Cztery z sześciu śluz Kanału Gliwickiego oczekują na dokończenie lub przeprowadzenie planowanych modernizacji. W przypadku trzech z nich trwają procedury przetargowe. Sytuacja czwartej jest analizowana; w ub. tygodniu rozwiązano umowę z wykonawcą.
Kanał Gliwicki o długości ponad 41 km zbudowano w latach 1933-39 w miejsce istniejącego od początku XIX wieku Kanału Kłodnickiego. Droga wodna o szerokości od 38 m do 41 m i głębokości do 3,5 m łączy Gliwice z portem na Odrze w Koźlu i dalej, poprzez Odrę, ze Szczecinem i siecią kanałów niemieckich.
Pokonanie różnicy wysokości 43,6 m na początku i końcu kanału umożliwia sześć śluz (o różnicy poziomów od 4,2 do 10,4 m). Każda z tych śluz ma dwie bliźniacze komory o długości 71,5 m i szerokości 12 m.
Kanał przez lata powojennej eksploatacji uległ dekapitalizacji. Środki administratora nie wystarczały na większe remonty i modernizacje. W ramach Programu dla Odry 2006 udało się w latach 2004-2008 wyremontować południową komorę śluzy Kłodnica. Dopiero środki unijne umożliwiły rozpoczęcie gruntownych modernizacji śluz Łabędy, Dzierżno, Rudziniec oraz Kłodnica.
Śluzy w Rudzińcu i Kłodnicy zostały już zmodernizowane - prace zakończyły się w 2015 r. Równolegle przedstawiciele zarządzającego tą drogą wodną Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach (RZGW) koordynowali modernizacje śluz w Łabędach i Dzierżnie. Umowy z wybranym w 2012 r. wykonawcą prac w tych obiektach, spółką Navimor-Invest, zostały jednak wypowiedziane – dla Łabęd z końcem marca 2016 r., a dla Dzierżna – 23 czerwca br.
Jak poinformowała PAP we wtorek rzeczniczka gliwickiego RZGW Linda Hofman, prace na śluzie Łabędy będą kontynuowane po zakończeniu procedury wyboru wykonawcy na dokończenie robót, która właśnie trwa, a na śluzie Dzierżno - po wykonaniu inwentaryzacji i wyborze najkorzystniejszego wariantu realizacji.
Hofman zapewniła, że finansowanie obu inwestycji jest zapewnione i ich realizacja nie jest zagrożona. W kwietniu br. aneksowano bowiem umowę ws. dofinansującego je projektu: „Modernizacja śluz odrzańskich na odcinku będącym w zarządzie RZGW Gliwice - przystosowanie do III klasy drogi wodnej (Etap I - PAP). Faza II”.
Finansowany ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko projekt o wartości 50,5 mln zł (przy wsparciu z UE na poziomie 40,8 mln zł) zakładał pierwotnie jego przeprowadzenie w latach 2016-2017. Aneks wydłużył termin tzw. kwalifikowania wydatków do końca 2018 r. Maksymalna kwota wydatków kwalifikowanych to 48,7 mln zł.
Środkami POIiŚ finansowany jest też kolejny projekt: „Modernizacja śluz odrzańskich na odcinku będącym w zarządzie RZGW Gliwice - przystosowanie do III klasy drogi wodnej – etap II”. Na podstawie umowy z grudnia ub. roku zapewnia on – przy wartości 110,1 mln zł – 93,6 mln zł dofinansowania z UE na przewidziane do 2020 r. remonty śluz Nowa Wieś oraz Sławięcice.
W poprzednich latach w obu tych obiektach prowadzono już prace. Według wcześniejszych informacji z realizacji Programu dla Odry w latach 2012-2013 na śluzie Sławięcice prowadzono „roboty budowlano-montażowe”, a w 2014 r. „wykonano roboty przygotowawcze dla modernizacji komory południowej, polegające na przebudowie awanportu górnego i dolnego”. W 2014 r. zakończono też prace przygotowawcze przy śluzie Nowa Wieś, „polegające na modernizacji kierownic i cypla awanportu górnego”.
Według wtorkowej informacji Hofman, trwa jeszcze procedura wyboru wykonawcy docelowych prac modernizacyjnych w obu tych śluzach - w ramach II etapu unijnego projektu. 7 czerwca w RZGW otwarto oferty, które obecnie są analizowane. Wpłynęło pięć ofert; cztery mieszczą się w budżecie zamawiającego, określonym na 94,6 mln zł brutto.
Gliwicki RZGW remontuje obiekty Kanału Gliwickiego w sposób kompleksowy. Organizuje prace w taki sposób, aby nie uniemożliwiać żeglugi. Ponieważ wszystkie śluzy kanału są bliźniacze, kiedy roboty prowadzone są w jednej komorze, barki i statki korzystają z drugiej.
Prowadzona pod nadzorem konserwatora zabytków modernizacja śluz obejmuje m.in. naprawę elementów konstrukcyjnych, remonty nabrzeży i przepompowni, a także zastąpienie niektórych rozwiązań technicznych nowymi. Remontowane są budynki techniczne i sterownie śluz. Część wrót, zasuw śluz i instalacji jest wymieniana, odtwarzane są też zasuwy międzykomorowe umożliwiające oszczędność wody.
mtb/ pad/