Z należącego do koncernu Orlen Lietuva terminalu w Butyndze na północnym zachodzie Litwy w poniedziałek odnotowano wyciek ropy naftowej – potwierdził minister środowiska Litwy Simonas Gentvilas. Według Orlenu wyciekło około 1-2 ton surowca.
O wycieku ropy Gentvilas poinformował na Facebooku i potwierdził to w rozmowie z litewskimi mediami.
Warunki pogodowe na Morzu Bałtyckim są złe (…), ale według wstępnych obliczeń zanieczyszczony jest kilometr kwadratowy (powierzchni) morza - powiedział Gentvilas radiu publicznemu LRT. Dodał, że plama ropy przesuwa się w stronę Łotwy.
Rzecznik ministra Marijus Gailius przekazał, powołując się na informacje Orlenu, że wyciekło około 1-2 ton surowca. Sytuację monitorują litewski Departament Ochrony Środowiska i litewskie siły zbrojne.
W doniesieniach agencyjnych i mediach nie sprecyzowano dotąd - w którym dokładnie miejscu instalacji doszło do rozlewu olejowego.
Terminal w Butyndze jest terminalem offshore czyli opartym na przeładunkach na otwartym morzu.
Kompleks terminalu w Butyndze składa się z rurociągu naftowego, który łączy obiekt z Rafinerią Mazeikiai (Możejki), urządzeń terminalu lądowego i zbiorników w Butyndze, rurociągu podmorskiego oraz boi przeładunkowej jednopunktowego cumowania - SPM typu CALM.
Zbiornikowiec cumuje jednopunktowo do boi, a przeładunek odbywa się przez pływający, elastyczny rurociąg, którego jedna końcówka przyłączona jest do boi, a drugą podnosi się na pokład statku i przyłącza do "manifoldu" (kolektora) systemu ładunkowego zbiornikowca.
Rurociąg prowadzący z lądu do rejonu boi przeładunkowej SPM, w otulinie betonowej, ma 914 mm średnicy (36 cali) oraz ok. 7,3 km długości w części podmorskiej (na dnie morskim) i 2,5 km na lądzie.
Końcówka rurociągu podmorskiego (pipe line end manifold - PLEM) połączona jest podwodnym przewodem (rurociągiem elastycznym) z boją przeładunkową.
Boja SPM znajduje się w odległości ok. 3,9 mm od wybrzeża Litwy (na pozycji 56° 02.8' N 020° 57.6' E) na akwenie o głębokości 20 m. Zakotwiczona jest sześciopunktowo.
Cuma między boją a zbiornikowcem ma długość ok. 55 m.
Terminal offshore w Butyndze wyposażony jest w dwa pływające rurociągi przyłączeniowe o długości 260 m każdy i średnicy 406,40 mm (16 cali).
Terminal offshore z boją przeładunkową może obsługiwać zbiornikowce o nośności do ok. 120 000 ton z zanurzeniem do 15,00 m i zbiornikowce 120 000 - 150 000 ton z zanurzeniem do 16,00 m.
Pierwszy zbiornikowiec został obsłużony morskim terminalu Butinge Terminal (Būtingės terminalas) w 1999 roku przyjmując ładunek ropy surowej z Yukosu.
Zdolność przeładunkowa terminalu to 14 mln ton ropy surowej w eksporcie rocznie.
Może jednak przyjmować ładunki w imporcie. Do końca lipca 2006 roku terminal służył wyłącznie do eksportu ropy surowej (terminal w Butyndze połączony był z ropociągiem Połotsk-Możejki biegnącym od złóż w Zachodniej Syberii i Zachodniego Uralu przez Białoruś). Po zawieszeniu dostaw ropy rurociągiem z Rosji, terminal zaczęto używać w imporcie - do obsługi dostaw własnych surowca dla rafinerii w Możejkach. Przeładowuje się w nim ok. 8 mln ton rocznie i obsługuje ok. 60 zbiornikowców rocznie.
Największym statkiem obsłużonym dotąd w terminalu offshore w Butyndze był Front Birch o nośności 149 999 t.
Najbliższym statkiem planowanym do obsługi w terminalu w Butyndze jest najprawdopodobniej NS Consul (nr IMO 9341093, nośność 109 716 t) z ropą załadowaną 22 grudnia w terminalu Sidi Kerir w Egipcie.
Orlen Lietuva - jak czytamy na witrynie internetowej firmy - "angażuje się w utrzymanie bezpieczeństwa środowiskowego terminalu w Butinge. Już w trakcie budowy obiektu wprowadzono program monitoringu środowiskowego, który obejmował badania wód morskich i gruntowych. Wraz z rozpoczęciem eksploatacji terminalu uruchomiono nowy, rozszerzony program monitoringu środowiska. W Butinge Terminal zastosowano szereg zaawansowanych technologii środowiskowych, w tym komputerowy system wykrywania wycieków."
W 2006 roku przeznaczono 16,8 mln litów litewskich na wymianę boi SPM po wypadku zaistniałym 29 grudnia 2005 r.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP); PBS (PortalMorski.pl)
Fot.: Facebook / Simonas Gentvilas; Rys.: Orlen Lietuva