Roboty na statkach - usługi biznesowe w przemyśle morskim

Sektor morski w województwie pomorskim tradycyjnie obejmował budownictwo okrętowe, transport, inżynierię morską, rybołówstwo oraz energię prądów morskich. W miarę modernizacji gospodarki, centra usług wspólnych (ang. shared services centres) stały się integralną częścią tego sektora. Organizacja Invest in Pomerania rozmawiała z dyrektorami pięciu pomorskich centrów usług wspólnych: MacGregor, Ocean Network Express, Unifeeder, Maersk Drilling oraz DNV GL. Każda z tych spółek dostarczyła wielu przykładów na modernizację i digitalizację w przemyśle morskim na Pomorzu.

Sektor morski w liczbach

Przemysł morski jest jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się sektorów pomorskiej gospodarki. Z biegiem lat trójmiejskie stocznie wyspecjalizowały się w produkcji wyrobów niszowych, takich jak statki z napędem LNG, arktyczne kontenerowce i kablowce (stocznia Remontowa Shipbuilding), czy wieże dla elektrowni wiatrowych (Stocznia Gdańsk). Sama branża jachtowa produkuje 22 tysiące jachtów rocznie. Pomorską specjalnością są jachty o długości 6-9 metrów. Dzięki ponad 40 firmom, które działają w regionie (m.in. Galeon, Admiral Boats, Conrad Shipyard, Sunreef Yachts), Pomorze zajmuje drugie miejsce po USA w globalnej produkcji jachtów w tej kategorii.

W Trójmieście znajduje się również około 60 biur projektowych, dwa centra badawczo-rozwojowe i towarzystwa klasyfikacyjne, takie jak DNV GL, Lloyds Register i American Bureau of Shipping. Zaawansowane projekty są często realizowane w lokalnych stoczniach, co pokazuje pionową integrację i dojrzałość tego sektora.

Oba porty morskie na Pomorzu pobiły własne roczne rekordy pod względem wolumenu ładunków (Gdańsk – 49,032 mln ton, Gdynia – 23,491 mln ton w 2018 r.). W Gdańsku tylko w skali roku wzrost przeładunku wyniósł 20,7% – najwięcej spośród wszystkich portów bałtyckich, co sprawia, że gdański port jest czwartym największym portem nad Bałtykiem. Dodatkowo, port rozwija się dzięki ciągłym inwestycjom w sieć drogową i kolejową, które umożliwiają szybszy przewóz ładunków.

Porty w Gdańsku i Gdyni szybko wdrażają technologie cyfrowe. W wyniku programu Space3ac dla start-upów („Technologie satelitarne dla transportu intermodalnego”) pomorskie porty są wyposażone w system czujników/detektorów do pomiaru emisji hałasu, stężenia pyłów i spalin, zautomatyzowany system naliczania opłat za odprowadzanie wód opadowych czy system identyfikacji zanieczyszczeń gleby. Porty są doskonałym przykładem łączenia branży morskiej z BSS. W ten sposób tworzy się wartość dodana dla gospodarki regionalnej i krajowej. 

Bezprecedensowy rozwój sektora usług biznesowych (Business Services Sector, BSS)

Trójmiasto przyciąga globalne centra usług biznesowych ze względu na utalentowaną, dobrze wykształconą, wysoko wykwalifikowaną kadrę z dobrą znajomością języków obcych. Obecnie BSS zatrudnia ponad 26,500 osób i obejmuje centra usług wspólnych dla usług „wewnętrznych”, spółki obsługujące głównie klientów zewnętrznych, centra IT oraz instytucje badawczo-rozwojowe, które zajmują się m.in. tworzeniem oprogramowania. Firmy te świadczą usługi dla wielu sektorów, począwszy od IT, bankowości (zgodność, finanse, przestępczość finansowa), a skończywszy na usługach w obszarze zasobów ludzkich (HR i rekrutacja). Coraz częściej globalne korporacje w sektorze morskim otwierają swoje centra wsparcia na Pomorzu.

– Popularność tego trendu rośnie – mówi Marcin Grzegory, zastępca dyrektora organizacji Invest in Pomerania, która wspierała ostatnią nową inwestycję Maersk Drilling w Gdańsku. – Trójmiasto oferuje przedsiębiorcom dostęp do absolwentów pomorskich uczelni, a także wielu różnych specjalistów w dziedzinie technologii, logistyki, łańcucha dostaw, inżynierii oraz innych ekspertów, których można wykorzystać na rzecz stale rozwijającego się sektora morskiego. Jako agencja inwestycyjna zdajemy sobie sprawę z tych możliwości, jesteśmy w stanie sprostać oczekiwaniom i wymaganiom naszych inwestorów, a także przygotowywać dedykowane oferty dla firm z branży morskiej. A wszystko to w bliskości biznesu z szeroko pojętej branży morskiej, skupionych wokół największego hubu portowego na Bałtyku.

Nowoczesne usługi biznesowe dla sektora morskiego

Centra w Trójmieście oferują zarówno zaplecze administracyjne (tzw. usługi back office), jak i specjalistyczne usługi związane z gospodarką morską. Na przykład, lokalny oddział firmy MacGregor oferuje rozwiązania i usługi w zakresie obsługi ładunków morskich w portach, operacji przeładunku i cumowania oraz przesyłu ropy naftowej i ciekłego gazu ziemnego. Zespół ekspertów MacGregor w Gdańsku obsługuje klientów z 45 biur sprzedaży na całym świecie, wspierając ich w negocjacjach z klientami – armatorami, portami i terminalami.

