Canopée - ro-ro z pomocniczym napędem wiatrowym przewożący rakiety Ariane holenderskim statkiem roku

Canopée to otwarty statek ro-ro z napędem dwupaliwowym, wspomaganym pędnikami wiatrowymi, przekazany armatorowi przez holenderską stoczniowę Neptune Shipyards z grupy Neptune Marine. Na ich zamówienie w wysokim stopniu wyposażony statek zbudowała Partner Stocznia Sp. z o.o. z formalną siedzibą w Policach.

Statek został zwodowany w Polsce pod koniec czerwca 2022 roku. Po dalszych pracach wykończeniowych i wyposażeniowych statek został odholowany do Holandii w II połowie października 2022 na ich ostateczne zakończenie, rozruchy i próby urządzeń i systemów, próby morskie i przekazanie armatorowi.

Powyżej zdjęcie z holowania z Polski do stoczni w Niderlandach, uwidaczniające wysoki stopień wyposażenia jednostki.

Jury doceniło stocznię Neptune Shipyards z siedzibą w Hardinxveld-Giessendam i okrętowe biuro projektowe VPLP Design szczególnie za sposób, w jaki udało się jej pogodzić wiele, często sprzecznych wymagań i założeń projektowych.

Nagroda dla "Statku Roku" odzwierciedla wysoki stopień, w jakim projekt, technologia, bezpieczeństwo, konstrukcja i znaczenie ekonomiczne łączą się w jednym innowacyjnym statku.

Oprócz Canopée, do tytułu statku roku nominowane były jeszcze dwie inne jednostki: holownik Sparky z napędem całkowicie elektrycznym, zbudowany i zaprojektowany przez Damen Shipyards i pchacz śródlądowy E-Pusher 1 (E-pusher Type M), zbudowany i zaprojektowany przez Padmos.

Więcej o tym ciekawym statku w naszych wcześniejszych publikacjach.

Canopée z grupy Neptune Marine to godny kandydat do nagrody "Statku Roku". Jest otwartym (bez pokładu górnego) statkiem ro-ro przeznaczonym do transportu części i paliwa do rakiet Ariane z Francji do Gujany Francuskiej. Statek ma 121 metrów długości, 22 metry szerokości, zanurzenie 4,3 metra i prędkość eksploatacyjną 16,5 węzła.

Zastępuje dwa statki o wymiarach 115 × 20 metrów, które obecnie wykonują te same zadania i częściowo z tego powodu musi spełniać wiele czasami sprzecznych wymagań, co prowadziło do złożonego wyzwania projektowego. Ponieważ statek musi płynąć w górę rzeki w Gujanie Francuskiej, zanurzenie tam może wynosić tylko 3,8 metra.

Jednocześnie lekki, obszerny, "objętościowy" ładunek, który ma być transportowany, wymaga dużej powierzchni pokładu przy ograniczonych wymiarach głównych statku. Prowadzi to do powstania obszernego, szerokiego statku o małym zanurzeniu. Jednocześnie ładunek wymaga niskich przyspieszeń, podczas gdy harmonogram żeglugi wymaga dużej prędkości.

Aby skutecznie osiągnąć zamierzoną prędkość, opracowano unikatowy kształt kadłuba. Ponadto Canopée posiada napęd wspomagany wiatrem za pomocą czterech żaglopłatów skrzydłowych Oceanwings, co ma doprowadzić do zmniejszenia zużycia paliwa o około osiemnaście procent w tranzycie, w oparciu o harmonogram rejsów obejmujący jedną podróż okrężną w miesiącu.

Statek jest dwuśrubowcem z rufą kształtu barkowego. Zamiast tradycyjnych linii wałów ze wspornikami, statek ma dwie gondole pędnikowe o osiach nierównoległych (odchylone względem płaszczyzny symertrii statków), co poprawia przepływ i zapewniają stateczność kursową podczas żeglugi, zwiększają wyporność i pozwalają lepiej zaaranżować rozplanowanie układu napędowego, co korzystnie wpływa na długość dolnej ładowni.

Gondole pędników ku rufie są skierowane do wewnątrz w kierunku płaszczyzny symetrii statku. Oznacza to, że oba kompletne układy napędowe są ustawione pod kątem do osi symetrii. Gruszka dziobowa zarówno zmniejsza opór falowy statku, jak i ma na celu zmaksymalizowanie objętości kadłuba w części dziobiej statku, czyli dodanie wyporności w tym rejonie. Stery zostały zaprojektowane tak, aby stale generować siłę boczną zapobiegającą dryfowi podczas korzystania z żaglopłatów Oceanwings.

Aby utrzymać przyspieszenia w akceptowalnych granicach, statek został wyposażony w zbiornik przeciwprzechyłowy i rozkład przestrzenny, który znacznie podnosi pionowy środek ciężkości. Statek ma dwie ładownie, w których każdy kontener ma określoną, unikalną pozycję. Dolną ładownię można zamknąć wodoszczelnymi pokrywami lukowymi operowanymi hydraulicznie, a ładownia górna jest otwarta i dostępna od góry oraz przez rampę ro-ro. Statek wyposażony jest w suwnicę bramową używaną m.in. do rozmieszczania ładunków wwiezionych na pokład metodą ro-ro.

Podsumowując, Neptune Marine dostarczyła unikatowy, innowacyjny statek, w projektowaniu i budowie którego nie można było polegać na standardowych rozwiązaniach w prawie wszystkich aspektach projektowych. Statek został zaprojektowany i zbudowany na potrzeby Ariane Group, a jego operatorem jest francuska firma Alizés, spółka joint venture Jifmar Offshore Services i Zéphyr & Borée. Kontrakt na budowę został przyznany Neptune w październiku 2020 r., a statek jest w eksploatacji od sierpnia. Pierwszą podróż przez Atlantyk odbył jeszcze bez żaglopłatów, które zostalu zainstalowane później.

Częściowo, ale w wysokim stopniu wyposażony, statek został zbudowany na zlecenie Neptune Marine przez policką stocznię Partner Stocznia w jej zakładzie produkcyjnym w szczecińskiej dzielnicy Skolwin.

Gala wręczenia nagród morskich

Każdego roku podczas Gali Nagród Morskich ponad 900 profesjonalistów z branży morskiej spotyka się, aby wspólnie z prasą, politykami i nominowanymi do pięciu nagród morskich świętować innowacyjną siłę holenderskiego sektora morskiego. Oprócz nagrody dla statku roku, przyznawane są nagrody za bezpieczeństwo morskie, dla talentu morskiego, za osiągnięcia w branży morskiej i za innowacje morskie. W tym roku Gala odbyła się w poniedziałek, 6 listopada, w Ahoy Rotterdam w Holandii. Była jednym z wydarzeń towarzyszących rozpoczętym następnego dnia targom morskim Europort 2023.

PBS 

Fot.: Neptune Marine, Jifmar, Ariane Group