Kindergeld - świadczenie dla marynarzy z niemieckiego Urzędu Rodzinnego

Jednym z najczęściej składanych wniosków przez polskich marynarzy do niemieckiego Urzędu Rodzinnego (Familienkasse) jest wniosek o przyznanie niemieckiego świadczenia rodzinnego zwanego Kindergeld, które jest wypłacane osobom wychowującym dzieci w wieku do lat 18, natomiast w szczególnych przypadkach do ukończenia lat 25.

Osoba uprawniona do otrzymania zasiłku

W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż co do zasady, zgodnie z niemiecką ustawą o podatku dochodowym, obywatele Niemiec uzyskują wyżej wspomniane świadczenie rodzinne w przypadku, gdy mają miejsce zamieszkania lub stałego pobytu w Niemczech oraz gdy podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w tym państwie. Osoby wykonujące pracę na terenie Niemiec, ale które nie mają tam stałego miejsca zamieszkania lub stałego pobytu, również mogą złożyć wniosek o przyznanie świadczenia po spełnieniu odpowiednich warunków.

Nadmienić również należy, iż świadczenie na dziecko może otrzymać wyłącznie jedna osoba – najczęściej jest to wnioskodawca do którego gospodarstwa domowego dziecko należy. Jednakże należy pamiętać o tym, iż w przypadku gdy dziecko nie zamieszkuje wspólnie z wnioskodawcą, to uprawniona do otrzymania świadczenia jest ta osoba, u której dziecko zamieszkuje i która je utrzymuje. W przypadku gdy małżonkowie wspólnie zajmują się utrzymaniem dziecka w takim samym stopniu, należy wskazać, która osoba będzie uprawniona do poboru ww. świadczenia. Oświadczenie odnośnie osoby uprawnionej do otrzymywania świadczenia należy złożyć na stosownym formularzu dostępnym na stronie urzędu.

Procedura uzyskania świadczenia

W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż wniosek o przyznanie świadczenia rodzinnego zwanego Kindergeld należy złożyć na piśmie do właściwej niemieckiego Urzędu Rodzinnego. Nie ma możliwości złożenia wniosku ustnie np. podczas rozmowy telefonicznej z pracownikiem urzędu. Wniosek powinien być złożony na formularzu dostępnym na stronie Urzędu i podpisany przez Wnioskodawcę. Nadto do wniosku należy dołączyć stosowne dowody w postaci dokumentów i zaświadczeń potwierdzających okoliczności niezbędne do uzyskania świadczenia. Jak wynika z praktyki w toku postępowania Urząd z reguły wzywa wnioskodawcę do przesłania dodatkowych dokumentów lub wypełnienia formularzy.

Wymagania dotyczące dzieci

Następnie należy wskazać, na które z dzieci można otrzymać ww. świadczenie zgodnie z wymogami przewidzianymi prawem niemieckim, a jest to:

- dziecko spokrewnione z wnioskodawcą w pierwszym stopniu (dziecko biologiczne) oraz dziecko przysposobione (dziecko adoptowane);
- dziecko małżonka z poprzedniego małżeństwa (pasierb), dziecko zarejestrowanego partnera życiowego oraz wnuk, który został przyjęty do gospodarstwa domowego wnioskodawcy;
- dziecko rodziców zastępczych – jeśli wnioskodawca jest z nim związany więzią o charakterze emocjonalnym i zostało przyjęte do gospodarstwa domowego wnioskodawcy.

Istotnym jest aby dziecko należało do gospodarstwa domowego wnioskodawcy, mieszkało wspólnie z nim w sposób trwały oraz korzystało z jego opieki. Warto również wspomnieć, iż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia, świadczenie wypłacane jest na wszystkie dzieci. Z kolei po ukończeniu przez dziecko wyżej wskazanego wieku, świadczenie wypłacane jest po spełnieniu dodatkowych warunków. Wymaga również wskazania, iż nie jest konieczne, aby dziecko mieszkało w Niemczech, wystarczające jest miejsce zamieszkania dziecka w jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej.

