W Brukseli 7 bm. odbyło się posiedzenie Komisji Dialogu Społecznego Sektora Stoczniowego przy Komisji Europejskiej. Uczestniczyli w niej przedstawiciele Komisji Europejskiej, pracodawców branży okrętowej zrzeszonych w SEA Europe oraz europejskich związków zawodowych branży okrętowej, zrzeszonych w industriAll.
Komisja Dialogu Społecznego Sektora Stoczniowego przy Komisji Europejskiej jest forum dialogu pracodawców, związków zawodowych i Komisji Europejskiej. Spotyka się trzy razy w roku, by przedyskutować i ustalić wspólne działania dotyczące branży stoczniowej w Europie. Polskę reprezentuje w niej: ze strony pracodawców – Związek Pracodawców FORUM OKRĘTOWE, natomiast ze strony związków zawodowych - Krajowa Sekcja Przemysłu Okrętowego w Sekretariacie Metalowców NSZZ „Solidarność”.
W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Polski: dyrektor biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE Ireneusz Karaśkiewicz, przewodniczący Krajowej Sekcji Przemysłu Okrętowego w Sekretariacie Metalowców NSZZ „Solidarność” Mirosław Piórek, oraz jej wiceprzewodniczący Krzysztof Żmuda.
Głównym punktem obrad były przygotowania do opracowania morskiej strategii przemysłowej Unii Europejskiej, przedstawione przez Sekretarza Generalnego SEA Europe Christophe Tytgata oraz stan dialogu z ciałami decyzyjnymi Unii Europejskiej.
Christophe Tytgat podkreślił bardzo dobrą współpracę z przedstawicielami polskiego rządu, który niebawem obejmie prezydencję w Radzie Unii Europejskiej i może mieć duży wpływ na kształt tej strategii. W trakcie ożywionej dyskusji strona związkowa podziękowała SEA Europe za podjęte działania w pełni się z nimi solidaryzując, podkreślając dodatkowo konieczność położenia nacisku na sprawy socjalne w finalnym dokumencie.
W tym kontekście przypomniano, że właśnie minęła 6, rocznica podpisania Manifestu Europejskich Partnerów Społecznych Sektora Stoczniowego - industriAll Europe i SEA Europe - w którym:
- wezwano Unię Europejską do uznania branży okrętowej za sektor strategiczny dla Europy,
- wdrożenia morskiej strategii przemysłowej.
Treści zawarte w Manifeście są aktualne do dziś. Link do Manifestu poniżej:
European Social Dialogue Manifesto
W dalszej części spotkania Laurent Daniel, kierujący Sekcją Przemysłu Stoczniowego w OECD, omówił podejścia rządów do branży okrętowej w ujęciu globalnym podkreślając, że wiodące w tym sektorze Chiny, Korea Południowa i Japonia uznały go za kluczowy dla realizacji swoich celów gospodarczych i politycznych. Dlatego kraje te wiele lat temu przyjęły strategie chroniące ten przemysł i wspierające jego rozwój. Dzięki temu osiągnęły wiodącą pozycję w przemyśle okrętowym. Strategie te są stale modyfikowane i adaptowane do zmieniających się wyzwań: np. ostatnio do tych, związanych z dekarbonizacją i digitalizacją żeglugi.
W tym kontekście, kraje z zachodniego kręgu pozostają daleko w tyle za wiodącymi nacjami azjatyckimi, przez lata prowadząc politykę horyzontalną, która doprowadziła do upadku sektora stoczniowego w wielu z nich. Dostrzeżono, że był to błąd i obecnie obserwujemy zmianę tego podejścia.
Jako pierwsza zareagowała Wielka Brytania, która po wyjściu z Unii Europejskiej, przyjęła w marcu 2022 roku własną strategię dla przemysłu okrętowego („Refreshed National Shipbuilding Strategy”) i powołała biuro do nadzorowania jej wdrażania (National Shipbuilding Office). Podobne inicjatywy powstają w Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych, ale są jeszcze na wstępnym etapie.
W dalszej części spotkania omówiono sprawy szkolenia kadr dla przemysłu okrętowego i podkreślono, że jest to jeden z głównych problemów branży.
Przedstawicielka Komisji Europejskiej omówiła prowadzone kompleksowe badania potrzeb całej branży morskiej (program FLORES: „EC study to support and design skills development in the blue economy”), by zidentyfikować potrzeby i wdrożyć adekwatne wsparcie sektorowe. Podkreślono, że w ciągu najbliższych 10 lat, 40 proc. pracowników sektora okrętowego odejdzie na emeryturę, stąd pilna potrzeba ich zastąpienia. Do tego potrzebne jest zaktywizowanie edukacji na wszystkich poziomach.
Komentując zakończone spotkanie, dyrektor biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE Ireneusz Karaśkiewicz powiedział:
- Unia Europejska budzi się wreszcie z letargu, w którym tkwiła przez dziesięciolecia. Szkody wyrządzone przez brak podejścia sektorowego do naszej branży są duże, ale teraz trzeba pilnie zabrać się za ich naprawę. W dalszym ciągu mamy mocne atuty w rękach - najbardziej zaawansowane technicznie jednostki pływające i ich wyposażenie powstaje w Europie - to jest droga dla nas. Potrzebujemy ochrony Unii Europejskiej przed nieuczciwą konkurencją, eliminując z przetargów firmy, które notorycznie korzystają z pomocy państwa, wypaczając zasady zdrowej konkurencji, ustanowionej przez WTO.
- Szczególnego podejścia wymaga ochrona europejskiego know-how. Dotąd Chiny mogły praktycznie bez ograniczeń kupować europejskie firmy, biura projektowe i zaawansowany know-how, uniemożliwiając jednocześnie zakup swoich. Zdecydowanie należy położyć temu kres i zastosować zasadę wzajemności. Know-how to bardzo mocny atut Europy i przewaga konkurencyjna, i należy objąć ją szczególną ochroną. Do utrzymania tej przewagi konieczna jest odbudowa edukacji na wszystkich poziomach, co powinny zrozumieć osoby za nią odpowiedzialne, a niestety tak się nie dzieje. Tutaj jest jeszcze bardzo dużo do zrobienia.
Ireneusz Karaśkiewicz - dyrektor Biura FORUM OKRĘTOWEGO
USD
EUR
CHF
GBP