Ustalenie jakie przepisy znajdują zastosowanie dla opodatkowania naszych dochodów z zagranicy uzależnione jest od charakteru wykonywanej przez nas pracy.
A mianowicie, sytuacja prawna polskich pracowników uzależniona jest od charakteru wykonywanej pracy, w związku z czym opodatkowanie dochodów osób zatrudnionych dla holenderskich podmiotów podzielimy na:
1. Praca na lądzie dla holenderskiego przedsiębiorstwa;
2. Praca na statku eksploatowanym w komunikacji międzynarodowej przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Holandii;
3. Praca na statku eksploatowanym w żegludze śródlądowej międzynarodowej przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Holandii;
4. Praca na statku eksploatowanym w żegludze śródlądowej przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Holandii.
5. Każda z wyżej wymienionych sytuacji dla polskich pracowników rodzi inne skutki prawne w zakresie opodatkowania ich dochodów, dlatego tak ważne jest prawidłowe ustalenie ich sytuacji prawnej.
Pracownicy lądowi (np. praca w stoczni)
W kontekście zatrudnienia pracowników w Holandii istotnym jest ustalenie czy zatrudnienie następuje bezpośrednio przez podmiot holenderski czy pracownik został zatrudniony przez polską firmę i następnie oddelegowany do pracy w Holandii dla tzw. pracodawcy użytkownika.
W przypadku oddelegowania do pracy za granicę do Holandii przez polską spółkę należy rozważyć dodatkowo kwestię tzw. międzynarodowego najmu siły roboczej, pojęcia pracodawcy użytkownika w kontekście ekonomicznym oraz opodatkowania zysków polskiej spółki w Holandii. W myśl art. 15 ust. 1 konwencji z dnia 13 lutego 2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieganiu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2003 r. Nr 216 poz. 2120 ze zm.) z uwzględnieniem postanowień artykułów 16, 18, 19, 20 i 21 uposażenia, płace i inne podobne wynagrodzenia, które osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że praca najemna wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie. Jeżeli praca najemna jest tak wykonywana, to otrzymywane za nią wynagrodzenie może być opodatkowane w tym drugim Państwie.
Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. konwencji bez względu na postanowienia ustępu 1 wynagrodzenie, jakie osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie otrzymuje za pracę najemną, wykonywaną w drugim Umawiającym się Państwie, podlega opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie, jeżeli:
a) odbiorca przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym i
b) wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim Państwie, i
c) wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie.
Określenie „zakład” w rozumieniu ww. Konwencji z dnia 13 lutego 2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów zostało z kolei zdefiniowane w art. 5 tej umowy.
W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. umowy, wynagrodzenia pracowników mających miejsce zamieszkania w Polsce podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce, chyba, że praca wykonywana jest na terytorium Holandii. Natomiast art. 15 ust. 2 umowy określa wyjątek od powyższej zasady, zgodnie z którym wynagrodzenia pracowników podlegają opodatkowaniu wyłącznie w państwie rezydencji, czyli w Polsce, o ile łącznie zostaną spełnione określone w tym artykule warunki. Niespełnienie któregokolwiek z tych warunków powoduje, iż wynagrodzenie pracowników podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 umowy, czyli w państwie, w którym praca jest wykonywana (w Holandii) oraz w państwie miejsca zamieszkania podatnika (w Polsce).
Jednocześnie w przypadku gdy wynagrodzenie podlega opodatkowaniu zarówno w Holandii jak i w Polsce, w celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu znajduje zastosowanie określona w art. 23 ust. 5 lit. a) ww. konwencji metoda unikania podwójnego opodatkowania. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który stosownie do postanowień niniejszej konwencji, może być opodatkowany w Holandii, to Polska zezwoli na:
1. odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w Holandii;
2. jednakże odliczenie takie nie może jednak przekroczyć tej części podatku od dochodu, jaka została obliczona przed dokonaniem odliczenia i która odpowiada tej części dochodu, która może być opodatkowana w Holandii.
W myśl zaś art. 27 ust. 9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, lub z państwem, w którym dochody są osiągane, Rzeczpospolita Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.
