Gospodarka morska w Polsce w 2020 r. według GUS

Główny Urząd Statystyczny opublikował 27 kwietnia informację sygnalną "Gospodarka morska w Polsce w 2020 r." Wynika z niej m.in., że w skali roku w polskich portach morskich spadły obroty ładunkowe, ruch pasażerów oraz liczba zawijających statków. Według stanu na koniec 2020 r. morska flota transportowa liczyła mniej statków niż przed rokiem. Mniejsze były połowy ryb i bezkręgowców morskich, co szło w parze z nieznaczną redukcją floty rybackiej. Zwiększyła się liczba zbudowanych w Polsce statków.

Przemysł okrętowy

Według GUS 2020 r. zbudowano 8 jednostek pływających (o 5 więcej niż w 2019 r.) o łącznej pojemności brutto (GT) 32,2 tys. i skompensowanej pojemności brutto (CGT), będącej miernikiem produkcyjności stoczni, wynoszącej 51,6 tys. (wobec odpowiednio 7,0 tys. i 16,0 tys. w 2019 r.).

W skali roku zmniejszył się portfel zamówień. Na koniec 2020 r. obejmował on 11 statków o łącznej pojemności brutto (GT) 21,7 tys. i skompensowanej pojemności (CGT) 29,2 tys. (przed rokiem odpowiednio 24 statki o łącznej pojemności (GT) 76,4 tys. i skompensowanej pojemności (CGT) 75,9 tys.).

W 2020 r. w polskich stoczniach wyremontowano 444 jednostki o łącznej pojemności brutto (GT) 824,5 tys. (wobec 504 jednostek o łącznej pojemności brutto 1116,3 tys. w 2019 r.).

Żegluga morska i przybrzeżna

Na koniec 2020 r. morską flotę transportową stanowiło 95 statków (o 1 mniej niż w 2019 r.)
będących własnością lub współwłasnością polskich armatorów i operatorów. Łączna nośność (DWT) statków morskiej floty wyniosła 2649,9 tys. ton, natomiast pojemność brutto (GT) - 1922,8 tys. (wobec odpowiednio: 2656,0 tys. ton i 1908,1 tys. w 2019 r.).

Na koniec 2020 r. statki pod polską banderą stanowiły 15,8% ogólnej liczby jednostek morskiej floty transportowej. Łączna nośność (DWT) statków pod polską banderą (15 statków) wyniosła 18,2 tys. ton (0,7% ogółu nośności statków morskiej floty), a pojemność brutto (GT) - 13,9 tys. (0,7% ogółu pojemności brutto).

Średni wiek statku w morskiej flocie transportowej wyniósł 17,8 lat (dla statków pływających pod polską banderą - 40,1 lat, natomiast dla statków pływających pod banderą obcą - 13,6 lat). Morską flotą transportową polscy przewoźnicy przewieźli 8134,9 tys. ton ładunków.

W relacji z portami polskimi morską flotą transportową przewieziono 7241,7 tys. ton ładunków (o 7,9% mniej niż w 2019 r.), z czego wywóz z portów polskich do portów zagranicznych stanowił 51,8% (o 5,3% mniej niż przed rokiem), a przywóz - 48,2% (o 10,6% mniej).

Pomiędzy portami obcymi przewieziono 621,0 tys. ton ładunków, tj. o 10,3% mniej w porównaniu z rokiem poprzednim, natomiast pomiędzy portami polskimi - 239,6 tys. ton, tj. o 130,0% więcej. Przewozy wewnątrzportowe stanowiły 0,4% ogółu przewiezionych ładunków morską flotą transportową i wyniosły 32,7 tys. ton.

W 2020 r. morską flotą transportową polscy armatorzy i operatorzy przewieźli w komunikacji międzynarodowej 501,0 tys. pasażerów. Ponadto promami przetransportowano 301,4 tys. kierowców samochodów ciężarowych (o 5,5% mniej niż w roku poprzednim).

Przybrzeżna flota transportowa na koniec 2020 r. liczyła 42 statki o łącznej nośności 12,4 tys. ton i pojemności brutto (GT) 10,5 tys. Wszystkie statki morskiej przybrzeżnej floty transportowej pływały pod banderą polską. Średni wiek statku wyniósł 45,4 lata.

