Gdyński port jest jednym z wiodących portów południowego Bałtyku, jego usytuowanie geograficzne sprawia, że jest jednocześnie ważnym węzłem sieci bazowej TEN-T oraz istotnym punktem na mapie korytarza transportowego Bałtyk-Adriatyk. To z gdyńskiego portu wychodzą strategiczne europejskie szlaki drogowe i kolejowe oraz tzw. infrastruktura punktowa, np. porty lotnicze i morskie. W 2022 roku w Porcie Gdynia przeładowano ogółem 28,2 mln ton ładunków, o prawie 6 proc. w stosunku do roku 2021. Na dobre wyniki z pewnością wpływają wieloletnie inwestycje infrastrukturalne realizowane na obszarze portu, a z uwagi na fakt, że wciąż czekamy na realizację kolejnych – w tym na przygotowywaną od lat budowę Portu Zewnętrznego – w przyszłości należy oczekiwać jeszcze lepszych wyników gdyńskiego portu.
Port Zewnętrzny
Największą inwestycją realizowaną obecnie przez Zarząd Morskiego Portu Gdynia, która powoli przechodzi z fazy planowania do fazy realizacji jest budowa Portu Zewnętrznego. 27 maja br., wojewoda pomorski poinformował o rozpoczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji w zakresie budowy Portu Zewnętrznego w Porcie Gdynia.
Port Zewnętrzny ma powstać jako inwestycja realizowana w procedurze partnerstwa publiczno-prywatnego. Jej celem jest m.in. umożliwienie obsługi w Porcie Gdynia kontenerowych statków o długości ponad 400 metrów oraz zanurzeniu do 16 metrów.
Nowy pirs będzie posiadał rozbudowany terminal intermodalny z dostępem kolejowym i drogowym. Trwająca aktualnie rozbudowa stacji Gdynia Port obejmuje rezerwę torową dla portu zewnętrznego. W planach jest poszerzenie nabrzeża śląskiego o część basenu portowego, co pozwoli na rozbudowę istniejącego układ torowego i drogowego z systemem bezkolizyjnych rozjazdów. Opracowana koncepcja dla docelowo 150-hektarowego terminalu zagwarantuje przepustowość na poziomie 2,5 mln TEU. Sam pirs będzie mocno uniwersalny, w założeniu nie będzie przeładowywał tylko kontenerów, ale także inne ładunki np. elementy lądowych farm wiatrowych czy ładunki toczne, a z uwagi na to, że port w Gdyni jest portem strategicznym z wojskowego punktu widzenia, nowy pirs musi zapewniać również sprawny przeładunek wojska oraz wojskowego sprzętu.
Centrum Logistyczne i Droga Czerwona
W kwietniu ubiegłego roku Zarząd Morskiego Portu Gdynia podpisał z kolei umowę z firmą Haskoning DHV Polska na „Opracowanie planu rozwoju oraz koncepcji zagospodarowania obszarów Doliny Logistycznej na terenie Gminy Kosakowo wraz ze wstępnym studium wykonalności”. Sygnowana między spółkami umowa rozpoczęła proces planowania Doliny Logistycznej, będącej częścią sieci TEN-T. Projekt jest bowiem powiązany także z budową Drogi Czerwonej w Gdyni, a opracowanie planu rozwoju oraz koncepcji zagospodarowania obszarów Doliny Logistycznej jest niezbędne dla zaprojektowania przyszłego układu komunikacyjnego w tym obszarze i zintegrowania go z istniejącą siecią dróg i szlaków kolejowych.
Dolina Logistyczna, która powstanie w perspektywie do 2030 roku, to obszar gospodarczy, w którym podstawą będą usługi logistyczne. Docelowo znaleźć się tam mają m.in. obiekty magazynowo-składowe, kolejowy terminal intermodalny i centralny parking dla ciężarówek, które będą czekały na obsługę w Porcie Gdynia. Inwestycja powstanie na terenie Gminy Kosakowo, w sąsiedztwie portu. Jego celem jest przyciągnięcie inwestorów, a tym samym zwiększenie konkurencyjności samego portu.
Z perspektywy gdyńskiego portu, kluczową inwestycją transportową będzie też wspomniana budowa oczekiwanej Drogi Czerwonej, która doczekała się momentu, w którym podpisana została już umowa w sprawie sfinansowania prac przygotowawczych. Spółka Centralny Port Komunikacyjny przekaże na ten cel 20 mln zł.
Droga Czerwona zapewni bezpośrednie połączenie Portu Gdynia z siecią dróg krajowych, w tym z trasą ekspresową S6. Nowy dwujezdniowy odcinek poprowadzi od Portu Gdynia do skrzyżowania ul. Morskiej z Obwodnicą Trójmiasta, poprawi dostępność portu od strony lądu, a tym samym zwiększy możliwości przeładunkowe i rozwojowe. Nowa trasa ma być alternatywą dla Estakady Kwiatkowskiego, która już dzisiaj wymaga kompleksowej modernizacji.