Powyższe oznacza, że jeżeli pobyt pracownika w Holandii nie przekracza łącznie 183 dni podczas dwunastomiesięcznego okresu rozpoczynającego się lub kończącego w danym roku podatkowym, dochód pracownika podlega opodatkowaniu w Holandii tylko w sytuacji, gdy wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy mającego miejsce zamieszkania lub siedzibę w Holandii albo jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, które pracodawca posiada w Holandii. Jednocześnie w takiej sytuacji (nie spełnienia którejkolwiek z przesłanek z art. 15 ust. 2 lit.b lub lit.c) dochód pracowników podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 15 ust. 1 umowy, bez względu na okres ich przebywania w Holandii. Jednocześnie przez wzgląd na treść przepisów Konwencji określających metodę unikania podwójnego opodatkowania (proporcjonalne odliczenie) pracownik zobowiązany jest do rozliczenia tego dochodu również w Polsce odliczając podatek zapłacony w Holandii, natomiast w pozostałym zakresie uprawniony jest do zastosowania ulgi abolicyjnej.
Natomiast, jeżeli zostaną łącznie spełnione przesłanki wskazane w art. 15 ust. 2 (np. mniej niż 183 dni w Holandii i wypłacenie wynagrodzenia np. przez pracodawcę z Polski) dochód pracownika podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce, według zasad ogólnych i bez możliwości skorzystania z ulgi abolicyjnej.
Marynarze zatrudnieni na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Holandii
Sytuację prawną marynarzy zatrudnionych na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej przez podmiot z faktycznym zarządem w Holandii określa art. 15 ust 3 Konwencji, który stanowi, że bez względu na poprzednie postanowienia tego artykułu wynagrodzenie otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku morskiego, statku powietrznego albo na pokładzie statku żeglugi śródlądowej eksploatowanego w transporcie międzynarodowym, może być opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie.
Oznacza to, że marynarze zatrudnieni na ww. warunkach podlegają opodatkowaniu wyłącznie w Polsce na warunkach ogólnych tj. wg skali podatkowej. W tym przypadku nie znajduje zastosowania metoda unikania podwójnego opodatkowania bowiem sama umowa precyzuje miejsce opodatkowania dochodu. Co więcej, przy takim rozliczeniu marynarz nie jest uprawniony do skorzystania z ulgi abolicyjnej.
Marynarze zatrudnieni na statkach eksploatowanych w żegludze śródlądowej międzynarodowej przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Holandii
Art. 15 ust 3 Konwencji znajduje zastosowanie także w przypadku żeglugi śródlądowej międzynarodowej. Oznacza to, że tak jak w przypadku marynarzy zatrudnionych na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej, dochód osób zatrudnionych na statkach eksploatowanych w żegludze śródlądowej międzynarodowej podlega w pełni opodatkowaniu wyłącznie w Polsce bez możliwości skorzystania z ulgi abolicyjnej.
Marynarze zatrudnieni na statkach eksploatowanych w żegludze śródlądowej przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Holandii.
W przypadku zatrudnienia na pokładzie statków eksploatowanych wyłącznie w żegludze śródlądowej w Holandii opodatkowanie dochodu następuje wyłącznie w Holandii. W tym zakresie pracownik nie ma obowiązku ujawnienia tych dochodów w Polsce.
Sytuacja osób zatrudnionych dla podmiotów holenderskich jest uzależniona od charakteru wykonywanej przez nich pracy. Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z Holandią jest zróżnicowana i przewiduje odmienny sposób opodatkowania dochodów dla pracowników lądowych oraz marynarzy. W przypadku pracowników lądowych kluczową kwestią jest ustalenie czy zatrudnienie następuje bezpośrednio przez podmiot holenderski czy zachodzi oddelegowanie do pracy w Holandii – każdy z tych modeli zatrudnienia niesie za sobą inne skutki podatkowe dla pracownika. Co więcej, umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania z Holandia jest bardzo niekorzystna dla marynarzy zatrudnionych na statkach eksploatowanych w komunikacji międzynarodowej oraz w żegludze śródlądowej międzynarodowej bowiem skutkuje pełnym opodatkowaniem w Polsce bez możliwości skorzystania z ulgi abolicyjnej. Jedynie zatrudnienie na statkach eksploatowanych w żegludze śródlądowej w Holandii nie wywołuje skutków podatkowych w Polsce, jednakże podatek obowiązkowo podlega zapłacie w Holandii.
Podsumowanie
Różnorodność modeli zatrudnienia polskich obywateli dla holenderskich podmiotów wymaga dokładnej analizy bowiem każdy przypadek zatrudnienia (nawet dla tego samego podmiotu) może powodować odmienne skutki podatkowe dla pracownika.
http://www.kancelaria-gdynia.eu
www.facebook.com/Legal.Marine.Mateusz.Romowicz
Autorzy pracują w Kancelarii Radcy Prawnego Legal Consulting - Mateusz Romowicz.
USD
EUR
CHF
GBP