Czterysta tysięcy marynarzy uwięzionych na morzu

Aktualnie liczba marynarzy z całego świata uwięzionych na statkach wynosi około 400 tysięcy. Kontynuują oni pracę bez szans na zwolnienie ze służby, w pogłębiającym się kryzysie związanym z wymianą załóg, który zagraża handlowi i bezpieczeństwu na morzu.

Podczas wysokiej rangi wydarzenia towarzyszącego Zgromadzeniu Ogólnemu Narodów Zjednoczonych w dniu 24 września br., kapitan Hedi Marzougui, który dowodził statkiem w okresie od grudnia 2019 r. do maja 2020 r., zaapelował do rządów o podjęcie działań mających na celu umożliwienie marynarzom powrót do domu. Hedi Marzougui wyznał, że niewiedza dotycząca czasu i możliwości powrotu do domu poważnie obciąża psychicznie kapitana i załogę. Zachęcił wszystkich uczestników do zastanowienia się nad samopoczuciem w sytuacji uwięzienia na morzu i konieczności wykonywania pracy codziennie przez 12 godzin, bez wolnych weekendów i bez możliwości widzenia bliskich. Dodał, że tę sytuację pogarsza brak informacji na temat momentu repatriacji.

Marynarze dotkliwie odczuwają skutki restrykcji związanych z pandemią COVID-19 dotyczących podróżowania i tranzytu. Pomimo wielokrotnych apeli skierowanych do rządów o zakwalifikowanie marynarzy do grupy zawodowej o strategicznym znaczeniu i ułatwienie im odbywania podróży, liczba marynarzy, którym wydłużono kontrakt o kilka miesięcy, wciąż wzrasta. Niektórzy z nich przebywają na morzu bez przerwy od siedemnastu miesięcy, pomimo jedenastomiesięcznego limitu nałożonego przez Konwencję o pracy na morzu (MLC). Oprócz 400 tysięcy marynarzy znajdujących się w takim położeniu na morzu, taka sama liczba marynarzy nie może się zaokrętować na statkach.

Podczas zdalnego spotkania, które zgromadziło liderów wielkich biznesów globalnych, przemysłów morskich, rządów, Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz związków, Kitack Lim - Sekretarz Generalny IMO, stwierdził, że taki stan rzeczy podważa fundamenty standardów bezpieczeństwa statków, które już od ponad sześciu dekad opracowuje Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO). Dodał, że nadmiernie zmęczeni fizycznie i psychicznie marynarze wzywani są kontynuowania obsługi statków. Na ponad 60 tysiącach statków towarowych, które dostarczają produkty pierwszej potrzeby, żywność oraz lekarstwa, bezpieczeństwo statków wisi na włosku z powodu przeciążenia załóg.

Bezpieczeństwo żeglugi jest zagrożone. Sekretarz Generalny – Kitack Lim, ponowił apel do rządów o natychmiastowe podjęcie działań. Podkreślił, że wszyscy zależymy od marynarzy, którzy nie powinni stać się dodatkowymi ofiarami w tej pandemii. Marynarze nam służą, a teraz nadszedł czas, aby się im odwdzięczyć.

W swoim oświadczeniu wygłoszonym z okazji Międzynarodowego Dnia Morza 2020, Sekretarz Generalny ONZ – António Guterres, ponownie wyraził zaniepokojenie z powodu marynarzy porzuconych na morzu. Ponowił swoją prośbę do państw, aby formalnie uznali trudną sytuację marynarzy, oraz innego personelu pracującego na morzu, poprzez zakwalifikowanie ich jako „pracowników o strategicznym znaczeniu”, tak aby umożliwić bezpieczną wymianę załóg i wdrożenie protokołów opracowanych przez agendy ONZ, Międzynarodową Izbę Żeglugi (ICS) oraz Międzynarodową Federację Pracowników Transportu (ITWF), a tym samym umożliwić repatriację porzuconych marynarzy i zaokrętowanie innych marynarzy na statkach.

W liście wystosowanym do Sekretarza Generalnego ONZ, prezesi trzydziestu firm zrzeszonych w Forum Dóbr Konsumpcyjnych, m.in. Unilever oraz Danone, zaapelowali do rządzących o zakwalifikowanie marynarzy do grupy pracowników o strategicznym znaczeniu i wyrazili zaniepokojenie związane z łamaniem praw człowieka stwierdzając, że sytuacja w sposób niezamierzony stworzyła współczesną formę pracy przymusowej.

Marc Engel – dyrektor odpowiedzialny za łańcuch dostaw w firmie Unilever, powiedział, że w epoce COVID’u potrzebujemy bezpiecznej wymiany załóg bez opóźnień. Dodał, że wraz z postojem statków, zatrzyma się wszystko. Zbliżamy się do punktu krytycznego, mogącego mieć daleko idące konsekwencje dla całej gospodarki. Nawet czasowa przerwa może wypchnąć firmy i państwa poza margines.

Henriette Hallberg Thygesen – Wiceprezes i Dyrektor Generalny odpowiedzialny za flotę i marki strategiczne w firmie A.P. Moller-Maersk, ponowiła wezwanie, aby słowom towarzyszyły czyny.

Sanda Ojiambo – Prezes i Dyrektor Wykonawczy ONZ Global Compact, największej światowej inicjatywy korporacyjnej dotyczącej zrównoważonego rozwoju, zachęciła przedsiębiorców, aby wystosowali apel do rządzących o zaprzestanie wyzysku w pracy, jakiego doświadczają marynarze. Zauważyła, że Dziesięć Zasad Global Compact ONZ stanowi fundament odpowiedzialnego biznesu w czasach pogłębiającego się na morzach kryzysu humanitarnego, ekonomicznego i kryzysu w obszarze bezpieczeństwa.

Zarówno Guy Platten - Sekretarz Generalny ICS, jak i Stephen Cotton – Sekretarz Generalny ITWF, zaapelowali do rządzących o interwencję i zakończenie kryzysu związanego z wymianą załóg ostrzegając, że bez skoordynowanych działań państw liczba marynarzy nim dotkniętych będzie tylko wzrastać.

Guy Ryder - Dyrektor Generalny ILO, zaapelował z kolei o wdrożenie pilnych i praktycznych rozwiązań, które w pełni respektują prawa marynarzy. Podsumował, że marynarze są wyczerpani i nie mogą w nieskończoność pracować na statku.

Ministrowie transportu i gospodarki morskiej Kanady, Francji, Kenii, Panamy oraz Filipin również zabrali głos podczas tego zdalnego wydarzenia. Zaapelowali do innych państw o włączenie się w działania związane z zakwalifikowaniem marynarzy do grupy zawodowej o strategicznym znaczeniu, wdrożeniem środków gwarantujących bezpieczną wymianę załóg oraz ułatwieniem bezpiecznego z punktu widzenia COVID tranzytu marynarzy.

Spotkanie zostało zorganizowane przez Global Compact ONZ, Międzynarodową Organizację Morską oraz Międzynarodową Organizację Pracy, we współpracy w Międzynarodową Izbą Żeglugi oraz Międzynarodową Federacją Pracowników Transportu.

rel (PRS)