Ważne: Ulga abolicyjna dla marynarzy - radykalna zmiana linii orzeczniczej

Dnia 18 stycznia 2017 roku w sprawach prowadzonych przez Kancelarię doszło do wydania kilku bardzo ważnych wyroków dotyczących prawa do ulgi abolicyjnej w odniesieniu do marynarzy. Jeden wyrok zapadł przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, a pozostałe przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gdańsku.

Co więcej, w efekcie wydania 3 wyroków przez WSA w Gdańsku można mówić o radykalnej zmianie linii orzeczniczej sądów administracyjnych w Gdańsku w przedmiocie zastosowania prawa do ulgi abolicyjnej, co zresztą sam sąd administracyjny przyznał w ustnych motywach uzasadnienia.

Zmiana stanowiska WSA w Gdańsku w ww. zakresie stanowi potwierdzenie stanowiska prezentowanego w tym względzie przez Kancelarię od kilku lat i daje nadzieję na to, iż organy podatkowe na Pomorzu zaczną stosować przepisy w tym zakresie zgodnie z ich brzemieniem.

Wyrok NSA z dnia 18 stycznia 2017 roku

W dniu 18 stycznia 2017 roku Naczelny Sąd Administracyjny po raz kolejny potwierdził prawo do zastosowania ulgi abolicyjnej, ale w tym przypadku wyrok dotyczył znaczącej kwoty pieniężnej wpłaconej przez podatnika. Sprawa, która w dniu 18 stycznia 2017 roku była rozpatrywana przez Sąd i dotyczyła wymiaru podatku za rok 2013 w związku z uzyskaniem dochodów osiągniętych z pracy na statku eksploatowanym w komunikacji międzynarodowej przez podmiot z zarządem i siedzibą w Arabii Saudyjskiej. Z uwagi na fakt, iż w roku 2013 przepis art. 22 par 2a ustawy Ordynacja podatkowa nie obowiązywał w dzisiejszym kształcie podatnik (marynarz) był obowiązany wpłacać zaliczki na podatek w ciągu roku. Następnie, w imieniu podatnika Kancelaria złożyła zeznanie podatkowe, w którym zastosowano ulgę abolicyjną przewidzianą w art. 27 g u.p.d.o.f. W związku z przypadającym podatnikowi dużym zwrotem podatku (ponad sto kilkadziesiąt tysięcy złotych), Urząd Skarbowy wszczął postępowanie w zakresie ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. Organ na etapie prowadzenia postępowania ustalił, iż podatnik spełnił wszystkie przesłanki przewidziane w art. 15 ust 3 konwencji pomiędzy Polską, a Arabią Saudyjską a mianowicie: wykonywanie pracy na statku eksploatowanym w komunikacji międzynarodowej przez podmiot z faktycznym zarządem w Arabii Saudyjskiej.

Urząd Skarbowy zakwestionował jedynie możliwość skorzystania przez podatnika z ulgi abolicyjnej przewidzianej w art. 27 g u.p.d.o.f. Decyzją organu I instancji podatnik został zobowiązany do zapłaty podatku bez możliwości zastosowania ulgi abolicyjnej – czyli w taki sposób, jakby dochód ten osiągnął w Polsce i byłby zobowiązany do zapłaty podatku wg skali podatkowej. Organ II instancji – Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku – utrzymał w mocy decyzje organu I instancji, co było jednoznaczne z koniecznością zapłaty podatku wraz z odsetkami, co podatnik uczynił. Na skutek wniesienia skargi przez Kancelarią od ww. decyzji DIS do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku obie decyzje organów zostały uchylone. Zgodnie z uzasadnieniem wyroku WSA w Gdańsku podatnikowi w zaistniałym stanie faktycznym przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi abolicyjnej. Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku nie zgadzając się ze stanowiskiem Sądu wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę kasacyjną. W dniu 18 stycznia 2017 roku skarga kasacyjna Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku została przez Naczelny Sąd Administracyjny oddalona z uwagi na brak usprawiedliwionych podstaw do jej uwzględnienia.

Sąd w ustnych motywach rozstrzygnięcia całkowicie potwierdził stanowisko prezentowane od początku przez Kancelarię i wskazał, że spór w niniejszej sprawie dotyczy wyłącznie możliwości zastosowania przez podatnika ulgi abolicyjnej.

Sąd powołał się na dyspozycje art. 27 ust 9 u.p.d.o.f, który wprost koresponduje z ustanowiona w art. 23 ust 1 Konwencji metodą unikania podwójnego opodatkowania (proporcjonalne odliczenie). Sąd jednoznacznie wskazał, iż w przypadku zastosowania ww. metody podatnikowi przysługuje prawo do skorzystania z ulgi abolicyjnej wskazane w art. 27 g u.p.d.of. Brzmienie art. 27 g u.p.d.o.f oraz postanowienia Konwencji nie pozwalają w żadnej mierze do stwierdzenia, że zastosowanie ulgi abolicyjnej uzależnione jest od zapłaty podatku zagranicą.

