Rok 2024 był dla Portu Ystad udanym okresem, zwłaszcza, że może pochwalić się powrotem połączenia kolejowego z portem w Świnoujściu. Z kolei sztandarowa usługa szwedzkiego portu, czyli pasażerskie połączenia promowe ostatnio są powoli na fali wznoszącej. Nowy rok z pewnością przyniesie kolejne wyzwania dla tego portu z perspektywami.
Wiosną Port Ystad ogłosił ponowne otwarcie połączenia kolejowego z portem w Świnoujściu, stanowiącego jedyny działający korytarz kolejowy między Polską a Skandynawią. Po sześciu latach przerwy, wznowiono usługi przeładunku intermodalnego, dzięki któremu wagony kolejowe są ponownie obsługiwane dzięki jednostce M/F Polonia, obsługiwanej przez Unity Line. Uruchomienie połączenia stało się możliwe między innymi dzięki modernizacji i rozbudowie terminala promowego w Świnoujściu o infrastrukturę przystosowaną do obsługi transportu intermodalnego.
Otwarcie linii spotkało się z dużym zainteresowaniem, co potwierdziły liczne załadunki ad-hoc na promie. Z tego powodu istnieje duże przekonanie, że na rynku jest zapotrzebowanie na regularne usługi kolejowe.
Jak funkcjonuje połączenie kolejowe?
Prom Polonia jest na razie jedyną jednostką na trasie Świnoujście-Ystad, przystosowaną do transportu kolejowego. Jeden z pokładów wyposażono w tory kolejowe, które bezpośrednio łączą się z szynami na terminalach w obu portach. Dzięki temu możliwe jest płynne przemieszczanie wagonów z lądu na prom i odwrotnie, bez konieczności dodatkowych przeładunków czy transportu drogowego.
Droga manewrowa w Porcie Ystad, łącząca prom z siecią kolejową, ma tylko 200 metrów, co zapewnia płynność operacji w porcie. Prom zabiera także pasażerów oraz samochody osobowe i ciężarowe.
Prom kolejowy M/F Polonia codziennie kursuje między Świnoujściem a Ystad, zaś jego główny pokład oferuje 600 metrów torów kolejowych, z których 6 ma długość od 80 do 140 metrów, co pozwala na transport różnej liczby wagonów w zależności od ich wielkości i masy. Oznacza to, że M/F Polonia może jednorazowo przewieźć ekwiwalent typowego polskiego pociągu towarowego.
Ten skrupulatnie zaprojektowany system przynosi wiele korzyści zarówno operatorom jak i portom. Gwarantuje szybki i efektywny załadunek oraz rozładunek, zwiększając przy tym bezpieczeństwo i jednocześnie zmniejszając koszty logistyczne. Ponadto jest to rozwiązanie niezwykle ekologiczne, ponieważ znacznie zmniejsza emisję CO₂ i redukuje obciążenia infrastruktury drogowej.
Sztandarowa usługa Portu Ystad
Port Ystad jest trzecim co do wielkości pasażerskim portem promowym w Szwecji z około 3700 zawinięciami promowymi rocznie, przewożącymi 2,3 miliona pasażerów. Ruch promowy między Świnoujściem a Ystad został uruchomiony w połowie lat 60. XX wieku i do dziś jest najważniejszą częścią działalności portowej.
Usługę oferują dwie polskie firmy żeglugowe – Polferries i Unity Line. Przepustowość portu jest wysoka, a po dużej rozbudowie portu w 2021 roku może sprostać parametrom większych statków. Warto wspomnieć, że latem do portu przypłynął także najnowszy statek Polferries, M/F Varsovia, czyli największy prom ro-pax na tej trasie, o długości 216,2 metra i szerokości 28,2 metra.
Co prawda obrót w serwisie do Polski wyniósł w zeszłym roku nieco ponad 200 tys. naczep, co stanowi spadek w porównaniu z poprzednimi latami, ale w 2024 roku widać już tendencję wzrostową. Cały rynek przewozów promowych odnotował spadki w okresie około-pandemicznym.
– W ciągu ostatnich kilku lat obserwowaliśmy stagnację na rynku, głównie z powodu spowolnienia gospodarczego, zwłaszcza w sektorze budowlanym. Ostatnio jednak zauważyliśmy oznaki ożywienia rynku i mam nadzieję, że ten trend się utrzyma – mówi Erik Eskling Hansen, Business Developer w Porcie Ystad.
Plany na rok 2025 obejmują zwiększenie wolumenów u obecnych klientów i możliwe, że przyciągnięcie nowych linii promowych, ale także dalszy rozwój działalności w innych obszarach biznesowych portu: promowym, offshore i ładunków masowych. W II kwartale 2025 roku port odbierze dostawę nowego hydraulicznego żurawia do obsługi ładunków masowych przeładunku.
O Porcie Ystad
Port Ystad jest największym portem Szwecji pod względem ruchu promowego do Polski i na Bornholm. W porównaniu z innymi szwedzkimi portami, Port Ystad zajmuje trzecie miejsce pod względem liczby pasażerów promowych, piąte pod względem liczby ciężarówek i naczep oraz jedenaste pod względem całkowitej ilości tonażu towarów rocznie.
Od kilku lat port bije nowe rekordy w obsłudze połączeń na Bornholm. Pomimo pandemii w 2020 roku ustanowiono nowy rekord wszech czasów pod względem liczby samochodów osobowych obsłużonych na połączeniach promowych z Bornholmem.
Na początku 2021 roku Port Ystad otworzył dwa nowe nabrzeża do obsługi promów o długości do 250 metrów, co stwarza doskonałe możliwości zarówno dla obecnych, jak i nowych partnerów portu.
Monika Rogo/Actia Forum