Na naszym kontynencie panuje zwiększone zapotrzebowanie na ropę naftową z dalszych rejonów świata, m.in. Stanów Zjednoczonych, w związku z rezygnacją europejskich gospodarek z dostaw ropy naftowej obejmowanej, wciąż jeszcze bardzo dziurawymi, ale jednak sankcjami Rosji. Spragniona ropy naftowej Europa będzie ją sprowadzać w większych, niż dotąd, zbiornikowcach, w tym typu VLCC, czyli w większych jednorazowych partiach ładunku, także z USA.
Według Bloomberg trend taki zapoczątkował statek Solana, określany przez agencje informacyjne i media "supertankowcem". Jest to określenie mało precyzyjnie i niejednoznaczne. W rzeczywistości Solana to ponoć pierwszy od sześciu lat dostarczający ropę naftową ze Stanów Zjednoczonych do Europy tak duży statek - należący do klasy wielkościowej VLCC (very large crude carrier), co oznacza pojemność ładunkową około dwóch milionów baryłek i nośność około 300 000 ton.
Jednostki takie (rzadko) pojawiały się także w polskim porcie, w terminalu Naftoport w gdańskim Porcie Północnym. Jednak przywoziły do nas ładunki częściowe (ze względu na ograniczenia zanurzenia w Cieśninach Duńskich i w Gdańsku). Do Polski ropę naftową importuje się najczęściej zbiornikowcami klasy aframax - o nośności od ok. 90 do 120 tys. ton.
Jak dużymi statkami są zbiornikowce VLCC pokazaliśmy w naszym wcześniejszym materiale (zawierającym także spektakularne infografiki z porównaniami do znanych powszechnie obiektów).
Eksploatowany przez greckiego armatora TMS Tankers Ltd zbiornikowiec VLCC Solana (nr IMO 9395317; rok budowy 2010; GT 157 316; nośność 296 681 t; pojemność ładunkowa 324 815 m³) rozładował najpierw część swojego ładunku w hiszpańskim Bilbao, w dniach 2-3 kwietnia, by pozostałe partie zostawić w Wilhelmshaven w Niemczech (7-8 kwietnia) i w Europorcie (Port Rotterdam; 14-15 kwietnia).
Stany Zjednoczone mają niewiele portów czy terminali obsługujących tak duże statki. Ładowane są one najczęściej albo w terminalach offshore, z boi cumowniczo-przeładunkowych, albo w operacjach ship to ship transfer (STS), odbywających się na wodach amerykańskich. Według Bloomberga Solana odebrała swój ładunek do Europy z mniejszych statków w Zatoce Meksykańskiej (w tym przypadku - w rejonie tzw. US Gulf Lightering Zones, w okolicach pozycji 27° 52' N, 92° 14' W).
Dotychczas w ostatnich latach większość transportów amerykańskiej ropy naftowej do Europy realizowano mniejszymi statkami o ładowności od ok. 600 tys. do miliona baryłek (statki klas wielkościowych aframax, suezmax). Statki VLCC są wykorzystywane częściej na dłuższych trasach, np. między USA a Azją.
Statki klasy VLCC mają być coraz częściej "wykorzystywane do wysyłania amerykańskiej ropy do Europy, ponieważ nabywcy na kontynencie szukają alternatywy o jak największych wolumenach dla rosyjskiej ropy" - powiedział David Wech, główny ekonomista firmy analitycznej Vortexa cytowany przez Bloomberg.
Według Bloomberga, w tym roku już cztery tzw. "supertankowce" (chodzi o VLCC) przetransportowały ropę między USA a Europą, podczas gdy w tym samym okresie ubiegłego roku tylko jeden. Solana dotarła do Hiszpanii jako pierwszy supertankowiec z amerykańską ropą, który odbył tę podróż od czasu zniesienia przez Waszyngton zakazu eksportu ropy w grudniu 2015 roku.
Statki klasy VLCC (dotychczas z innych kierunków niż Stany Zjednoczone) zyskują na popularności wśród europejskich nabywców, głównie w Rotterdamie, największym europejskim centrum rafinacji i magazynowania ropy. Również Niemcy zaczęły stawać się kluczowym miejscem przeznaczenia takich statków, po tym jak otrzymały kilka dużych transportów w 2020 i 2021 roku. Jak poinformowała firma Vortexa, Niemcy przyjmą swój drugi supertankowiec z ropą amerykańską na rok 2022 w maju.
Jak wynika z analizy Portalu Morskiego, bardzo duże zbiornikowce do przewozu ropy surowej (VLCC), o nośności od ok. 296 500 do niemal 320 000 ton, zawijały do portów europejskich od początku bieżącego roku do chwili obecnej (26 kwietnia 2022 r.) ponad 70 razy, ale - uwaga - przynajmniej kilka, może kilkanaście z tych zawinięć oznaczało załadunki ropy naftowej (np. w norweskim Mongstad, skąd ropa naftowa często trafia do Europortu / Rottedamu). Niejednokrotnie zdarzały się sytuacje podobne, jak w przypadku VLCC Solana, w których statki tej wielkości zostawiały częściowe partie swojego ładunku w więcej niż jednym porcie europejskim.
PBS (PortalMorski.pl); z mediów
Fot.: Peter Harriman (licencja Attribution 3.0 Unported - CC BY 3.0)
USD
EUR
CHF
GBP