Warto podkreślić, że Droga Czerwona to inwestycja o dużym znaczeniu gospodarczym, nie tylko w wymiarze lokalnym. Będzie to tzw. ostatnia mila bezpośrednio włączająca gdyński port do sieci dróg ekspresowych i autostrad. Szacowana łączna wartość budowy Drogi Czerwonej, czyli bezpośredniego łącznika z Obwodnicą Trójmiasta, to 2,7 mld zł. Koszty procesu przygotowawczego, które zostaną sfinansowane przez spółkę CPK, to ok. 20 mln zł. Budowa Drogi Czerwonej przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA) ma potrwać ok. 5 lat.
Poprawa dostępu kolejowego do Portu Morskiego w Gdyni
Na obszarze gdyńskiego portu trwa realizacja zadania pn. „Poprawa dostępu kolejowego do Portu Morskiego w Gdyni”, które ma na celu zwiększenie przepustowości węzła kolejowego. W ramach tych działa poprawił już się m.in. dostęp do nabrzeży portowych: holenderskiego, szwedzkiego, francuskiego i śląskiego. Na początku br. roku do użytku został oddany 600-metrowy wiadukt w obrębie stacji Gdynia Port. Na wiadukcie docelowo położone zostaną cztery tory. Ponadto kończą się prace na kolejnym, blisko 140-metrowym wiadukcie, pod którym jest aż siedem torów. Nowe wiadukty usprawnią przewóz towarów do nabrzeży. Zostały dostosowane do jazdy cięższych i dłuższych, nawet 750-metrowych pociągów o nacisku 22,5 tony na oś. Obiekty poprawią przepustowość linii prowadzących do portu. Inwestycja realizowana przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., o wartości 1,6 mld zł netto, jest współfinansowana ze środków unijnych instrumentu CEF „Łącząc Europę”.
Kolejowym oknem na świat gdyńskiego portu jest także linia kolejowa nr 201, gdzie zaplanowano m.in. przebudowę istniejących stacji oraz przystanków między Maksymilianowem k. Bydgoszczy, a Gdynią, dobudowę drugiego toru na odcinku Maksymilianowo – Gdańsk Osowa i trzeciego toru na odcinku Gdańsk Osowa – Gdynia Główna, a także elektryfikację odcinków linii objętych modernizacją. Potencjał zbudowanego w okresie międzywojennym kolejowego szlaku jest duży, ponieważ linia 201 jest naturalną obwodnicą, dla dedykowanej głównie przewozom pasażerskim, magistrali kolejowej E-65 należącej do VI Europejskiego Korytarza Transportowego łączącego państwa nadbałtyckie z krajami położonymi nad Morzem Adriatyckim i na Bałkanach.
Modernizacja 170 kilometrów linii kolejowej nr 201 w ramach projektu pn. „Prace na alternatywnym ciągu transportowym Bydgoszcz – Trójmiasto”, pierwotnie miała zakończyć się w 2023 roku, jednak wciąż nie rozpoczęto prac. Jak informuje PKP PLK, zmiana terminu zakończenia inwestycji spowodowana jest koniecznością przygotowania nowego zakresu projektu.
Jak z kolei podaje rynek-kolejowy.pl, cytując stanowisko PKP PLK w sprawie modernizacji linii kolejowej nr 201 – Aktualnie w finalizacji jest pozyskiwanie decyzji administracyjnych dla linii nr 201 i równolegle prowadzone są prace budowlane na liniach stycznych, łączących się z linią kolejową nr 201, czyli na tzw. bajpasie kartuskim (linie nr 234 i 229 Kokoszki – Stara Piła – Glincz) oraz na linii kolejowej nr 229 Glincz – Kartuzy wraz z budową nowej łącznicy w obrębie stacji Kartuzy. Prace mają zakończyć się jeszcze w tym roku i są niezbędne dla umożliwienia realizacji robót na linii nr 201 i zapewnienia podróżnym z Kartuz i okolic dojazdu koleją do stolicy regionu.
Wymienione wyżej inwestycje, jeśli zostaną zrealizowane, znacząco wpłynął na rozwój gdyńskiego portu. Nowy terminal, to nowe możliwości przeładunkowe, centrum logistyczne zlokalizowane w sąsiedztwie portu to bezpieczne i komfortowe miejsce do składowania towarów, a inwestycje transportowe w postaci Drogi Czerwonej i linii kolejowej nr 201 pozwolą na lepsze skomunikowanie gdyńskich terminali z siecią dróg i kolei, umacniając pozycje Gdyni również na mapie Korytarza Transportowego Bałtyk-Adriatyk.
OPR. LEW