24 marca 2022 roku Komisja Europejska opublikowała w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej „Tymczasowe Ramy Kryzysowe Środków Pomocy Państwa w Celu Wsparcia Gospodarki po Agresji Rosji wobec Ukrainy” (treść dokumentu poniżej), umożliwiające krajom członkowskim UE uruchomienie pomocy państwa dla przedsiębiorstw w kontekście tejże inwazji.
Pomoc ta w szczególności ma na celu zapewnienia płynności i dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw stojących przed wyzwaniami wynikającymi z obecnego kryzysu, przy jednoczesnej ochronie równych warunków działania na jednolitym rynku UE. Pomocą tą objęty może również zostać przemysł okrętowy.
O komentarz poprosiliśmy dyrektora biura Związku Pracodawców FORUM OKRĘTOWE Ireneusz Karaśkiewicza:
- Jakie jest znaczenie tego dokumentu przyjętego przez Komisję Europejską?
- Rosyjska napaść Ukrainę, nałożone sankcje i wprowadzone przez Rosję środki odwetowe, będą miały konsekwencje gospodarcze dla całego rynku wewnętrznego Unii Europejskiej - zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie. Mogą się one przejawiać spadkiem popytu, zakłóceniem realizowanych umów i projektów prowadzącym do strat, zakłóceniem w łańcuchach dostaw, zwłaszcza w przypadku surowców i półfabrykatów. Wzrost cen energii elektrycznej i gazu w UE ma poważny wpływ na rynek energii i oddziaływał już na niego w tygodniach poprzedzających wojnę. Wysokie ceny energii mają wpływ na szereg sektorów gospodarki.
- Z reguły pomoc państwa dla przedsiębiorstw działających na jednolitym rynku Unii Europejskiej jest zabroniona. Jednakże zapisy traktatowe dopuszczają odstępstwo od tych reguł w wypadku, gdy dojdzie do poważnych zakłóceń w działalności gospodarki Unii Europejskiej. A za takie uznano napaść Rosji na Ukrainę i wynikające stąd skutki dla gospodarki.
- Czy Komisja Europejska wyasygnowała jakieś dodatkowe środki finansowe na ten cel?
- Nie. Są to tylko regulacje prawne zezwalające na tworzenie programów pomocowych przez poszczególne państwa członkowskie Unii Europejskiej dla przedsiębiorstw, natomiast środki finansowe na ten cel pochodzić mają z budżetów tychże krajów.
- Na jak długo wprowadzono Tymczasowe Ramy Kryzysowe?
- Komisja Europejska przewidziała je do 31 grudnia 2022 roku.
- Na jaką więc pomoc mogą liczyć przedsiębiorcy w ramach przyjętych przez Komisję Europejską ?
- Mogą to być 3 rodzaje pomocy.
- Po pierwsze – przedsiębiorcy będą mogli liczyć na przyznawanie ograniczonej kwoty pomocy. Możliwe będzie tworzenie programów, które pozwolą na udzielenie przedsiębiorstwom dotkniętym kryzysem wsparcia do 400 tys. EUR, a w przypadku podmiotów z sektora rolnictwa, rybołówstwa i akwakultury – do 35 tys. EUR. Pomoc ta będzie mogła przyjąć dowolną formę, w tym dotacji bezpośrednich.
- Po drugie - będą mogli liczyć na zapewnienie wsparcia płynności przedsiębiorstw w formie gwarancji państwowych i subsydiowanych pożyczek. Państwa członkowskie będą mogły udzielać dotowanych gwarancji państwowych lub ustanawiać programy gwarancji na wsparcie pożyczek bankowych zaciągniętych przez przedsiębiorstwa. Ponadto możliwe będzie udzielanie przedsiębiorstwom pożyczek ze środków publicznych i prywatnych z dopłatami do oprocentowania.
- I wreszcie po trzecie – będą mogli liczyć na zrekompensowanie dodatkowych kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwa w związku z wyjątkowo wysokimi cenami gazu i energii elektrycznej.
- Szczerze mówiąc limity kwotowe nie zwalają z nóg…
- To prawda. Ale dla małych i średnich przedsiębiorstw uderzonych przez sankcje, utratę rynków, wzrosty kosztów energii i transportu liczy się każdy grosz. Zresztą dla przedsiębiorstw szczególnie energochłonnych przewidziano większe kwoty. Moim zdaniem o wiele istotniejsza jest możliwość uzyskiwania gwarancji państwowych na pożyczki bankowe zaciągane przez przedsiębiorstwa, w sytuacji podwyższonego ryzyka spowodowanego przez wojnę. Szczegóły w załączonym poniżej dokumencie. Teraz ruch należy do państwa – czekamy na szczegóły tego pakietu.
- Czy polska branża okrętowa zostanie również nim objęta?
- 25 marca 2022 Związek Pracodawców FORUM OKRĘTOWE zwrócił się o włączenie branży okrętowej do mającego powstać pakietu pomocowego. Mam nadzieję, że tak się stanie.
- Dziękuję za rozmowę.
RED.
Tymczasowe Ramy Kryzysowe Środków Pomocy Państwa w Celu Wsparcia Gospodarki po Agresji Rosji Wobec Ukrainy:
USD
EUR
CHF
GBP