Podatki marynarzy: Konwencja MLI wchodzi w życie!

Dnia 22.03.2018 roku Słowenia jako piąte państwo ratyfikowała Konwencję MLI, która weszła w życie z dniem 01.07.2018 roku w Państwach, które dotychczas ją ratyfikował tj. Polska, Austria, Wyspa Man, Jersey i wspomniana Słowenia. 

Zgodnie z informacją opublikowaną na oficjalnej stronie OECD od dnia 01.01.2019 roku Konwencja MLI będzie modyfikowała postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zawarły ww. jurysdykcje. 

Przypomnieć należy, iż Konwencja MLI nie zmieni sytuacji Polaków mieszkających zagranicą (zagraniczne rezydencje podatkowe) jeżeli chodzi o rozliczenia z Polską, ale może w niektórych przypadkach zmienić sytuację „rozliczeniową” Polaków, którzy zamieszkują w Polsce (polska rezydencja podatkowa) uzyskując zarazem dochody zagraniczne. Jednym z minusów zmian wprowadzonych ww. Konwencją będzie obowiązek rozliczania w Polsce przez marynarza z polską rezydencją podatkową niektórych dochodów zagranicznych, gdy dotychczas takowego obowiązku nie było m.in. z tytułu pracy na rzecz armatorów z faktycznym zarządem w Wielkiej Brytanii,  w Nowej  Zelandii, w Irlandii, w Grecji, w Japonii etc. Trzeba pamiętać, iż obecnie obowiązująca w polskich przepisach ulga abolicyjna zeruje podatkowo dochody zagraniczne, do których znajduje zastosowanie (brak zapłat podatku w Polsce), ale tylko w przypadku, gdy polski rezydent nie uzyska w roku podatkowym dodatkowych dochodów objętych metodą wyłączenia z progresją. W takim przypadku może pojawić się niewielki podatek do zapłaty w Polsce.

Wielka Brytania, Nowa Zelandia, Irlandia, Grecja i  Japonia – proporcjonalne zaliczenie od dnia 01.01.2019 roku

Niestety od dnia 01.01.2019 roku zgodnie z wprowadzanymi zmianami przez Konwencję MLI zacznie obowiązywać metoda proporcjonalnego zaliczenia w odniesieniu do m.in. do Wielkiej Brytanii, Nowa Zelandii, Irlandii, Grecji i Japonii. Metoda ta nałoży na polskich marynarzy m.in. obowiązek składania zeznań rocznych w Polsce w związku z uzyskiwanymi dochodami z zagranicy w 2019 roku.

Dotychczas obowiązywała metoda wyłączenia z progresją jako zasada unikania podwójnego opodatkowania w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, które Polska zawarła z ww. państwami

Zastosowanie w ww. metody wyłączenia z progresją w powyższych umowach tworzyło bardzo korzystną sytuację podatkową dla podatnika mającego miejsce zamieszkania w Polsce, gdy wykonuje on pracę najemną na statkach tylko u armatora/pracodawcy, z któregoś z ww. państw w roku podatkowym, gdyż jest on zwolniony z opodatkowania w Polsce i nie musi składać zeznania podatkowego za ten rok podatkowy w Polsce

Powstanie obowiązku podatkowego w Polsce 

Obowiązek podatkowy w Polsce powstaje w przypadku uzyskania przez polskiego rezydenta podatkowego dochodów z pracy na statku eksploatowanym w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem między innymi w Norwegii, Singapurze, Arabii Saudyjskiej, Katarze, Egipcie, Australii, Brazylii oraz innych państwach, gdzie zastosowanie znajduje metoda proporcjonalnego odliczenia – po wejściu w życie i obowiązywaniu przepisów MLI w obecnym kształcie, także w przypadku Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Irlandii, Grecji i Japonii. Fakt zastosowania metody proporcjonalnego odliczenia i jednocześnie brak umieszczenia danego państwa na liście rajów podatkowych uprawnia każdego marynarza do zastosowania tzw. ulgi abolicyjnej przewidzianej w art. 27g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi na powyższe z chwilą wejścia w życie i obowiązywania Konwencji MLI , czyli od dnia 01.01.2019 roku, ww. państwa zostaną również „dodana” do listy Państw objętych ulgą abolicyjną w Polsce.

