Prezydent Andrzej Duda z małżonką od niedzieli 22 bm. przebywają z oficjalną wizytą w Norwegii. Prezydent spotka się z królem Haraldem V i premier Erną Solberg. Odbędzie też rozmowy w bazie Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych i wygłosi wykład w Norweskim Instytucie Noblowskim.
Prezydent rozpocznie wizytę w niedzielę od spotkania w polskiej ambasadzie w Oslo z Polonią, na którym wręczy odznaczenia państwowe. Według danych MSZ w Norwegii przebywa ok. 86 tys. zarejestrowanych obywateli polskich, szacunki nieoficjalne wskazują nawet na 120 tys.
Oficjalny program wizyty rozpocznie się w poniedziałek przed południem od ceremonii powitania polskiej pary prezydenckiej Andrzeja Dudy i Agaty Kornhauser-Dudy przez króla Norwegii Haralda V i królową Norwegii Sonję przed Pałacem Królewskim w Oslo.
Następnie odbędzie się ceremonia złożenia wieńców przez prezydenta Andrzeja Dudę i króla Haralda V przed Pomnikiem Narodowym w Twierdzy Akershus.
Kolejnym punktem wizyty będzie spotkanie prezydenta z przewodniczącym parlamentu Królestwa Norwegii Olemicem Thommessenem. Następnie Andrzej Duda będzie rozmawiał z premier Norwegii Erną Solberg. Po zakończeniu rozmowy planowane jest spotkanie prezydenta Dudy i premier Solberg z mediami.
Prezydencki minister odpowiedzialny za sprawy zagraniczne Krzysztof Szczerski powiedział PAP, że podstawowym celem wizyty prezydenta w Norwegii jest podkreślenie wagi współpracy z krajami skandynawskimi, w tym z Norwegią.
"Chcemy, żeby państwa skandynawskie były drugim po Europie Środkowo-Wschodniej naturalnym obszarem regionalnym współpracy Polski; środowiskiem, z którym Polska nawiąże szczególne, strategiczne kontakty" - powiedział Szczerski. Jak dodał, byłoby to dopełnienie "projektu ABC", czyli projektu współpracy regionalnej z państwami położonymi wokół trzech mórz: Adriatyku, Bałtyku i Morza Czarnego.
"Kładziemy duży akcent na współpracę w regionie Morza Bałtyckiego, szczególnie z krajami skandynawskimi, która przez wiele lat była trochę na marginesie. Prezydent bardzo liczy, że wizyta w Norwegii, później w Danii, a w przyszłości także w Szwecji i Finlandii, odbuduje potencjał politycznej współpracy ze Skandynawią" - powiedział prezydencki minister.
We wtorek prezydent Andrzej Duda i król Norwegii Harald V zainaugurują obrady Polsko-Norweskiego Forum Gospodarczego. Wezmą w nim udział m.in. przedstawiciele polskiego przemysłu stoczniowego i obronnego, a także przedsiębiorstw energetycznych. "Będziemy rozmawiać o dużym kontrakcie na gazociąg. Będzie też dyskusja o współpracy przemysłów zbrojeniowych; zostanie podpisany list intencyjny pomiędzy Polską Grupą Zbrojeniową i norweskim wytwórcą uzbrojenia dotyczący współpracy" - poinformował prezydencki minister.
Następnie prezydent uda się do Norweskiego Instytutu Noblowskiego, gdzie wygłosi wykład na temat znaczenia przestrzegania prawa międzynarodowego dla pokoju na świecie.
Kolejnym punktem wizyty będzie udział prezydenta Dudy i króla Norwegii w ceremonii podpisania listu intencyjnego między Polską Grupą Zbrojeniową S.A., a Kongsberg Defence and Aerospace AS. Bezpośrednio po tej ceremonii na dziedzińcu Twierdzy Akershus z udziałem Andrzeja Dudy i Haralda V odbędzie się prezentacja systemu rakietowego NASAMS.
W środę prezydent złoży wizytę w Kwaterze Połączonego Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych w Reitan. "To będzie spotkanie zamknięte o wysokiej klauzuli tajności. Będziemy rozmawiać o kwestiach strategicznych dotyczących wojskowego wymiaru szczytu NATO; o tym, jak należy adekwatnie odpowiedzieć na zagrożenia pojawiające się wokół NATO" - mówił Szczerski.
Ostatniego dnia wizyty, w środę, prezydent odwiedzi cmentarz żołnierzy, którzy walczyli o Narwik - powiedział Szczerski. "Andrzej Duda będzie pierwszym polskim prezydentem, który odwiedzi ten cmentarz, który - dzięki staraniom prezydenta - Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa odnowiła w tym roku" - zaznaczył.
Bitwa o Narwik między siłami niemieckimi a alianckim Korpusem Ekspedycyjnym trwała od 9 kwietnia do 8 czerwca 1940. W bitwie wzięła udział Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich dowodzona przez gen. Zygmunta Szyszko-Bohusza, która w trakcie walk straciła 97 żołnierzy, 28 zaginęło, a 189 zostało rannych.
W walkach pod Narwikiem brały udział polskie niszczyciele ORP Grom, Burza i Błyskawica. ORP Grom został 4 maja zatopiony przez niemiecki bombowiec (zginęło 59 członków załogi). Polskie statki pasażerskie MS Chrobry, MS Batory i MS Sobieski – jako transportowce wojska – również uczestniczyły w tej operacji.
mzk/ eaw/ abr/
opr. GL