Grupa Boskalis ogłosiła w piątek, 11 sierpnia br. (a w ślad za nią - jej zleceniodawca, ONZ), że jej spółka zależna - SMIT Salvage - usunęła cały olej (ponad 1,1 mln baryłek) z opuszczonego, niszczejącego z powodu wojny, od 2015 roku, "pływającego magazynu" - 400-tysięcznika FSO Safer zakotwiczonego na stałe (długookresowo) u wybrzeży Jemenu na Morzu Czerwonym.
Podczas operacji koordynowanej przez Organizację Narodów Zjednoczonych (ONZ) ponad 1,1 miliona baryłek ropy pomyślnie przeniesiono na bezpieczny nowoczesny tankowiec Yemen zacumowany przy FSO Safer (nr IMO 7376472; GT 192 673; nośność 406 640 t; ładowność 499 062 m³ / 3 139 006 baryłek), określany też jako Ras Isa Marine Terminal.
Udane zakończenie tej złożonej operacji zapobiegło możliwej poważnej katastrofie, która miałaby ogromne konsekwencje humanitarne, środowiskowe i gospodarcze.
Peter Berdowski, prezes zarządu Boskalis powiedział:
"Jestem bardzo zadowolony, że udało nam się usunąć ropę z FSO Safer i przenieść ją na nowoczesny podwójnoposzyciowy tankowiec. Dzięki naszym działaniom ratowniczym po raz kolejny zapobiegliśmy potencjalnej katastrofie ekologicznej na niespotykaną dotąd skalę.
Częściowo dzięki wysiłkom holenderskiego Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Współpracy Rozwojowej oraz ponad dwuletnim przygotowaniom Boskalis, byliśmy w stanie z powodzeniem przeprowadzić tę złożoną operację w imieniu Organizacji Narodów Zjednoczonych. Chciałbym szczególnie pochwalić naszych ekspertów ds. ratownictwa za pomyślne przeprowadzenie prac w bardzo trudnych warunkach na Morzu Czerwonym".
Przed transferem ropy zespół ratowniczy wykonał szereg działań przygotowawczych. Po tym, jak wielozadaniowy statek wsparcia Boskalis Ndeavor przybył na miejsce kotwiczenia FSO Safer pod koniec maja, zespół ratowniczy przeprowadził dokładną inspekcję statku i jego ładunku.
Ponadto podjęto różne środki w celu zapewnienia bezpiecznego środowiska pracy. Następnie podjęto przygotowania do przeniesienia ropy na zakupiony przez ONZ (za 55 mln USD od Euronav Luxembourg SA) tankowiec klasy wielkościowej VLCC (Very Large Crude oil Carrier - bardzo duży tankowiec) Yemen.
Tankowiec Yemen (ex Nautica), na który można było przenieść ropę udało się zakupić w kwietniu, ale do lipca zbierano fundusze (m.in. przez internetowy crowdfunding) na usunięcie ropy z Safera.
VLCC Yemen (nr IMO 9323948; ex Nautica; rok budowy 2008; GT 159 911; nośność 307 284 t; ładowność 334 616 m³ / 2 104 671 baryłek) zacumował burta w burtę przy FSO Safer 23 lipca przy wsparciu dwóch holowników Smit Lamnalco, a jako środek zapobiegawczy zainstalowane na dziobie i rufie między dwoma tankowcami pływające zapory olejowe (przeciwrozlewowe).
Po operacji cumowania, 25 lipca podłączono rury do transferu oleju między FSO Safer a VLCC Yemen i zainstalowano pompy hydrauliczne do transferu ropy do zbiorników ładunkowych VLCC.
Pozostałe działania SMIT Salvage obejmują czyszczenie zbiorników, które ma potrwać około tygodnia. FSO Safer zostanie przygotowany na holowanie do stoczni złomowej pod nadzorem ONZ.
Długi na ok. 362 i szeroki na 70 m Safer, to jednostka magazynowo-terminalowa, przystosowana do za- i rozładunku na jednostki trzecie i zakotwoczona na stałe (długoterminowo), jednopunktowo poprzez gwiaździście rozmieszczone łańcuchy / liny kotwiczne. FSO Safer zaktotwiczony był od lat około 9 kilometrów od wybrzeża Morza Czerwonego w Jemenie i 50 kilometrów na północny wschód od portu Hodeida.
Safer, zbudowany został w 1976 r. jako zbiornikowiec klasy ULCC (Ultra Large Crude oil Carrier) i przebudowany w 1987 r. na pływającą jednostkę magazynową, ma pojedyncze poszycie i mieścił w swych zbiornikach około 1,14 miliona baryłek lekkiej ropy naftowej, czyli był zapełniony mniej, niż w połowie.
FSO Safer nie był konserwowany od 2015 r. z powodu konfliktu w Jemenie i uległ degradacji technicznej do tego stopnia, że istniało ryzyko jego eksplozji lub rozpadu, co miałoby katastrofalne skutki środowiskowe i humanitarne dla regionu.
Jemen jest pogrążony w wojnie domowej od 2014 roku, kiedy rebelianci Huti zajęli stolicę kraju Sanę i znaczną część północy kraju. Koalicja państw Zatoki Perskiej pod wodzą Arabii Saudyjskiej, wspierana przez USA, rozpoczęła kilka miesięcy później interwencję w Jemenie po stronie rządu. W konflikcie, który jest często postrzegany jako wojna zastępcza między szyickim Iranem i sunnicką Arabią Saudyjską o dominację w regionie, zginęło ponad 150 tys. ludzi. Konflikt wywołał też jeden z największych obecnie kryzysów humanitarnych na świecie.
Czytaj także:
Rozlewy olejowe z tankowców w 2022 roku
Jak duże są wycieki ropy ze zbiornikowców? - poznaj statystyki z roku 2020
Eksperci organizacji ekologicznych, broniących praw człowieka i ONZ ostrzegali od lat, że ewentualny wyciek ropy byłby cztery razy większy, niż po słynnej katastrofie statku Exxon Valdez u wybrzeży Alaski w 1989 roku. Koszty operacji ratunkowej i oczyszczenia środowiska - gdyby doszło do wycieku - oceniano na 20 mld dol.- podawał Reuters.
PBS; rel (Boskalis); PAP
Fot.: Boskalis