Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem to w najbliższym czasie porty w Gdańsku i Gdyni czekają gruntowne modernizacje kolejowych torowisk. Inwestycje, których część jest już w trakcie realizacji, dotyczą również dojazdów do portów.
Dobra koniunktura w polskich portach sprawia, że rozwija się również rynek kolejowych przewozów towarowych. Jednak pełne wykorzystanie tego rodzaju usług wciąż uzależnione jest m.in. od poprawy infrastruktury kolejowej, która nadal pozostawia wiele do życzenia, szczególnie na terenie portów.
Duży potencjał portu zewnętrznego
Z trójmiejskich portów w najlepszej sytuacji wydaje się być port w Gdańsku. 19 stycznia br. na linii 226 z Pruszcza Gdańskiego do Portu Północnego, wraz z nowym mostem przez Martwą Wisłę został oddany do eksploatacji tor 201. Kilka tygodni temu zdemontowano stary tor 202 oraz stary most przez Martwą Wisłę. Aktualnie trwa budowa nowego toru 202. Planowany termin zakończenia inwestycji to wrzesień tego roku. Oznaczać to będzie, że już jesienią do gdańskiego portu pociągi towarowe będą mogły jeździć po dwóch torach, dzięki czemu zwiększy się przepustowość linii, nawet do 200 pociągów na dobę.
Jak podkreśla Monika Wszeborowska, dyrektor Biura Marketingu Portu Gdańsk, inwestycje realizowane przez PKP PLK w prawobrzeżnej części Portu Gdańsk docelowo doprowadzą do aż 6-krotnego zwiększenia kolejowej przepustowości? Jednak, aby tak się stało muszą one być poprowadzone do końca, tj. pod bramy terminali.
Port Gdańsk, jako zarządca infrastruktury, sam poprowadzi inwestycje kolejowe na swoim terenie. Wyjątkiem jest projekt pod nazwą: „Poprawa infrastruktury kolejowego dostępu do Portu Gdańsk” realizowany przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
– Zakłada on przebudowę stacji kolejowych Gdańsk Port Północny, Gdańsk Kanał Kaszubski oraz Gdańsk Zaspa Towarowa. Ten ostatni przystanek położony jest na linii 227, równoległej do wyremontowanej linii 249, na której zlokalizowany jest przystanek Gdańsk StadionExpo, zbudowany w ramach przygotowań na EURO 2012 i obecnie wykorzystywany do obsługi imprez masowych. – mówi Joanna Kubiak z zespołu prasowego PKP PLK S.A.
Obecnie przygotowywane jest uruchomienie przetargów na wykonanie projektów i uzyskanie pozwoleń. Podpisanie umów na wykonanie robót budowlanych planowane jest w IV kwartale 2018 roku.
Port Zewnętrzny, to w chwili obecnej najintensywniej rozwijająca się część gdańskiego portu. Wzmożone przeładunki, trwająca tam rozbudowa terminali, planowana budowa nowych, stworzyły naturalną konieczność zadbania o rozbudowę i modernizację infrastruktury komunikacyjnej dostępowej do tej części obejmującej zarówno infrastrukturę kolejową, ale także infrastrukturę drogową. Zakres inwestycji obejmie budowę i przebudowę ulic o łącznej długości 7,2 km oraz torów o łącznej długości 10 km. Wartość całości prac leżących po stronie Zarządu Morskiego Portu Gdańsk, które swym obszarem obejmą powierzchnię ok. 70 ha szacowana jest wstępnie na kwotę 122 mln zł. Ponadto inwestycja obejmie kolejne 28 ha podobnych prac, które toczyć się będą już na przyległych terenach miejskich.
– Celem inwestycji jest rozwój infrastruktury będącej elementem sieci TEN-T. Sieć drogowa i kolejowa objęta projektem zapewni dogodny dostęp do istniejących i nowych baz i terminali w Porcie Zewnętrznym, łącząc tereny portowe z lądową infrastrukturą dostępową (zewnętrzną), to jest z autostradą A1, drogą S-7 oraz dwoma liniami kolejowymi: E-65 i CE-65 należącymi do głównych linii kolejowych w Polsce – podkreśla Monika Wszeborowska z gdańskiego portu.
