Boom inwestycyjny w portach w Szczecinie i Świnoujściu

Porty w Szczecinie i Świnoujściu zmieniają się na naszych oczach. Boom inwestycyjny trwa. ZMPSiŚ SA zorganizował właśnie konferencję prasową dla zadania: „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego”. Ta odbyła się na terenie portu Szczecin 16 czerwca br. W konferencji wzięli udział zaproszeni goście w tym wojewoda zachodniopomorski Zbigniew Bogucki oraz dyrekcja Urzędu Morskiego w Szczecinie.

„Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego” to jeden z flagowych projektów inwestycyjnych realizowanych obecnie w porcie, a związanych z pogłębieniem i modernizacją toru wodnego Świnoujście- Szczecin do 12,5 m. Wraz z tą inwestycją do portu w Szczecinie wkracza nowa jakość. Port Szczecin otworzy się na większe statki i niemal podwoi ilość obecnie obsługiwanych ładunków czym podniesie swoją konkurencyjność na rynku. Nade wszystko jednak w wyniku poszerzenia i pogłębienia Kanału Dębickiego w sposób znaczący poprawi się bezpieczeństwo związane z ruchem dużych statków w tym rejonie portu.

W ramach inwestycji przebudowanych będzie blisko 1000 metrów nabrzeży Czeskiego i Słowackiego, wraz z modernizacją infrastruktury technicznej na bezpośrednim zapleczu nabrzeży i przystosowanie ich do głębokości technicznej 12,5 m. Obecnie na nabrzeżach Czeskim i Słowackim wykonawca – sopocka grupa NDI osadza w gruncie gigantyczne rury stalowe, które wzmocnią te przebudowywane nabrzeża. Docelowo zostanie zamontowanych aż 9600 ton rur o przekroju fi 914 i 813. Każda z nich ma długość od 18 do 21 metrów.

Na wyspie Ostrów Grabowski wykonawca wybuduje także ponad 1080 metrów zupełnie nowych nabrzeży Norweskiego i Duńskiego. W ramach projektu Kanał Dębicki zostanie poszerzony do 200 m (obecnie 120 m) oraz pogłębiony do 12,5 m. Z kolei tzw. materac betonowy umocnieni dno Kanału w rejonie nabrzeża Spółdzielczego, Fińskiego i Czeskiego i zabezpieczy je przed ruchem śrub okrętowych statków. Na wyspie Ostrów Mieleński wykonane zostanie pole odkładu urobku. To tam oraz na przebudowywanych w ramach innego kontraktu polach odkładu na Ostrowie Grabowskim składowany będzie urobek wydobyty podczas robót czerpalnych. Do zagospodarowania będzie ok. 1,5 mln m3.

Projekt „Poprawa dostępu do portu w Szczecinie w rejonie Kanału Dębickiego” jest współfinansowany ze środków z Unii Europejskiej z Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Koszt prac to 343,1 mln złotych. Inwestorem projektu jest Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA , wykonawcą sopocka firma NDI, a nadzór nad projektem pełni SWECO.

Szczegóły projektu

Głównym celem projektu inwestycyjnego jest poprawa konkurencyjności portu w Szczecinie w wyniku zwiększenia dostępu dla dużych morskich statków handlowych do rejonu przeładunków ładunków drobnicowych.

Cele szczegółowe to:
1. Wzrost efektywności przewozów morskich w relacjach z przedpolem portu Szczecin.
2. Poprawa efektywności wymiany handlowej prowadzonej przez port Szczecin.
3. Ograniczenie negatywnych efektów zewnętrznych generowanych przez transport morski.

Osiągnięcie celów projektu inwestycyjnego nastąpi w wyniku:
- pogłębienia i poszerzenia akwenu basenu portowego (Kanał Dębicki), aby umożliwić bezpieczną nawigację dużych statków morskich o zanurzeniu do 11,0 m,
- modernizacji i pogłębienia wybranych nabrzeży w rejonie przeładunków ładunków drobnicowych i dostosowania infrastruktury portowej do obsługi większych niż dotychczas statków zbożowców i kontenerowców,
- budowy nowego nabrzeża głębokowodnego wraz z przygotowaniem niezbędnej infrastruktury technicznej do przeładunków kontenerów,
- wybudowanie wzdłuż nieuzbrojonego brzegu basenu portowego umocnienia brzegowego w celu zapobieżenia zamulaniu się pogłębionego akwenu, erozji brzegu i osuwaniu się rumowiska do basenu Kanału Dębickiego.

