Stad skipstunnel to projekt pierwszego na świecie tunelu, który umożliwi małym i średniej wielkości statkom bezpieczną żeglugę między Bergen i Alesund bez konieczności wypływania na Stadhavet - najbardziej niebezpieczny odcinek morza wzdłuż wybrzeża Norwegii. Konstrukcja, której budowę zaplanowano w rejonie półwyspu Stadlandet ma być przekazana do użytkowania w 2026 roku.
Budowa planowanego od ponad 100 lat tunelu na półwyspie Stadlandet ma ruszyć na początku 2023 roku. Projekt został w maju br. zaakceptowany przez norweski parlament, zaś w październiku, w budżecie państwa zarezerwowano 440 mln koron (ok. 45 mln euro) na pierwszą fazę projektu. Miejsce budowy tunelu, który w 2026 roku połączy Moldefjorden z Kjodespollen, zlokalizowane jest wewnątrz Góry Mørkelida mierzącej 447 m n.p.m.
Stad skipstunnel (Stad ship tunnel) ma być „inwestycją w przyszłość Norwegii”. Fakt, że ta inwestycja w przyszłość związana jest właśnie z morzem nikogo w tym kraju nie dziwi, ponieważ praktycznie cała gospodarka i życie społeczne Norwegii związane są z morzem, które jest również główną arterią komunikacyjną. Nowy tunel ma sprawić, że ta komunikacja stanie się bezpieczniejsza, wydajniejsza i bardziej przyjazna dla środowiska.
Stad skipstunnel ułatwi również realizację wielu innych celów, m.in. przeniesienie w większym stopniu transportu z dróg na morze; stworzenie nowych rynków mieszkaniowych i pracy w regionie Ålesund, poprzez klaster morski w Sunnmøre, aż po miasta biznesowe Måløy i Florø.
Obszar wzdłuż norweskiego wybrzeża jest szczególnie wymagający - kombinacja prądów oceanicznych i topografii podmorskiej tworzy niezwykle złożone i nieprzewidywalne warunki. Bardzo wysokie fale, osiągające 30 metrów wysokości, mogą nadciągać z różnych kierunków w tym samym czasie i stwarzać sytuacje krytyczne dla statków. Mogą utrzymywać się przez kilka dni po uspokojeniu się wiatru, co z kolei prowadzi do trudnych warunków żeglugowych nawet w bezwietrzne dni.
Tunel będzie najdłuższą na świecie tego typu konstrukcją charakteryzującą się długością 1700 m, szerokością 36 m, szerokością pasów awaryjnych: 3,5 m dla każdej ze stron toru wodnego i wysokością całkowitą 50 m. W odniesieniu do żeglugi parametry te będą się nieco różnić: wysokość przejścia pod sklepieniem 33 m, szerokość toru wodnego 26,5 m, natomiast głębokość toru wodnego będzie wynosiła 12 m.
Tranzyt tunelem ma być bezpłatny, a zarządzać nim będzie centrum kontroli i nadzoru ruchu statków w gminie Fedje. Priorytetem będzie ruch komercyjny, zwłaszcza statków pasażerskich, ale z tunelu będą mogły korzystać także statki handlowe i inne jednostki pływające. Oczekuje się, że prędkość jednostek wycieczkowych w tunelu będzie ograniczona do ośmiu węzłów, a czas przejścia wyniesie ok. 11 minut, a dla szybkich promów i mniejszych jednostek niecałe 7 minut.
Agnieszka Latarska
Cały artykuł można przeczytać w najnowszym, 38. numerze miesięcznika POLSKA NA MORZU dostępnym w punktach Empik i Salonikach Prasowych, w centrach handlowych i na dworcach. Wejdź na www.polskanamorzu.pl i zamów prenumeratę.
USD
EUR
CHF
GBP