Raport Komisji Europejskiej: efekty wprowadzenia dyrektywy siarkowej

Komisja Europejska opublikowała raport, w którym przedstawia stopień i zaawansowanie wdrażania i przestrzegania oraz efekty wprowadzania norm dotyczących zawartości siarki w paliwach żeglugowych, określonych w dyrektywie "siarkowej" z 2016 roku oraz wpływ tych regulacji na jakość powietrza w europejskich regionach nadbrzeżnych.  

Przedwczesna śmiertelność spowodowana złą jakością powietrza (jego szkodliwymi zanieczyszczeniami) przekracza podobno liczbę ofiar śmiertelnych wypadków drogowych i przekracza 400 000 przypadków rocznie (trzeba jednak pamiętać, że przyczyną są różne zanieczyszczenia - nie tylko tlenki siarki - SOx i różne źródła - np. ruch samochodowy oraz przemysł, a nie tylko transport morski). Tak czy inaczej zmniejszenie szkodliwych emisji ze statków, przyczynia się niewątpliwie do poprawy jakości powietrza, szczególnie w strefach nadbrzeżnych.

Po solidnych przygotowaniach i dobrej współpracy z państwami członkowskimi i sektorem oraz między nimi, opisanej w niniejszym sprawozdaniu, od ostatniego przeglądu dyrektywy 1999/32/WE (obecnie skodyfikowanej jako dyrektywa (UE) 2016/802) w 2012 r. odnotowano stabilny postęp w jej wdrażaniu. Dobry wskaźnik zgodności z normami dotyczącymi zawartości siarki i lepsze ich egzekwowanie przyczyniły się do znacznego spadku stężenia SO2 w regionach przybrzeżnych, a w szczególności na obszarach kontroli emisji SOx, przy jednoczesnym utrzymaniu minimalnego ogólnego wpływu gospodarczego na sektor. 

Doświadczenie sektora i państw członkowskich zdobyte w ramach przygotowań do zmiany zawartości siarki w paliwach żeglugowych na poziom 0,10 % od dnia 1 stycznia 2015 r. na europejskich obszarach kontroli emisji SOx oraz w ramach kontroli zgodności umożliwiło wyciągnięcie wartościowych wniosków, które można upowszechnić w innych regionach Europy i na płaszczyźnie międzynarodowej, mając na uwadze wejście w życie globalnego wymogu zawartości siarki na poziomie 0,50 % w 2020 r.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 dyrektywy (UE) 2016/802 na podstawie otrzymanych sprawozdań z egzekwowania przepisów za lata 2015–2017 i innych istotnych zmian opisanych w niniejszym sprawozdaniu Komisja oceniła potrzebę zaostrzenia wybranych przepisów dyrektywy lub wniesienia odpowiednich wniosków ustawodawczych w tym celu. Komisja stwierdziła, że aby zapewnić, by wskaźnik egzekwowania i stopień zgodności z wartością dopuszczalną na poziomie 0,50 %, którą ustanowiono w art. 6 ust. 1 dyrektywy (UE) 2016/802, były na podobnym poziomie jak obecnie na obszarach kontroli emisji SOx, oceni ona konieczność zmiany częstotliwości kontroli i pobierania próbek, poszerzając system THETIS-UE o możliwość zgłaszania testów i kwestię stosowania nowoczesnej technologii kontroli zgodności (np. wykrywaczy gazów i dronów) oraz zwiększenie kontroli dostawców paliwa żeglugowego, co pozwoli w bardziej zaawansowany sposób i w oparciu o analizę ryzyka ukierunkować działania na statki potencjalnie niespełniające wymogów.

Aby uwzględnić te możliwe zmiany, Komisja rozważy m.in. zmianę decyzji wykonawczej Komisji i wprowadzenie obowiązku korzystania z systemu THETIS-UE. Komisja zbada również kary, które państwa członkowskie nałożyły na podmioty niespełniające wymogów, i oceni, czy kary są rzeczywiście zniechęcające. Ponadto wraz z państwami członkowskimi i przy wsparciu EMSA Komisja będzie w dalszym ciągu czynnie wspierać państwa sąsiadujące z UE w ograniczaniu emisji SOx ze statków i w przygotowaniach IMO do wejścia w życie globalnej maksymalnej zawartości siarki.

W związku z art. 14 ust. 2 dyrektywy (UE) 2016/802 Komisja będzie również w dalszym ciągu oceniać potencjał, w tym koszty i korzyści, dalszych redukcji zanieczyszczenia powietrza przez statki, w tym również w wyniku emisji innych niż SOx.

Dzięki tym planowanym działaniom, przeprowadzanym w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi i zainteresowanymi podmiotami sektora transportu morskiego, wszyscy obywatele UE będą mogli korzystać z redukcji zanieczyszczenia powietrza powodowanego przez statki, zwiększy się opłacalność egzekwowania norm dotyczących zawartości siarki przewidzianych w dyrektywie, dialog międzynarodowy stanie się łatwiejszy oraz poczynione zostaną postępy w zapewnianiu zrównoważonego charakteru i konkurencyjności unijnego sektora transportu morskiego.

Pełna treść raportu dostępna jest tutaj.

rel (KE)