Odra może być rzeką znacznie szerzej wykorzystywaną do celów transportowych i turystycznych - przekonuje samorząd woj. śląskiego w trwającym Roku Odry. Podczas czwartkowego rejsu Kanałem Gliwickim przedstawiono już podjęte oraz planowane działania w tym celu.
„Odra jest kręgosłupem zachodniej części Polski, ale też kręgosłupem wodnym Śląska. To element naszego dziedzictwa kulturowego w zakresie materialnym i niematerialnym. Jest daną nam szansą i od nas zależy, czy będziemy potrafili tę szansę wykorzystać” – powiedział podczas konferencji prasowej członek zarządu woj. śląskiego Henryk Mercik.
Rok 2018 jako Samorządowy Rok Rzeki Odry obchodzą wspólnie województwa: śląskie, opolskie, dolnośląskie, lubuskie i zachodniopomorskie. Inicjatywa narodziła się w woj. dolnośląskim, potem poszczególne sejmiki wojewódzkie podjęły uchwały na ten temat. Sejmik Województwa Śląskiego podjął rezolucję o ustanowieniu roku 2018 Rokiem Odry – Rzeki Pozytywnej Energii w listopadzie ubiegłego roku. To nawiązanie do systemu identyfikacji województwa ma też sprzyjać postrzeganiu jej jako atutu regionu.
„Chcemy, by Odra wróciła do nas jako element naszej gospodarki, by było to koło zamachowe, koło wodne naszej gospodarki i wiemy, że to realne i możliwe. Może być też świetną atrakcją turystyczną, nie potrafimy od lat tego w wystarczający sposób wykorzystać” – dodał Henryk Mercik.
Działania samorządów odrzańskich wpisują się w trwające przygotowania resortu żeglugi śródlądowej do szerokiego planu inwestycyjnego, który do 2030 r. ma przywrócić funkcję transportową Odrze. Jak zwracano uwagę podczas konferencji, dolina rzeki Odry to liczne miejsca cenne przyrodniczo, również chronione jako rezerwaty przyrody czy obszary sieci Natura 2000. Istnieje więc potrzeba rozwoju turystyki odrzańskiej – w tym infrastruktury dla turystów.
13 i 14 czerwca w Katowicach odbędzie się konferencja popularnonaukowa „Rzeki w rozwoju przestrzennym”, z udziałem prelegentów z Nadrenii Północnej-Westfalii. W październiku zakończy się rozpoczęty w tym miesiącu konkurs na najlepszy plakat naukowy poświęcony Odrze. 12 września odbędzie się wspólne wyjazdowe posiedzenie Komisji Sejmików Województw Opolskiego i Śląskiego.
Celem jest wypracowanie przez radnych wspólnego kierunku rozwijania turystyki odrzańskiej w obu województwach, aby stała się ich rozpoznawalną marką. W październiku odbędzie się Konferencja Odrzańska w Katowicach, poświęcona różnym aspektom funkcjonowania rzeki, głównie z punktu widzenia samorządów. Zaplanowano też wystawy tematyczne w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu oraz Śląskim Ogrodzie Zoologicznym.
Elementem rozwoju turystyki na Odrze jest promocja Kanału Gliwickiego, od lat 30. ub. wieku łączącego Górny Śląsk z Odrą. To jedyna taka droga wodna w kraju. Sześć śluz na 42-kilometrowym odcinku między Gliwicami a Kędzierzynem-Koźlem zapewnia żeglugę transportową i turystyczną. Zabytkowe śluzy, umożliwiające pokonanie różnicy poziomów wody, w ostatnich latach są sukcesywnie modernizowane - łączny koszt prowadzonych prac sięga 123 mln zł.
Stara Przystań w Łabędach na Kanale Gliwickim będzie w tym roku obiektem zaprzyjaźnionym Industriady - Święta Szlaku Zabytków Techniki, koordynowanego przez samorząd województwa śląskiego i promującego jego przemysłowe dziedzictwo. Industriada to koncerty, wystawy, zawody, gry, konkursy czy prezentacje. Uczestnicy Industriady w Starej Przystani popłyną statkiem Fokstrot, będą też mogli wziąć udział w warsztatach kulania klusek śląskich, wałkowania ciasta, prania na tarze w balii, czy sztrykowania czyli robienia na drutach.
Autorka: Anna Gumułka