Wybór Polski jako celu pierwszej zagranicznej podróży JW Króla Fryderyka X od objęcia w połowie stycznia tronu Danii nie był przypadkowy - jak podkreślał duński monarcha, oba kraje łączą nie tylko wspólne wartości, ale także interesy gospodarcze, zwłaszcza w obszarze tzw. zielonej transformacji. Podczas wizyty podpisano wiele listów intencyjnych dotyczących ambitnych inwestycji w zrównoważone rolnictwo, produkcję biogazu, elektrownie morskie czy dekarbonizację warszawskiego metra.
Kolejne punkty harmonogramu trzydniowej wizyty JKM Fryderyka X w Polsce nie pozostawiają wątpliwości, że poza oficjalnymi spotkaniami (m.in. z Prezydentem RP czy marszałkami Sejmu i Senatu) monarcha szczególną wagę przywiązuje do pogłębienia polsko-duńskich relacji biznesowych. Wskazuje na to również skład królewskiej delegacji: Fryderykowi X towarzyszą ministrowie odpowiedzialni za resorty gospodarcze i klimatyczne, a także przedstawiciele blisko 40 największych duńskich firm technologicznych i energetycznych.
Głównym celem mojej wizyty w Polsce jest pokazanie, jakich zmian możemy wspólnie dokonać, aby jak najlepiej wykorzystywać więcej odnawialnych źródeł energii, a także jak wpłynąć na odpowiedzialne sposoby produkcji oraz zachowania konsumenckie - powiedział król Fryderyk X podczas inauguracyjnego przemówienia w Muzeum Historii Polski w Warszawie.
Monarcha podkreślał, że Polskę i Danię łączy długa historia współpracy dyplomatycznej, kulturalnej i gospodarczej. Przypomniał również, że poprzednio odwiedził nasz kraj, jeszcze jako następca tronu, w 2019 roku.
Od tego czasu świat, który znaliśmy, bardzo się zmienił. Musimy mierzyć się z wieloma wyzwaniami związanymi z rosyjską agresją na Ukrainę, konfliktem na Bliskim Wschodzie czy wciąż pogłębiającym się kryzysem klimatycznym. Jednak w ich obliczu współpracujemy dziś bliżej niż kiedykolwiek w przeszłości - ocenił.
Rzeczywiście, „sąsiadujące” ze sobą przez Bałtyk Polskę i Danię łączy cały szereg powiązań biznesowych, technologicznych oraz infrastrukturalnych. Nad Wisłą działa około 700 firm z duńskim kapitałem, a nasz kraj o kilka długości wyprzedza inne państwa regionu, jeśli chodzi o wartość duńskich inwestycji. Kluczowy dla bezpieczeństwa energetycznego Polski projekt, jakim jest Baltic Pipe, to także efekt udanej kooperacji pomiędzy Warszawą a Kopenhagą. Duńskie spółki pełnią także ważną funkcję w rozwoju naszych portów oraz energetyki odnawialnej, przede wszystkim związanej z offshore.
Polska jest wspaniałym, dynamicznym krajem posiadającym doskonałe perspektywy rozwojowe, z którym należy i warto na najwyższym poziomie prowadzić dyskusje, dotyczące przyspieszenia transformacji energetycznej, zrównoważonego rolnictwa czy wykorzystania potencjału biomasy - podkreślał Ole Toft, ambasador Królestwa Danii w Polsce.
W skandynawskim kraju źródła odnawialne stanowią już 70 proc. mocy zainstalowanych - dokładnie tyle samo wynosi nadal udział węgla w polskim miksie energetycznym. Jednak towarzyszący królowi ministrowie i przedsiębiorcy stale zaznaczali, że nasz kraj ma potencjał, aby w perspektywie najbliższych lat dokonać znaczącego postępu w rozwoju OZE i „zielonych” gałęzi gospodarki. W tym kontekście coraz ściślejsza współpraca technologiczna i biznesowa z Danią, jednym ze światowych liderów zrównoważonego rozwoju, nabiera szczególnej wartości.
To właśnie w Kopenhadze w 2002 roku podjęto historyczną decyzję o rozszerzeniu UE o dziesięć nowych państw, w tym Polskę. Obecnie nasze kraje i cała zjednoczona Europa stoją przed jeszcze większymi wyzwaniami, które zdefiniują jej pozycję i konkurencyjność na całe dekady - powiedział Lars Sandahl Sorensen, prezes zarządu Confederation of Danish Industry (DI).
Wizyta króla i towarzyszącej mu delegacji znacząco wybiegała poza ramy dyplomatycznej kurtuazji - w obecności duńskiego monarchy podpisanych zostało wiele umów handlowych i deklaracji współpracy, inicjujących wiele istotnych, gospodarczo-technologicznych, projektów.
Pierwszą z nich było porozumienie w zakresie efektywności energetycznej zawarte przez Paulinę Hennig-Kloskę, ministrę klimatu i środowiska, oraz Larsa Aagaarda, duńskiego ministra klimatu, energii i zaopatrzenia. Sygnatariusze dokumentu zadeklarowali gotowość do ścisłej współpracy w zakresie wymiany doświadczeń i wiedzy na temat ciepłownictwa, efektywności energetycznej oraz wdrażania i rozwoju technologicznego morskiej energetyki wiatrowej.