Efekty projektu:
- skrócenie odległości przewozu morskiego zboża i kontenerów na skutek zmian na obszarze Bałtyku tras kursowania dużych statków zbożowców i kontenerowców,
- skrócenie czasu przewozu morskiego zboża i kontenerów,
- możliwość obsługi w porcie Szczecin dużych statków morskich, masowców o nośności 40 tys. ton i kontenerowców o pojemności 1 800 TEU,
- wzrost w porcie Szczecin zdolności przeładunkowych dla zboża i kontenerów.

Wpływ Projektu

Realizacja przedsięwzięcia przyczyni się do powstania korzyści społeczno-ekonomicznych, jakie pojawią się w części morskiej morsko-lądowego łańcucha transportowego przebiegającego przez port w Szczecinie w postaci:
- obniżenia kosztów jednostkowych przewozu transportem morskim wynikającego ze wzrostu wielkości statków morskich i zwiększenia jednorazowej wielkości ładunków w przewozie morskim (korzyści skali związane z wielkością statku morskiego),
- oszczędności w kosztach przewozu ładunków transportem morskim wynikających ze skrócenia odległości przewozu morskiego.

Korzyści dla przewoźników

Poprawa dostępności od strony wody do rejonu przeładunków ładunków drobnicowych portu Szczecin umożliwi przewoźnikom morskim wykorzystanie większych statków morskich transportujących jednorazowo większą partię ładunków w przewozie morskim. Przewoźnicy morscy osiągną oszczędności w kosztach eksploatacji dużych statków morskich (korzyści skali związane z wielkością statku morskiego). Do portu Szczecin możliwy będzie transport ładunków dużymi statkami a przez to, w wyniku re-konfiguracji tras przewozu na Bałtyku, dojdzie do skrócenia odległości przewozów morskich. Na tle skrócenia odległości przewozu morskiego ładunków, pojawią się oszczędności w kosztach przewozu morskiego i w kosztach zewnętrznych transportu morskiego. Ograniczeniu ulegnie również czas przewozu morskiego, a przez to zmniejszą się koszty ponoszone przez załadowców, co zwiększy efektywność wymiany handlowej prowadzonej przez port Szczecin. Poprawa dostępności transportowej podwyższy pozycję konkurencyjną portu Szczecin na Bałtyku. Możliwe do osiągnięcia przez przewoźników morskich i załadowców korzyści kosztowe, to silne bodźce dla zwiększenia strumieni ładunków kierowanych do obsługi w porcie o powiększonej dostępności transportowej. Osiągnięty zostanie cel główny projektu, a mianowicie podwyższenie pozycji konkurencyjnej portu Szczecin na Bałtyku i wzrost jego znaczenia transportowego w sieci TEN-T.

Detale techniczne

Dostosowanie w porcie Szczecin infrastruktury portowej w rejonie przeładunków ładunków drobnicowych (Kanał Dębicki) do obsługi większych niż dotychczas statków zbożowców, kontenerowców i drobnicowców nastąpi w wyniku modernizacji w rejonie Kanału Dębickiego na obszarze Półwyspu Ewa dwóch nabrzeży: Czeskiego i Słowackiego. Nabrzeża po modernizacji uzyskają głębokość techniczną wynoszącą 12,5 m i nośność wynoszącą 40 kN/m². Długość nabrzeża Słowackiego i nabrzeża Czeskiego poddana przebudowie wyniesie odpowiednio 565,8 m i 455,3 m. Łączna powierzchnia utwardzona zmodernizowanych nabrzeży (betonowa płyta nabrzeża) wyniesie 11 504,15 m2. Wykonane zostanie umocnienie dna na odcinku nab. Czeskiego przy rampie ro-ro w pasie 35 m i na długości 85 m. Zmodernizowana zostanie infrastruktura techniczna w bezpośrednim sąsiedztwie nabrzeży, zlikwidowana zostanie istniejąca rampa ro-ro w południowej części nabrzeża Fińskiego i wybudowana nowa rampa ro-ro w narożniku nabrzeża Czeskiego i nab. Spółdzielczego. Przebudowane zostanie nab. Spółdzielcze II na odcinku 91,99 m (projekt Przebudowa nabrzeża Spółdzielczego II w Kanale Dębickim w porcie w Szczecinie), zamykające od strony południowej basen Kanału Dębickiego. Ze względu na zwiększenie głębokości basenu Kanału Dębickiego do 12,5 m, a jednocześnie brak możliwości pogłębienia do 12,5 m przy nabrzeżach: Spółdzielcze I oraz Fińskie (związane jest to ograniczeniami w głębokości zamontowania ścianki szczelnej nabrzeży, a zatem głębokości dopuszczalnej przy nabrzeżach), konieczne będzie umocnienie dna przy wymienionych nabrzeżach (Nabrzeże Spółdzielcze I będzie charakteryzować się głębokością techniczną 11,5 m w pasie 16 m oraz 12,5 m w odległości ok 18 m od nabrzeża, a Nabrzeże Fińskie będzie charakteryzować się głębokością techniczną 11,5 m w pasie 15 m oraz 12,5 m w odległości ok 18 m od nabrzeża).