Statkami pasażerskimi przybrzeżnej floty transportowej w komunikacji pomiędzy portami polskimi w 2020 r. przewieziono 194,1 tys. pasażerów (o 22,8% mniej niż w poprzednim roku), a praca przewozowa wyniosła 3893,1 tys. pasażerokilometrów (o 23,4% mniej w porównaniu z 2019 r.).

Wewnątrzportowe przewozy pasażerów statkami żeglugi przybrzeżnej w 2020 r. wyniosły 381,8 tys. osób (spadek o 43,1% w skali roku), a średnia odległość przewozu jednego pasażera - 6,6 km.

Stan załóg morskiej i przybrzeżnej floty transportowej na koniec 2020 r. wynosił 2040 osoby (o 13 osób mniej niż w 2019 r.), z tego w morskiej flocie transportowej - 1869 osób (o 16 osób mniej), a we flocie przybrzeżnej - 171 osób (o 3 więcej).

Porty morskie

Obroty ładunkowe w portach morskich w 2020 r. wyniosły 88,5 mln ton, tj. o 5,7% mniej niż w 2019 r.; spadek zaobserwowano w Gdańsku (o 10,9%), Świnoujściu (o 5,3%) oraz Policach (o 1,9%). Wzrost obrotów odnotowano jednie w Gdyni (o 3,3%), natomiast w Szczecinie ich wielkość pozostała na tym samym poziomie jak przed rokiem.

Udział poszczególnych portów w obrotach ogólnokrajowych w 2020 r. kształtował się następująco: Gdańsk - 45,9%, Gdynia - 24,0%, Świnoujście - 17,1%, Szczecin - 10,8%, Police - 1,9% oraz pozostałe porty - 0,3%.

W strukturze obrotów ładunkowych w 2020 r. największy udział miały ładunki masowe suche - 34,3% (w tym węgiel i koks - 11,3%), ładunki masowe ciekłe - 25,4% (w tym ropa naftowa i produkty z ropy naftowej - 19,6%) oraz ładunki w kontenerach dużych - 24,5%.

W 2020 r. w porównaniu z rokiem poprzednim spadek obrotów odnotowano w większości kategorii ładunkowych - masowych ciekłych (o 16,3%), kontenerach dużych (o 6,2%), ładunkach tocznych (o 2,0%) oraz pozostałych ładunkach drobnicowych (o 1,2%). Wzrosły jedynie obroty ładunków masowych suchych (o 2,3%).

W 2020 r. krajowy obrót morski wyniósł 2,8 mln ton (o 33,5% więcej niż w roku poprzednim) i stanowił 3,1% obrotów ogółem. W międzynarodowym obrocie morskim przeładowano łącznie 85,7 mln ton ładunków (96,9% obrotów ogółem), tj. o 6,6% mniej niż w 2019 r.

W 2020 r. ładunki przewożone statkami w relacji z portami Europy stanowiły 66,7% międzynarodowych obrotów ładunkowych polskich portów, Afryki - 11,6%, Azji - 13,0%, Ameryki Środkowej i Południowej - 4,5%, Ameryki Północnej - 3,3% oraz Australii i Oceanii - 0,9%.

Obrót ładunków tranzytowych w 2020 r. wyniósł 12,5 mln ton i zmniejszył się w porównaniu z rokiem poprzednim o 18,0%. Najwięcej ładunków tranzytowych przeładowano w porcie Gdańsk (72,1%), następnie w portach Szczecin (12,7%) oraz Świnoujście (7,9%).

We wszystkich portach morskich odnotowano spadek obrotów ładunków tranzytowych: w Elblągu (o 54,9%), Świnoujściu (o 30,4%), Gdyni (o 22,0%), Szczecinie (o 20,6%) oraz Gdańsku (o 15,3%). W porównaniu z rokiem poprzednim spadek obrotów ładunków tranzytowych odnotowano zarówno w przywozie (o 22,3%), jak i w wywozie (o 11,8%).

