Bulk Cargo: O sprzedaży udziałów niemieckiemu inwestorowi minister Gróbarczyk wiedział od 2022 r.

W połowie 2022 r. minister nadzorujący gospodarkę morską został poinformowany o procesie sprzedaży udziałów Bulk Cargo - Port Szczecin niemieckiej firmie Rhenus; w poszukiwaniu udziałowca najważniejszy był pakiet inwestycyjny – powiedział PAP prezes spółki Adam Czarnul.

O zakupie Bulk Cargo przez niemieckiego inwestora zrobiło się głośno na początku tego roku, po krytycznych wpisach b. ministra gospodarki morskiej Marka Gróbarczyka na platformie X. Wiceminister infrastruktury Arkadiusz Marchewka przypominał, że o planach sprzedaży Bulk Cargo był informowany rząd Mateusza Morawieckiego.

Bulk Cargo to jeden z największych operatorów działających w szczecińskim porcie. Pod koniec listopada 2024 r. właścicielem ponad 90 proc. udziałów w spółce została firma Rhenus Beteiligungen International z niemieckiej grupy Rhenus, działającej na runku logistycznym w Europie. Od grudnia 2022 r. Rhenus posiadał ponad 40 proc. udziałów w Bulk Cargo i deklarował chęć zakupu kolejnych. Prawo pierwokupu miał Skarb Państwa, ale ani poprzedni, ani obecny rząd nie podjął decyzji o zainwestowaniu w Bulk Cargo np. przez którąś z państwowych spółek.

W rozmowie z PAP prezes Bulk Cargo – Port Szczecin Sp. z o.o. wyjaśnił, że proces sprzedaży rozpoczął się w 2021 r.

Nowelizacja Ustawy o portach morskich przyznająca Skarbowi Państwa prawo pierwokupu akcji w spółkach działających w portach, "o kluczowym znaczeniu dla gospodarki narodowej", weszła w życie 23 lutego 2023 r.

Czarnul przyznał, że Bulk Cargo interesowali się przede wszystkim inwestorzy zagraniczni, ale rozmawiano też z państwowym Funduszem Rozwoju Spółek (FRS).

Zapewnił, że niemiecki właściciel „przyniesie nowych kontrahentów” i inwestycje o wartości kilkuset milionów w ciągu najbliższych lat.

Przypomniał, że Bulk-Cargo nie jest właścicielem portowych terenów w Szczecinie. Nabrzeża (ok. 3,5 km) i kilkadziesiąt hektarów placów składowych są dzierżawione na mocy 30-letnich umów z ZMPSiŚ.

Bulk Cargo świadczy usługi przeładunkowe, spedycyjne i operatorskie głównie dla grup ładunków masowych suchych (węglowych, rud i koncentratów, nawozów, kruszyw itp.), ładunków drobnicowych (stal, celuloza , szyny, rury, złom), ładunków płynnych (kwas siarkowy, smoła, oleje bitumiczne). Czarnul wyjaśnił, że w ostatnich pięciu latach poziom przeładunków „oscyluje pomiędzy 3-4 mln ton rocznie”. Podkreślił, że po zmianach właścicielskich spółka pracować będzie nie tylko z podmiotami grupy Rhenus, ale też innymi spedytorami.

O zakupie Bulk Cargo przez niemieckiego inwestora zrobiło się głośno na początku roku. 2 stycznia na platformie „X” były minister, a potem wiceminister odpowiedzialny za gospodarkę morską Marek Gróbarczyk (PiS) zaalarmował: „Tusk oddaje szczeciński port Niemcom (nabrzeża i infrastrukturę)”. Nazwał to „spłatą zobowiązań wyborczych”. 6 stycznia znów pisał na X:

Gróbarczyk do czasu nadania tej depeszy nie udzielił komentarza PAP.

Obecny wiceminister infrastruktury nadzorujący gospodarkę morską i poseł PO ze Szczecina Arkadiusz Marchewka, także na X, określił wpisy Gróbarczyka jako „popis hipokryzji”. Przypomniał, że o planach sprzedaży Bulk Cargo był informowany rząd Mateusza Morawieckiego.

Marchewka zacytował pismo z 7 września 2023 r. skierowane do ówczesnego premiera, w którym Bulk Cargo informuje, iż Rhenus chce wykupić pozostałe udziały od prawie 300 udziałowców (Bulk Cargo powstała w latach 90. XX w. jako spółka pracownicza). Zarząd Bulk Cargo pytał w nim, czy Skarb Państwa zamierza skorzystać z prawa pierwokupu. Marchewka podkreślił, że w ministerstwie infrastruktury zachowała się też notatka z 23 listopada, podpisana przez Gróbarczyka, w której kwestię objęcia udziałów w Bulk Cargo przez państwowy podmiot określono jako „nieuzasadnioną”.

W rozmowie z PAP prezes Czarnul zastrzegł, że nie będzie komentował „politycznych wątków” dot. szczecińskiego portu i Bulk Cargo. Ocenił, że „angażowanie np. spółek Skarbu Państwa w działalność operatorów portowych nie jest potrzebne”. Przypomniał, że właścicielem portów jest państwo.

W portach Szczecin i Świnoujście w 2024 r. przeładowano 32,2 mln ton, co oznacza spadek o 8,5 proc. w porównaniu do 2023 r. (35,3 mln ton). Przez wszystkie polskie porty w minionym roku przeszło ponad 125 mln ton ładunków. W 2023 r. – prawie 146 mln ton. Najbardziej spadł transport węgla (z ok. 20 mln ton w 2023 do 10,5 mln ton w 2024 r.). Rekordowe przeładunki tego surowca w 2022 r. i 2023 r. były związane z wybuchem wojny w Ukrainie, zerwaniem łańcuchów dostaw i kryzysem na rynku energetycznym.

Tomasz Maciejewski