Dla MacGregora realizacja filozofii centrów usług wspólnych oznacza przesuniecie środka ciężkości z produktu (modelu opartego na produkcie) na funkcje (model oparty na funkcjach). Po wdrożeniu filozofii BSS struktura organizacji opiera się na funkcjach i odpowiednich zespołach odpowiedzialnych za jeden proces, jedno zadanie, które następnie przekazywane jest do innego zespołu – Martin Due, Dyrektor Zarządzający w MacGregor Denmark

Ocean Network Express (ONE) to kolejny przykład. W wyniku połączenia trzech japońskich przewoźników morskich (Kawasaki Kisen Kaisha, Mitsui OSK Lines i Nippon Yusen Kabushiki Kaisha), ONE jest obecnie szóstym na świecie największym przewoźnikiem kontenerowym. W ramach procesu ciągłego doskonalenia biuro spółki ONE w Gdańsku ocenia jakość wewnętrznych procesów w grupie, opracowuje najlepsze praktyki, optymalizuje logistykę oraz koordynuje przepływ informacji między statkami i portami morskimi, obsługując ponad 10 portów – od Hamburga po Amsterdam. Ponadto, zespół w Gdańsku wspiera również procesy konserwacji i naprawy kontenerów. 

DNV GL to norweska firma klasyfikacyjna z profesjonalnym centrum usług wspólnych w Gdyni. Program szkoleniowy firmy odniósł znaczne korzyści od czasu wdrożenia modelu BSS. Szkolenia dotyczą różnych obszarów biznesowych, w tym przemysłu wydobywczego (ropa naftowa, gaz), business assurance, a także rozwiązań energetycznych i cyfrowych. Cały program szkoleniowy składa się z trzech części: z kursu (10%), nauki poprzez wymianę informacji (20%) oraz szkolenia w miejscu pracy (70%). Firma korzysta również z symulatora w biurze w Gdyni, gdzie można przetestować ponad 4 tysiące sytuacji problemowych.

Warto także dodać, że DNV GL jest jedynym towarzystwem klasyfikacyjnym, które wystawia certyfikaty drogą elektroniczną przy użyciu technologii blockchain, gwarantującej wiarygodność firmy od 2017 roku. Wdrożenie tej technologii usunęło ważną przeszkodę, ponieważ certyfikaty nie muszą już być wysyłane tradycyjną pocztą.

Innym obszarem, w którym firma DNV wykorzystała model BSS, jest obieg specjalistycznych informacji. Firmowy system o nazwie DATE (Direct Access to Technical Experts, czyli bezpośredni dostęp do ekspertów technicznych) wykorzystuje sztuczną inteligencję, by szybko dostarczać informacje, co w branży morskiej ma kluczowe znaczenie, ponieważ zatrzymany ładunek oznacza znaczne straty finansowe.

Ostatnio kolejny globalny lider zdecydował się otworzyć takie centrum w Trójmieście. Nowe centrum Maersk Drilling skonsoliduje procesy takie jak łańcuch dostaw, IT czy zarządzanie kadrami. Firma jest przekonana, że dostęp do specjalistów w wielu dziedzinach, świetna komunikacja i transport oraz wyjątkowa lokalizacja Gdańska okażą się kluczowe dla sukcesu przedsięwzięcia.

W kierunku bardziej zintegrowanego klastra morskiego

Dalsza digitalizacja i automatyzacja przemysłu morskiego są nieuniknione. Na Pomorzu branża ta coraz częściej opiera się na technologiach kosmicznych, które umożliwiają szczegółowy monitoring portów jako jeden z wielu środków bezpieczeństwa. Sektor BSS otwiera przed przemysłem morskim możliwości związane z automatyką, sztuczną inteligencją i technologią blockchain, a dzięki zintegrowanym procesom wsparcia administracyjnego zapewnia większą przejrzystość i wydajność. Firmy Unifeeder w Gdyni i MacGregor w Gdańsku już stosują niektóre z tych rozwiązań.

Wprawdzie Pomorze nie jest już głównym ośrodkiem przemysłu stoczniowego na dużą skalę, ale działają tu firmy, które mają duże doświadczenie techniczne i projektowe, budują mniejsze statki oraz zajmują się dostawą podzespołów. W regionie są dwa dynamicznie rozwijające się porty, a pomorskie uczelnie wyższe oferują edukację na światowym poziomie. Jak na dłoni widać, że na Pomorzu usługi biznesowe oraz przemysł morski wzajemnie się uzupełniają, co może przyczynić się do stworzenia światowej klasy klastra morskiego. 

– Trójmiasto było, jest i pozostanie ośrodkiem portowym, a jednocześnie – dzięki rosnącemu znaczeniu tej aglomeracji na rynku zaawansowanych technologii i usług biznesowych – coraz bardziej staje się oknem na świat nie tylko dla Polski, ale także dla całej Europy Środkowo-Wschodniej. Cieszymy się że nasza baza potencjalnych inwestorów odzwierciedla wciąż rosnące zainteresowanie firm z tych branż ofertą naszego regionu – komentuje Marcin Grzegory.

Invest in Pomerania jest regionalną inicjatywą, która w oparciu o zasadę non-profit pomaga inwestorom zagranicznym realizować projekty inwestycyjne na Pomorzu. Projekt jest koordynowany przez Agencję Rozwoju Pomorza S.A.

rel (Invest in Pomerania)