Wysokość świadczenia oraz sposób jego wypłaty

Decyzja o przyznaniu świadczenia wydawana jest w formie pisemnej przez niemiecki Urząd Rodzinny zazwyczaj w terminie od 2 do 10 miesięcy. Omawiając kwotę świadczenia należy wskazać, iż wynosi ona za pierwsze i drugie dziecko po 190 Euro miesięcznie, za trzecie 196 Euro, natomiast za każde kolejne dziecko 221 Euro. Wysokość przyznanego świadczenia zależy od kolejności urodzeń dzieci, należy mieć jednak na względzie, iż dzieci, na które nie przysługuje świadczenie, nie są w ogóle uwzględniane przy ustalaniu kolejności. Z kolei omawiając sposób wypłaty świadczenia nadmienić należy, iż świadczenie zostanie wypłacone na rachunek bankowy wnioskodawcy lub osoby przez niego wskazanej, zamieszczony w złożonym wniosku.

Odwołanie od decyzji

Wskazać należy, iż w przypadku, gdy wnioskodawca nie zgadza się z decyzją organu dotyczącą świadczenia, przysługuje ma prawo wnieść odwołanie od takiej decyzji. Odwołanie wraz z uzasadnieniem swojego stanowiska należy złożyć w formie pisemnej w ciągu miesiąca od daty otrzymania decyzji do organu, który wydał decyzję. Warto podkreślić, iż postępowanie odwoławcze nie wymaga wniesienia żadnej dodatkowej opłaty. Po ponownym rozpoznaniu odwołania Urząd wyda decyzję, w której zostanie wskazane czy to odwołanie zostało uznane, bądź czy zostało uznane tylko w części.

Obowiązek informacyjny

Warto wspomnieć również o obowiązku informacyjnym względem niemieckiego Urzędu Rodzinnego. Osoby składające wniosek o przyznanie świadczenia rodzinnego (oraz osoby, którym takie świadczenie już zostało przyznane) mają obowiązek bezzwłocznego poinformowania wyżej wskazanego urzędu o wszelkich zmianach w swojej sytuacji osobistej i o zmianach w sytuacji swoich dzieci – najczęściej chodzi tu o zmiany, które mogłyby wpłynąć na zmianę wysokości przyznanego świadczenia lub spowodować jego zawieszenie. Nadto należy zgłosić również zmiany, o których wnioskodawcy dowiedzieli się dopiero po zakończeniu pobierania świadczenia, a które mogły mieć wpływ na jego wcześniejsze otrzymywanie. O wszelkich zmianach należy informować Urząd pisemnie, przy użyciu formularza dostępnego na stronie internetowej urzędu.

Zmiany od 01.01.2016 r.

Uwagi wymaga fakt, iż od 01 stycznia 2016 r. w każdym wniosku o wypłatę wyżej wskazanego świadczenia należy podać numer identyfikacyjny dziecka oraz swój numer identyfikacji podatkowej. Wprowadzone zmiany mają na celu uniknięcie ryzyka dwukrotnej wypłaty świadczenia na to samo dziecko, zidentyfikowaniu dziecka i przyśpieszenie postępowania przed urzędem. Ponadto numer identyfikacyjny zostaje przypisany każdej osobie indywidualnie i nie podlega on zmianie aż do zakończenia postępowania. Co ważne – w przypadku, gdy dziecko nie posiada numeru identyfikacyjnego ani stałego miejsca zamieszkania lub pobytu w Niemczech, należy przedstawić inne dokumenty zaświadczające o istnieniu dziecka.

Podsumowanie

W nawiązaniu do powyższego wskazać należy, iż działanie niemieckiego Urzędu Rodzinnego w przedmiocie przyznawania świadczeń rodzinnych z całą pewnością ukierunkowane jest na poprawę warunków bytowych rodziny w określonych prawem przypadkach. Chcąc skorzystać z ww. możliwości uzyskania świadczeń, polski marynarz musi liczyć się z dość długotrwałym postępowaniem, które jest wnikliwie prowadzone przez organy niemieckie. Z doświadczenia Kancelarii wynika, iż niektóre postępowania trwają nawet kilkanaście miesięcy, niemniej jednak finalnie świadczenia te są wypłacane z niemieckiego Urzędu Rodzinnego polskim marynarzom.