To dla nas przełomowe porozumienie, ponieważ rozumiemy, że bez sukcesu polskiej transformacji energetycznej niemożliwe będzie osiągnięcie celów klimatycznych całej Unii Europejskiej - tłumaczył Lars Aagaard.
Osobne umowy zostały zawarte pomiędzy firmą European Energy a gminami Barwice i Grzmiąca (dot. zbadania możliwości budowy zakładu do produkcji e-metanolu), a także duńską organizacją DBDH a Miejskim Przedsiębiorstwem Energetyki Cieplnej w Ostródzie.
Fryderyk X uczestniczył także w zorganizowanym w Hotelu Bristol „okrągłym stole”, poświęconym tematyce biogazu i rolnictwu przyjaznemu klimatowi. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli zarówno polskich, jak i duńskich firm, koncentrujących się na rozwoju tego strategicznego z punktu widzenia obu gospodarek sektora. Podobna tematyka dominowała podczas spotkania monarchy z reprezentantami polskiego świata naukowo-biznesowego na terenie kampusu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Dania jest zdecydowanym liderem w produkcji biogazu w Europie. Biometan już w perspektywie roku 2030 r. ma pokryć 100 proc. jego zapotrzebowania na gaz. Obecnie w Królestwie działają 54 instalacje biometanowe, a ponad 70 kolejnych jest w przygotowaniu.
Chcielibyśmy zintensyfikować współpracę z naszymi duńskimi partnerami w zakresie produkcji energii w biogazowniach, które towarzyszą produkcji zwierzęcej. To rozwiązanie kompromisowe dla rolników, dla władz państwowych i dla lokalnej społeczności - powiedział Adam Nowak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Ze skandynawskich doświadczeń warto również korzystać w obszarze zrównoważonego, ekologicznego rolnictwa. Podczas konferencji na SGGW przekonywano, że innowacyjny sektor rolniczy i ochrona przyrody mogą iść ze sobą w parze.
Królewska wizyta miała również szczególnie istotny wymiar dla samej Warszawy: w drugim dniu pobytu w Polsce monarcha uczestniczył w ceremonii podpisania porozumienia o współpracy pomiędzy Urzędem Miasta Stołecznego Warszawy, Metrem Warszawskim, ambasadą Królestwa Danii w Polsce, firmą Danfoss i Grupą Ramboll. Jego celem jest opracowanie rozwiązań w zakresie wykorzystywania ciepła odpadowego pozyskiwanego z warszawskiego transportu podziemnego. Pierwszym krokiem współpracy będzie przygotowanie studium wykonalności dla instalacji odzysku ciepła odpadowego z warszawskiego metra na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej dla mieszkańców Warszawy. Studium zostanie przeprowadzone ze środków duńskiego funduszu eksportowego w ramach programu Green Accelerator i udostępnione Miastu Stołecznemu Warszawa. List intencyjny na rzecz dekarbonizacji Warszawy podpisali m.in. wiceprezydent m.st. Warszawy Michał Olszewski, współinicjatorka projektu - Izabela Szostak-Smith, zastępczyni Burmistrza Dzielnicy Praga-Południe, prezes Metra Warszawskiego Jerzy Lejk oraz Ole Toft, ambasador Królestwa Danii w Polsce.
Będzie to nowe, efektywne i przyjazne środowisku źródło energii dla budynków zlokalizowanych na Pradze Południe - ta jedna z najludniejszych dzielnic stolicy uczestniczy bowiem w pilotażu projektu osiągania przez setkę europejskich miast neutralności klimatycznej. Korzystając z duńskich doświadczeń i wskazówek, stajemy się dziś jednymi z pionierów w tej dziedzinie - podkreślał Michał Olszewski, wiceprezydent Warszawy.
W Centrum Kreatywności Targowa na warszawskiej Pradze Północ Fryderyk X wziął udział w debacie eksperckiej dotyczącej dekarbonizacji obszarów miejskich i metropolitalnych.
Jest to o tyle istotny temat, gdyż odpowiadają one za ponad 70 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych. Wspólne znalezienie sposobów na znaczące obniżenie tego wskaźnika jest jednym z głównych zadań, stojących przed nami w najbliższych latach - wskazywał Lars Lokke Rasmussen, minister spraw zagranicznych Danii.
Efektywność energetyczna i odchodzenie od paliw kopalnych stanowiły również treść „Deklaracji o Dekarbonizacji”, złożonej w obecności duńskiego monarchy na Stadionie Legii. Uroczystość poprzedziły warsztaty na temat projektu „Champions Park powered by Denmark” planowanego w Grodzisku Mazowieckim oraz prezentacja osiągnięć i inicjatyw najbardziej innowacyjnych przedsiębiorstw technologicznych i energetycznych z Polski i Danii.
Po dwudniowej wizycie w stolicy Polski Fryderyk X udał się do Szczecina, gdzie w piątek wziął udział m.in. w uroczystości wmurowania kamienia węgielnego pod budowę nowej fabryki firmy Vestas, ceremonii podpisania porozumienia o współpracy pomiędzy portami w Szczecinie i Świnoujściu oraz Esbjerg, a także złożył wizytę w Kwaterze Głównej Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego NATO.