poprzez zwiększenie ich produkcji.
- szkolenie personelu: Należy zadbać o akceptację społeczną dla rozwiązań LNG. Ryzyko zagrożeń związanych z wykorzystaniem LNG jako paliwa można znacząco zmniejszyć poprzez właściwe szkolenia operatorów. W ramach projektu zostanie przedstawiony program szkolenia przeznaczony dla marynarzy, personelu portowego, przedsiębiorstw transportowych itp.
- zapewnienie trwałości rozwiązań LNG: Istotne jest, że technologie i infrastruktura LNG nie jest związana tylko z metanem zawartym w gazie ziemnym, wydobywanym jako paliwo kopalniane, ale z równym powodzeniem może być wykorzystane w procesie transportu, bunkrowania i spalania LBG (ang. Liquefied Bio Gas – skroplony biometan). Wytwarzanie metanu przy pomocy specjalnej obróbki materii organicznej, w tym odpadów, jest coraz bardziej popularne i w przeciwieństwie do wszystkich paliw kopalnych, których potwierdzone rezerwy skończą się w przeciągu kilkudziesięciu lat, nie jest ograniczone w czasie.

W projekcie bierze weźmie udział 14 partnerów z Litwy, Niemiec, Szwecji, Dani, Polski oraz z Norwegii. Budżet projektu wynosi 2 700 000 euro, z czego 320 000 euro przypada na Akademię Morską w Szczecinie. Realizacja projektu planowana jest w okresie: luty 2016-marzec 2019.

Ideą projektu Go LNG jest konsolidacja wszystkich środowisk: naukowych, biznesowych oraz politycznych na rzecz rozwiązań proekologicznych i wykorzystujących czystą energię. Dlatego aktywność partnerów poza badaniami będzie koncentrowała się na organizowaniu spotkań dla tych środowisk, seminariów oraz szkoleń.

Baltic Sea Region 2014-2020 jest jednym z kilkunastu programów realizowanych w Polsce w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej. To program o charakterze transnarodowym - swoim obszarem obejmuje państwa wokół Bałtyku. W projektach mogą brać udział zarówno kraje UE: Polska, Dania, Szwecja, Finlandia, Litwa, Łotwa, Estonia, wybrane regiony północno-wschodnich Niemiec, jak i wybrane regiony z krajów stowarzyszonych z programem (spoza UE): Norwegia, Białoruś i Rosja.

W latach 2014-2020 wspierane będą projekty dotyczące współpracy w dziedzinach: innowacyjności, efektywnego gospodarowania zasobami naturalnymi oraz zrównoważonego transportu. Najwięcej pieniędzy przeznaczono na priorytet I (Potencjał dla innowacji) oraz II (Efektywne gospodarowanie zasobami naturalnymi). Program ten stanowi również wsparcie dla realizacji Strategii UE dla Regionu Morza Bałtyckiego.

Kolejny konkurs w programie Region Morza Bałtyckiego powinien zostać ogłoszony w I kwartale 2016. 

rel (Akademia Morska w Szczecinie)