W posiadłości Audrey End House, gdzie w czasie II wojny światowej mieścił się główny ośrodek szkoleniowy Cichociemnych, zainaugurowano w niedzielę szóstą edycję Polish Heritage Days - Dni Polskiego Dziedzictwa w Wielkiej Brytanii.
Motywem przewodnim w tym roku jest 130. rocznica urodzin trzech wybitnych polskich dowódców wojskowych, gen. Władysława Andersa, gen. Stanisława Maczka oraz gen. Stanisława Sosabowskiego, oraz ich wkład w dziedzictwo i historię Polaków na Wyspach Brytyjskich.
W odróżnieniu od dwóch poprzednich edycji, które z powodu pandemii koronawirusa, odbyły się w większości wirtualnie, w tym roku przeważająca część z ponad stu wydarzeń, będzie na żywo. W ramach tegorocznych PHD odbędą się wykłady, koncerty, festiwale, pikniki oraz konkursy poświęcone polskiej kulturze i historii.
Miłośnicy historii będą mieli do wyboru m.in. zwiedzanie miejsc w stolicy Wielkiej Brytanii związanych z trzema generałami, posłuchanie dyskusji poświęconej Grupie Ładosia z udziałem historyków Rogera Moorhouse’a i Jennifer Grant, a także obejrzenie objazdowej wystawy o polsko-brytyjskiej współpracy wojskowej podczas II wojny światowej, która zatrzyma się m.in. w Worcester i Duxford. W Chester zaprezentowane zostaną modele polskich samolotów, w Leicester - wystawa poświęcona polskim pilotom, a na Wyspie Wight odbędą się 80. rocznicy jej obrony przez ORP Błyskawica.
Nocą z 4 na 5 maja nad miasto Cowes na Wyspie Wight nadleciały formacje bombowców Luftwaffe. Celem głównym nalotu był zlokalizowany w East Cowes (Cowes od XIX wieku) kompleks stoczniowy J. Samuel White. W okresie poprzedzającym II wojnę światową budowano tutaj, głównie na eksport, okręty średniej wielkości (do klasy niszczyciela) m.in. na polskie zamówienie OORP Grom i Błyskawica. Produkcję zintensyfikowano tuż przed i podczas wojny.
ORP Błyskawica przyszedł do Cowes na remont po uszkodzeniach odniesionych podczas sztormu na północnym Atlantyku. Dowódca kmdr Wojciech Francki, przeczuwając zagrożenie wstrzymał rutynowe przed remontem wyokrętowanie amunicji. Dzięki temu artyleria przeciwlotnicza okrętu natychmiast mogła skutecznie wzmocnić obronę miasta. Nalot wyrządził znaczne starty w mieście, nie spowodował jednak istotnych zniszczeń wyłączających pracę stoczni. Załoga naszego niszczyciela aktywnie włączyła się w akcję ratowniczą, marynarze uczestniczyli w gaszeniu pożarów, nieśli pomoc poszkodowanym. Zginęło w nalocie ok. 70 mieszkańców miasta.
Szczególnie wyróżniający się mat Zdzisław Dutkiewicz odznaczony został Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari. Corocznie, w rocznicę, pamięć ofiar nalotu i udziału naszych marynarzy w obronie miasta honorowana jest uroczystością z udziałem władz Cowes i East Cowes, organizacji kombatanckich, delegacji załogi ORP Błyskawica i Muzeum Marynarki Wojennej. Działa tutaj aktywne Stowarzyszenie Friends of the ORP Błyskawica Society, a w 2004 roku jeden z placów w mieście otrzymał nazwę Francki Place.
Polish Heritage Days są świętowane od 2017 r. przy okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą oraz Dnia Flagi RP przypadających 2 maja, jak i Święta Konstytucji 3 Maja. Ich celem jest promocja polskiej kultury, dziedzictwa przeszłych pokoleń, polskiego wkładu w życie kulturalne, gospodarcze i społeczne Zjednoczonego Królestwa, polonijnej solidarności społecznej, wzmacnianie wartości wspólnotowych w środowiskach lokalnych, a także podkreślenie pozytywnej roli, jaką polska społeczność pełni w tym kraju.
Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP); PBS (PortalMorski.pl); rel (MMW, Gdynia)
Fot.: MMW, Gdynia
Fot.: Archiwum
USD
EUR
CHF
GBP
PortalMorski.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.