Sytuacja podatkowa polskiego marynarza pracującego u amerykańskiego armatora w 2017 roku

W dalszym ciągu nie doszło do ratyfikacji przez USA (ostatnia informacja z Ministerstwa Finansów koniec listopada 2016 roku) nowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską, a USA, która to umowa została podpisana przez ww. państwa dnia 13 lutego 2013 roku. Wszystko wskazuje na to, iż ten akt prawny nie zostanie ratyfikowany przez USA w najbliższych miesiącach.

W związku z powyższym do polskiego marynarza, który uzyska w 2017 roku dochody z pracy najemnej na statkach eksploatowanych w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwa z siedzibą prawną w USA, znajdą zastosowanie regulacje korzystnej dla polskich marynarzy umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976, Nr 31, Poz 178).

Na marginesie należy zauważyć, iż nazwy aktów prawnych nie ulegają automatycznej zmianie w związku ze zmianami ustrojowymi w Polsce, stąd też umowa traktuje o Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, a nie Rzeczypospolitej Polskiej.

Szczególnej uwagi wymaga fakt, iż znacząco poprawiła się wymiana informacji podatkowej pomiędzy Polską, a USA w związku z wejściem w życie dnia 2 czerwca 2015 porozumienia międzyrządowego między Polską, a Stanami Zjednoczonymi o wymianie informacji podatkowych. Z kolei wprowadzenie FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) poprawiło wymianę informacji wymianę informacji pomiędzy Polską i USA w zakresie ujawniania informacji o rachunkach bankowych dla celów podatkowych. Nadmienić należy, iż wejście w życie Umowy o FATCA nie zmieniło sytuacji podatkowej polskich marynarzy.

Sytuacja podatkowa marynarzy w 2017 roku

Zgodnie z art. 16 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976, Nr 31, Poz 178), wynagrodzenia otrzymywane z tytułu wykonywanej pracy lub usług osobistych jako pracownik na statku w transporcie międzynarodowym eksploatowanym w transporcie międzynarodowym przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw będą zwolnione od opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo, jeżeli taka osoba fizyczna jest członkiem regularnej załogi statku.

Przez wzgląd na powyższe wynagrodzenie za pracę polskiego marynarza, który uzyska w 2017 roku na statku morskim eksploatowanym przez przedsiębiorstwo mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Stanów Zjednoczonych jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym w Polsce.

Należy podkreślić, iż regulacje te rodzą również korzystne skutki podatkowe dla polskiego marynarza, gdyż w oparciu o powyższe przepisy nie ma on obowiązku deklarowania w Polsce kwot, które zostały uzyskane z pracy najemnej na statkach morskich eksploatowanych przez przedsiębiorstwo amerykańskie. Pamiętać należy, iż marynarze pracujący u armatorów amerykański powinni dysponować odpowiednimi dokumentami, które w razie wezwania ze strony polskich organów podatkowych jednoznacznie określą podmiot eksploatujący jednostkę, na której jest wykonywana praca przez podatnika.

Jakie będą skutki podatkowe nowej umowy pomiędzy Polską, a USA i kiedy ona zacznie obowiązywać?

Zgodnie z nową umową wynagrodzenia uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym jako członek załogi statku morskiego, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie. Jak z powyższego wynika nowa nieobowiązująca na dzień dzisiejszy umowa pomiędzy Polską, a USA wskazuje na opodatkowanie ww. dochodów przez wzgląd na miejsce zamieszkania marynarza.

Z uwagi na powyższe, dochód uzyskany przez marynarza mającego miejsce zamieszkania w Polsce będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce na zasadach ogólnych bez możliwości skorzystania z ulgi abolicyjnej, co z kolei będzie rodziło obowiązek deklarowania ww. kwot w Polsce poprzez składanie PIT-36. Co więcej, po ratyfikacji ww. umowy polscy marynarze będą zobligowani do odprowadzania comiesięcznych zaliczek na poczet PIT w wysokości 18% w związku z uzyskaniem dochodów z pracy najemnej na rzecz armatorów amerykańskich.

W dalszym ciągu trudno określić kiedy nastąpi ratyfikacja nowej niekorzystnej dla polskich marynarz umowy pomiędzy Rzeczpospolitą Polską, a USA.

Powyższe jest spowodowane tym, iż nowa umowa wprowadza ściślejszą wymianę informacji między Polską a USA, co jest zgodne z modelową konwencją OECD, co budzi zastrzeżenia natury konstytucyjnej w USA.
Co więcej, według niektórych stanowisk umowa ta niewystarczająco zapobiega unikaniu płacenia podatków przez spółki, które działają w kilku państwach i obecnie mogą całkowicie unikać opodatkowania.

FATCA- Wymiana informacji podatkowych pomiędzy Polską, a USA

FATCA to Foreign Account Tax Compliance Act - ustawa o ujawnianiu kont zagranicznych dla celów zgodności podatkowej, uchwalona w Washingtonie jeszcze w 2010 roku, która weszła w życie od 1 lipca 2014 roku. Ustawa ta zapoczątkowała międzynarodową współpracę instytucji finansowych z organami podatkowymi różnych państw w celu wymiany danych o podatnikach z tych państw. Dnia 2 czerwca 2015 roku Polska dołączyła do grupy ponad 40 innych państw, które podpisały tego rodzaju porozumienia USA.

Od dnia 2 czerwca 2015 roku weszło w życie porozumienie międzyrządowe między Polską a USA o wymianie informacji podatkowych. Pełna nazwa porozumienia - to Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki w sprawie poprawy wypełniania międzynarodowych obowiązków podatkowych oraz wdrożenia ustawodawstwa FATCA oraz towarzyszących Uzgodnień Końcowych, podpisanych dnia 7 października 2014 r. w Warszawie.

Ww. porozumienia nie należy mylić z nową polsko-amerykańską umową o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Uwagi wymaga fakt, iż umowa ta przewiduje zasadę wzajemności w przekazywaniu informacji. „Polska uzyska dostęp na zasadzie automatycznej wymiany informacji, do danych o właścicielach, obrotach i saldach rachunków prowadzonych w USA na rzecz polskich rezydentów podatkowych” – komunikat Kancelarii Prezydenta RP. Z powyższego wynika, iż amerykańskie instytucje finansowe będą przekazywać informacje polskim organom podatkowym o polskich podatnikach mających konta w USA.

Wnioski

Podsumowując, polscy marynarze w roku podatkowym 2017 będą objęci korzystnymi dla nich przepisami umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976, Nr 31, Poz 178), co w efekcie skutkować będzie brakiem opodatkowania ww. dochodów w Polsce w roku 2017.

 

www.facebook.com/Legal.Marine.Mateusz.Romowicz

Autor jest radcą prawnym w Kancelarii Radcy Prawnego Legal Consulting - Mateusz Romowicz.