W październiku 2015 roku zostały zakończone zadania związane z uzyskaniem decyzji środowiskowych. Udało się też ogłosić przetarg na wykonawcę dokumentacji budowlanej. Do zrealizowania pozostały zadania związane z opracowaniem dokumentacji technicznej, uzyskaniem pozwolenia na budowę i sama realizacja prac budowlanych w zakresie infrastruktury drogowej oraz kolejowej.
Zakończenie rzeczowe projektu zaplanowano na 31 grudnia 2019 roku. Natomiast końcowe jego rozliczenie planuje się w grudniu 2020 roku, bowiem władze portu zakładają, że wspomniane inwestycje zostaną zrealizowane przy wsparciu środków unijnych.
Ponad Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A. ma w planach modernizację infrastruktury dostępowej drogowo-kolejowej do Basenu Górniczego i nabrzeży: Dworzec Drzewny oraz Przemysłowe. Celem tych inwestycji jest poprawa dostępu do wymienionych nabrzeży, które aktualnie nie zapewniają odpowiedniej przepustowości transportowej.
Trwa realizacja umowy na projekt koncepcyjny. W pierwszym półroczu br. przewidywane jest uzyskanie ww. projektu i decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji. Niniejsza inwestycja jest realizowana w uzgodnieniu z Gminą Miasta Gdańsk na podstawie porozumienia dot. współpracy przy aplikowaniu o dofinansowanie.
Magistralą węglową do Gdyni
Inwestycje na terenie gdyńskiego portu prowadzi Zarząd Portu Gdynia. PKP PLK w ramach projektu „Poprawa dostępu kolejowego do portu morskiego w Gdyni" przygotowuje zaś uruchomienie przetargów na wykonanie projektów i uzyskanie pozwoleń. Podpisanie umowy na wykonanie robót budowlanych na terenie gdyńskiego portu planowane jest w IV kwartale 2018 roku.
Podobnie jak w Gdańsku, także gdyński port dostosowuje swoją infrastrukturę do parametrów sieci bazowej TEN-T, poprzez kompleksową przebudowę torów, której efektem będzie możliwość obsługi ciężkich oraz dłuższych (na 740 metrów) niż dotąd pociągów. Kompleksowa przebudowa systemu sterowania ruchem i budowa Lokalnego Sterowania Ruchem na stacji Gdynia Port poprawi z kolei wzrost bezpieczeństwa oraz przyczyni się do efektywności ruchu kolejowego w obrębie portu.
Jednak inwestycje kolejowe wewnątrz gdyńskiego portu muszą być skorelowane z inwestycjami na torach, które prowadzą do portu w Gdyni. Zwiększenie ruchu pasażerskiego na liniach kolejowych E-65 i CE-65 już teraz mocno utrudnia transport towarów przez Trójmiasto. Za kilka lat, co udowadniani m.in. podczas zeszłorocznego FRACHTU jego paneliści, trudno będzie mówić o przepustowości wspomnianych linii. Ratunkiem może być jej alternatywny przebieg, w ciągu transportowym Bydgoszcz – Trójmiasto, obejmującym linię 201 (Gdynia Port – Nowa Wieś Wielka) i 203 (Tczew – Chojnice). Dziś obie te linie są niezelektryfikowane i na przeważającej części jednotorowe. PKP PLK zaplanowały prace, które będą polegały m.in. na elektryfikacji linii oraz budowie drugiego toru.
Projekt ten będzie uzupełnieniem inwestycji realizowanych na terenie Portu Gdynia, bowiem skierowanie części pociągów obsługujących port w Gdyni, z pominięciem bardzo obciążonego odcinka Gdynia - Gdańsk – Tczew, wpłynie na jego lepszą dostępność transportową.
Obecnie jest realizowane studium wykonalności dla projektu. Rozwiązania i koncepcje w nim zawarte będą podstawą m.in. do kompleksowego przedstawienia uwarunkowań i rekomendacji najlepszych rozwiązań realizacji projektu.
Zgodnie z Krajowym Programem Kolejowym planowany koszt inwestycji wynosi 1,6 mld zł (finansowanie z POIIŚ). Realizację inwestycji przewiduje się na lata 2018-2021.
(LEW)
Fot.: Sławomir Lewandowski