Po wschodniej stronie Kanału Dębickiego wzdłuż brzegu Ostrowa Grabowskiego wybudowane zostanie nowe nabrzeże Norweskie o głębokości technicznej wynoszącej 12,5 m i długości 300,0 m wraz z przygotowaniem niezbędnej infrastruktury technicznej dla przyszłego zaplecza do obsługi drobnicy zjednostkowanej. Łączna powierzchnia utwardzona nowego nabrzeża (betonowa płyta nabrzeża) wyniesie 6 759,07 m2.

Na przedłużeniu nab. Norweskiego, wzdłuż Kanału Dębickiego, wybudowane zostanie umocnienie brzegowe (w nomenklaturze dla planu zagospodarowania przestrzennego terenu jest to określone jako Nabrzeże Duńskie – Etap I) w formie ścianki szczelnej o głębokości technicznej 12,5 m i długości 779 m.

Stąd do wyników projektu należy zaliczyć:
- pogłębienie i poszerzenie Kanału Dębickiego w celu uzyskania akwenu o głębokości technicznej 12,5 m i szerokości 200 m, w tym prace czerpalne na obszarze o powierzchni 26,8 ha,
- przebudowę istniejącego Nabrzeża Słowackiego o długości ok. 565,8 m,
- przebudowę istniejącego Nabrzeża Czeskiego o długości ok. 455,3 m,
- budowę nowego Nabrzeża Norweskiego o długości ok. 300 m (na przedłużeniu istniejącego nabrzeża Fińskiego),
- obudowę brzegu (Nabrzeże Duńskie – Etap I) o długości ok. 779 m (na przedłużeniu projektowanego Nabrzeża Norweskiego),
- przebudowa nabrzeża Spółdzielczego II o długości 91,99 m,
- przebudowa istniejącego, wschodniego pola odkładu urobku na wyspie Ostrów Grabowski (PR-1, PR-3, PR-4, OS-1),
- przebudowę i budowę niezbędnej infrastruktury technicznej nabrzeży,
- budowę pola odkładu urobku o powierzchni 42,3 ha na Ostrowie Mieleńskim.

Projekt inwestycyjny obejmuje również wykonanie dodatkowych prac tj. wycinki drzew i krzewów porastających zachodni brzeg Ostrowa Grabowskiego w rejonie planowanego Nabrzeża Norweskiego i planowanej obudowy brzegu (Nabrzeże Duńskie – Etap I), wycinki drzew i krzewów w zachodniej części Ostrowa Mieleńskiego w miejscu planowanego pola odkładu urobku czerpalnego oraz na Ostrowie Grabowskim w miejscu planowanej przebudowy pola odkładu urobku czy wzmocnienie gruntu za Nabrzeżem Norweskim. Przedsięwzięcie nie zakłada przebudowy zlokalizowanych wzdłuż Kanału Dębickiego takich nabrzeży jak Niemieckie, Fińskie czy Spółdzielcze I. W przypadku Nabrzeża Spółdzielczego I zostanie wykonane jedynie umocnienie dna, aby uzyskać głębokość techniczną 11,5 m, a w przypadku Nabrzeża Fińskiego umocnienie dna na całej linii nabrzeża w celu uzyskania głębokości technicznej wynoszącej 11,5 m oraz wymiana linii odbojowej. Umocnienia dna pozwoli na ograniczenie rezerwy pod stępką dla cumujących statków do 0,5 m, co umożliwi obsługę statków o zanurzeniu 11,0 m.

Harmonogram realizacji projektu

2015-2016 koncepcja Projmors
10.2017 – 08.2019 projektowanie z pozwoleniem na budowę + studium wykonalności Wuprohyd sp. z o.o;
11.2017 – 01.2019 modernizacja nb. Spółdzielczego przez Energopol Szczecin S.A.;
11.2018 umowa na Inżyniera Kontraktu - Sweco Polska sp. z o.o.;
02.2020 – 02.2022 UTB Bernard Baranowski - budowa wraz z przebudową pól odkładu na Ostrowie Grabowskim;
14.10.2020 – 30.09.2023 realizacja głównych robót budowlanych projektu – konsorcjum firm NDI Sp. z o.o NDI SOPOT S.A. 

rel (ZMPSiŚ SA)