Brak zapłaty podatku ma jedynie takie znaczenie, że dokonując rozliczenia dochodu podatnik nie wskazuje, że podatek został zapłacony za granicą, jednakże nie ma to wpływu na możliwość zastosowania ulgi abolicyjnej w Polsce. Według Sądu do skorzystania z ulgi abolicyjnej wystarczająca jest możliwość opodatkowania dochodu podatnika zagranicą, na co wskazuje art. 15 ust 3 Konwencji. Sąd jednoznacznie i stanowczo wskazał, że bez znaczenia dla zastosowania art. 27 g u.p.d.o.f. ma fakt, iż dochód podatnika jest zwolniony od opodatkowania w Arabii Saudyjskiej skoro możliwość opodatkowania tego dochodu przewidziana jest w art. 15 ust 3 ww. Konwencji.
Co więcej, Naczelny Sąd Administracyjny w niniejszej sprawie podzielił pogląd wyrażony w wyroku II FSK 2406/15 oraz w Interpretacji Ogólnej Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 31 października 2016 roku.

Wyroki WSA w Gdańsku z dnia 18 stycznia 2017 roku

W dniu 18 stycznia 2017 roku zapadły również korzystne wyroki w WSA w Gdańsku dla marynarzy reprezentowanych przez Kancelarię, którzy chcieli skorzystać z prawa do ulgi abolicyjnej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku podzielając stanowisko prezentowane przez Kancelarię uchylił w całości decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego za rok 2013 w związku z wykonywaniem pracy najemnej w Arabii Saudyjskiej oraz decyzję odsetkową w tej sprawie. Na marginesie należy wskazać, iż w tej sprawie również marynarz wpłacił kilkaset tysięcy złotych podatku i odsetek, które na kanwie tego wyroku, jeżeli będzie on prawomocny, zostaną mu w całości zwrócone.

Sąd w ustnym uzasadnieniu wskazał, iż w istocie ulga abolicyjna znajduje zastosowanie w odniesieniu do podatników uzyskujących dochody poza granicami kraju. Powyższe pozostaje w korelacji z przepisami polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w tym przede wszystkim z art. 27 g u.p.d.o.f traktującym o uldze abolicyjnej. W niniejszym przepisie mowa jest o podatku obliczonym, nie zaś podatku zapłaconym, a zatem próba wyinterpretowania z brzmienia przepisu konieczności zapłaty podatku dochodowego zagranicą jako przesłanki warunkującej prawo podatnika do ulgi abolicyjnej jest sprzeczne z przepisami.

Sąd administracyjny wskazał, iż podziela w pełni pogląd wyrażony w omawianym orzeczeniu NSA z dnia 18.01.2017 roku (o tym wyroku WSA w Gdańsku został poinformowany na rozprawie przez Kancelarię), Sąd podniósł, że nie sposób przemilczeć także interpretację ogólną Ministra Finansów i Rozwoju z dnia 31.10.2016 r., która wyjaśniła rozbieżności w przedmiocie stosowania ulgi abolicyjnej.

Na koniec wywodu WSA w Gdańsku podkreślił, że zmienia linię orzeczniczą w przedmiocie zastosowania ulgi abolicyjnej.

Po wydaniu omawianego wyroku, WSA w Gdańsku wydał jeszcze tego dnia pozytywne wyroki w dwóch sprawach, w których Kancelaria reprezentowała marynarzy, którym odmówiono ograniczenia poboru zaliczek z uwagi na brak możliwości korzystania z ulgi abolicyjnej w Polsce. WSA w Gdańsku ww. wyrokach uchylił decyzje organów podatkowych odmawiające ograniczenia poboru zaliczek marynarzom.

Podsumowanie

Powyżej opisane wyroki stanowią bardzo ważny etap w obronie prawa marynarzy do ulgi abolicyjnej w Polsce. Stanowiska wyrażone w tych wyrokach oraz ogólnej interpretacji Ministerstwa Finansów definitywnie potwierdzają prawo marynarzy do ulgi abolicyjnej bez względu na to czy podatek został zapłacony zagranicą czy też nie.

Kancelaria wystąpiła również do Ministerstwa Finansów o wydanie ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w odniesieniu do Brazylii (stany bezumowne), aby również w tym zakresie zastosowania ulgi abolicyjnej organy podatkowe postępowały zgodnie z przepisami podatkowymi bez próby ich nadinterpretowania na niekorzyść marynarzy.

www.facebook.com/Legal.Marine.Mateusz.Romowicz

Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radcy Prawnego Legal Consulting - Mateusz Romowicz.