Niemal dekadę od wejścia w życie INCOTERMS 2010, do informacji publicznej podany został komunikat Międzynarodowej Izby Handlu w Paryżu (ang. International Chamber of Commerce, ICC) o planowanej nowelizacji reguł. Projektowane zmiany mają zredukować problemy interpretacyjne i stanowić ukoronowanie stuletniej pracy ICC, z jednoczesnym zapewnieniem zgodności przepisów z kodeksem celnym Unii Europejskiej.
Spodziewaną datą publikacji INCOTERMS 2020 jest ostatni kwartał 2019 r., natomiast zgodnie z informacją przekazaną przez ICC, przepisy mają wejść w życie od 01 stycznia 2020 r. Projekt został opracowywany przez komitet, w skład którego po raz pierwszy weszli przedstawiciele Chin i Australii, co miało bezpośredni wpływ na ostateczny kształt regulacji. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie projektowanych zmian oraz propozycji praktycznego zastosowania INCOTERMS 2020.
Uzasadnienie ICC do projektu INCOTERMS 2020
Reguły INCOTERMS stanowią linię podziału kosztów i ryzyka w międzynarodowych relacjach handlowych. Co szczególnie, INCOTERMS w zależności od wybranych warunków transportu, określają moment przeniesienia odpowiedzialności za towar oraz przyjęcie ryzyka związanego z utratą bądź uszkodzeniem transportowanych dóbr oraz finalnie wskazują strony zobowiązane do przeprowadzenia formalności, jak i pokrycia kosztów związanych z eksportem i importem.
Głównym celem nowelizacji jest zmniejszenie pola interpretacji dotychczas obowiązujących przepisów, co skutkować ma zwiększeniem skuteczności w dochodzeniu roszczeń. ICC zamierza osiągnąć powyższy efekt poprzez usunięcie, zmianę, a także dodanie poszczególnych warunków do INCOTERMS 2020.
Usunięcie reguł DDP, FAS, EXW
Komitet ICC rozważa usunięcie z katalogu reguł FAS, DDP i EXW. Jako naczelny powód powyższego zabiegu wskazywana jest niezgodność INCOTERMS DDP oraz EXW z nowym kodeksem celnym Unii Europejskiej.
Reguła INCOTERMS 2010 DDP wywołuje w obecnym kształcie istotne trudności interpretacyjne, ponieważ zakłada pokrycie przez eksportera (sprzedawcę) wszystkich kosztów związanych z procedurą celną importową, niezależnie od miejsca dostarczenia towaru.
W zbiorze INCOTEREMS 2020 mają pojawić się dwie nowe formuły oparte na uchylanej regule DDP. W obu przypadkach eksporter będzie ponosić odpowiedzialność za wszelkie formalności i koszty powstałe w związku z odprawą celną importową. Na podstawie nowej reguły DTP (ang. Delivered at Terminal Paid) towary będą dostarczane do wybranego terminalu w kraju importera, natomiast DPP (Delivered at Place Paid) – do wybranego przez strony miejsca przeznaczenia.
Na mocy powyższych zmian powstanie zbiór czterech, wzajemnie uzupełniających się reguł:
• DTP - towary dostarczone będą do docelowego terminalu z pokryciem przez eksportera opłat celnych i podatku VAT
• DAT - towary dostarczone będą do docelowego terminalu bez pokrycia przez eksportera opłat celnych i podatku VAT
• DPP - towary dostarczone będą do docelowego miejsca przeznaczenia z pokryciem przez eksportera opłat celnych i podatku VAT
• DAP - towary dostarczone będą do docelowego miejsca przeznaczenia bez pokrycia przez eksportera opłat celnych i podatku VAT
INCOTERMS 2020 mają zostać zredukowane również o regułę FAS. W tym przypadku członkowie Komitetu wskazują na podobieństwo do reguły FCA czy FOB, co w efekcie marginalizuje znaczenie FAS w transporcie międzynarodowym.
Likwidacja INCOTERMS EXW oznacza, iż sprzedający w każdym przypadku będzie zobowiązany co najmniej do dokonania odprawy celnej eksportowej i przekazania towaru pierwszemu przewoźnikowi wskazanemu przez kupującego, a nie jak dotychczas w przypadku EXW - jedynie do udostępnienia towaru do dyspozycji kupującemu.
Podział reguły FCA
FCA to statystycznie najczęściej stosowana formuła INCOTERMS, stanowiąca niemalże 40% międzynarodowych operacji handlowych. Regułę FCA (Free Carrier) cechuje jej przedmiotowa wszechstronność - można ją stosować do każdego środka transportu. Wypada jedynie zasygnalizować, że na warunkach FCA sprzedający zobowiązuje się do wydania towaru przewoźnikowi, wskazanemu przez kupującego. Aktualnie Komitet ICC rozważa stworzenie dwóch reguł, bazujących FCA – jedna obejmująca dostawy lądowe, druga zaś dostawy morskie.
Nowa formuła CNI w INCOTERMS 2020
Katalog reguł INCOTERMS 2020 z dużym prawdopodobieństwem zostanie rozszerzony o regułę CNI (Cost and Insurance), który ma stanowić wypełnienie przestrzeni pomiędzy podzieloną regułą FCA a formułami CFR i CIF.
Analogicznie do pozostałych reguł INCOTEREMS z grupy C, CNI będzie oznaczał, że ryzyko i odpowiedzialność zostają przeniesione ze sprzedającego na kupującego przy wyjściu z portu, wówczas poniesienie kosztów ubezpieczenia ładunku byłoby obowiązkiem sprzedawcy, za to kupujący pokrywałby koszty transportu.
Zmiany w zakresie INCOTERMS CIF i FOB
Reguły FOB i CIF są formułami INCOTERMS używanymi najczęściej w przypadku transportu ładunków masowych drogą morską z Chińskiej Republiki Ludowej. Praktykę stosowania warunków FOB i CIF w stosunku do transportu kontenerowego należy ocenić jako tak powszechną, jak niepoprawną. Wychodząc naprzeciw skali tego zjawiska, Komitet ICC uznał, iż warunki INCOTERMS 2020 CIF oraz FOB, będą odnosić się również do transportu kontenerowego.
Pozostałe zmiany
Poza omówionymi powyżej propozycjami usunięcia niektórych reguł i stworzenia nowych, komitet ICC dokonuje jednocześnie analizy zagadnień powiązanych bezpośrednio z transportem międzynarodowym. Wśród nich znajduje się problem bezpieczeństwa w transporcie, kwestie ubezpieczenia transportu oraz związek pomiędzy regułami INCOTERMS a zawartymi międzynarodowymi umowami handlowymi.
Podsumowanie
Głównym celem projektu INCOTERMS 2020 jest ułatwienie interpretacji przepisów, zmniejszenie zamętu pojęciowego i zapewnienie spójności międzynarodowego systemu reguł. Przedstawienie nowych reguł ma się odbyć w ostatnim kwartale 2019 r., natomiast INCOTERMS 2020 mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2020 r. O wszelkich zmianach w powyższych zakresach będziemy informowali na bieżąco.
Radca prawny - Mateusz Romowicz
Współautorem jest prawnik Piotr Remesz.
http://www.kancelaria-gdynia.eu
www.facebook.com/Legal.Marine.Mateusz.Romowicz
Autorzy pracują w Kancelarii Radcy Prawnego Legal Consulting - Mateusz Romowicz.