W 2020 r. w portach morskich podróż na statkach rozpoczęło lub zakończyło 1905,2 tys. pasażerów, tj. o 31,6% mniej niż w 2019 r. W ruchu krajowym przewieziono 351,6 tys. osób (18,5%), a w ruchu międzynarodowym - 1553,6 tys. osób (81,5%).
Krajem, do którego wypłynęło lub z którego przypłynęło do polskich portów morskich najwięcej pasażerów była Szwecja (udział w międzynarodowym ruchu pasażerów wyniósł 94,7%).

Do polskich portów w 2020 r. zawinęło 17,6 tys. statków (wobec 20,8 tys. jednostek w 2019 r.) o pojemności brutto (GT) 231,1 mln (o 7,4% mniejszej niż w roku poprzednim) i nośności (DWT) 172,1 mln ton (o 3,9% mniejszej).
W porównaniu z 2019 r. zwiększyły się wszystkie średnie wielkości statków - nośność (o 13,5%), pojemność brutto (o 9,4%) oraz pojemność netto (o 8,0%).

Rybołówstwo morskie

Według stanu na koniec 2020 r. polska flota rybacka liczyła 823 jednostki (o 4 mniej niż w 2019 r.), o łącznej pojemności brutto (GT) 32,4 tys. (o 0,2% wyższej niż w 2019 r.) oraz o mocy 80,4 tys. kW (o 0,2% wyższej niż w roku poprzednim).

W skład polskiej floty rybackiej tak jak przed rokiem na koniec 2020 r. wchodziły 2 trawlery i 124 kutry oraz 697 łodzie (o 4 jednostki mniej niż w 2019 r.). Dla trawlerów portem macierzystym pozostała Gdynia.
Większość kutrów (72,6%) stacjonowała w województwie pomorskim, a pozostałe - w zachodniopomorskim. Natomiast łodzie rybackie stacjonowały we wszystkich województwach nadmorskich: pomorskim (46,6% łącznej liczby polskich łodzi rybackich), zachodniopomorskim (43,6%) oraz warmińsko-mazurskim (9,8%).

W 2020 r. z łowisk bałtyckich pozyskano 130,0 tys. ton ryb (stanowiących 67,9% łącznej masy połowów), czyli o 10,9% mniej w porównaniu z 2019 r. Połowy dalekomorskie, których wielkość ukształtowała się na poziomie 61,5 tys. ton, były o 25,8% wyższe niż przed rokiem.
Poza Morzem Bałtyckim, polscy rybacy w 2020 r. prowadzili działalność połowową jedynie na akwenach Atlantyku Północno- i Środkowowschodniego.

W strukturze gatunkowej połowów, podobnie jak w latach poprzednich, dominowały szproty poławiane wyłącznie na łowiskach bałtyckich. W 2020 r. złowiono 60,5 tys. ton tej ryby, co stanowiło 31,6% łącznej masy pozyskanych organizmów.
Wśród poławianych na Bałtyku i zalewach organizmów, oprócz ryb morskich, pozyskiwano również gatunki typowe dla wód słodkich i słonawych (ryby słodkowodne i dwuśrodowiskowe), których łączna masa w 2020 r. wyniosła 1,8 tys. ton. Najliczniejszym reprezentantem w tej grupie był leszcz, którego połowy stanowiły blisko jedną czwartą łącznej masy ryb dwuśrodowiskowych i słodkowodnych.

W 2020 r. polska flota rybacka pozyskała 1,4 tys. ton bezkręgowców morskich (kalmary, kraby, krewetki). Połowy tych organizmów prowadzone były wyłącznie na akwenach dalekomorskich i stanowiły one 2,3% łącznych połowów z tych łowisk. Dla porównania, w 2019 r. bezkręgowce morskie (kalmary i krewetki) pochodziły wyłącznie z Atlantyku północno-wschodniego i stanowiły 1,7% masy polskich połowów z tego akwenu.

rel (GUS)

Więcej informacji (wykresy, tabele) można znaleźć w informacji GUS, dostępnej do pobrania w postaci pliku PDF (format Adobe Acrobat):
Gospodarka morska w Polsce w 2020 r. - informacja sygnalna GUS