Wykonywanie pracy w ww. modelu zatrudnienia wiązać się będzie z koniecznością comiesięcznego uiszczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz z koniecznością rozliczenia danego roku w zeznaniu rocznym. Jeżeli podatnik nie będzie chciał opłacać zaliczek z na poczet PIT, z uwagi na fakt zastosowania tzw. ulgi abolicyjnej, będzie miał możliwość złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek na podstawie art. 2 § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.

Wniosek o ograniczenie poboru zaliczek w przypadku Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Irlandii, Grecji i Japonii

Od dnia 01.01.2019 roku, gdy zaczną obowiązywać przepisy Konwencji MLI, jedną z najważniejszych kwestii dla marynarza z polską rezydencją podatkową zatrudnionego u armatorów z ww. państw będzie ustalenie terminu złożenia ww. wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. Wniosek należy złożyć przed terminem płatności pierwszej zaliczki na podatek, a mianowicie:

1. albo do 20 kolejnego miesiąca po uzyskaniu przychodu (przelewu);

2. albo do 20 kolejnego miesiąca po powrocie do kraju.

Opcje pierwszą znajdzie zastosowanie, gdy w momencie wpływu pensji na rachunek bankowy marynarz będzie pozostawał w domu. Natomiast jeżeli w trakcie wypłaty pierwszej pensji marynarz będzie zamustrowany na statku termin płatności pierwszej zaliczki minie w terminie wskazanym w punkcie drugim. 

W zakresie dokumentów i uzasadnienia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek w celu zabezpieczenia swojej sytuacji podatkowej rekomenduje się skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika posiadającego uprawnienia radcy prawnego lub doradcy podatkowego, gdyż liczne organy podatkowe w Polsce bezzasadnie utrudniają podatnikom uzyskanie pozytywnej decyzji w zakresie ograniczenia poboru zaliczek. 

Zeznanie roczne za rok 2019 w Polsce w przypadku Wielkiej Brytanii, Nowej Zelandii, Irlandii, Grecji i Japonii

Wejście w życie Konwencji MLI spowoduje konieczność złożenia deklaracji podatkowej w Polsce. Zeznanie podatkowe, będzie trzeba złożyć do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek podatkowy. Warto podkreślić, iż również w sytuacji, gdy marynarz nie będzie uzyskiwał przychodów z innych źródeł. 

Marynarze, zatrudnieni w 2019 roku na statkach zarządzanych przez przedsiębiorstwa z zarządem usytuowanym w Wielkiej Brytanii, w Nowej Zelandii, w Irlandii, w Grecji lub w Japonii będą musieli pamiętać, o kilku kwestiach przy rozliczeniu rocznym:

1) Jeżeli marynarze uzyskają jedynie dochód związany z pracą dla ww. przedsiębiorstwa to kwota ulgi abolicyjnej przysługującej do odliczenia będzie równa kwocie wyliczonego podatku do zapłaty, co doprowadzi do „wyzerowania” zobowiązania podatkowego w Polsce.

2) Natomiast w sytuacji, w której marynarz oprócz ww. dochodów uzyska dochód z pracy na statku eksploatowanym w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Państwie gdzie zastosowanie znajduje metoda wyłączenia z progresją – dochód ten nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce, ale będzie miał wpływ na wysokość stopy procentowej mającej zastosowanie do dochodu np. z Japonii co finalnie, po odliczeniu ulgi abolicyjnej, skutkuje zapłatą różnicy wyliczonego podatku w Polsce.

Podsumowanie

Od dnia 01.01.2019 roku marynarze z polską rezydencją podatkową wykonujący pracę najemną na statkach eksploatowanych przez przedsiębiorstwa z faktycznym zarządem m.in. w Wielkiej Brytanii, w Nowej Zelandii,  w Irlandii, w Grecji i w Japonii  muszą liczyć się z tym, iż radykalnie zmieni się ich sytuacja podatkowa z uwagi na zmianę metody unikania podwójnego podatkowania, która wykreuje wiele dodatkowych obowiązków dla marynarzy (opłacanie zaliczek na poczet PIT lub złożenie wniosku o ograniczenie poboru zaliczek, a następnie rozliczenie podatkowe za rok 2019) . 

Z uwagi na powyższe, wszystkim marynarzom zatrudnionym w ww. modelach rekomendujemy analizę sytuacji podatkowej lat 2012-2017. 

Warto pamiętać, iż w czerwcu 2017 roku, aż 68 Państw podpisało Konwencję MLI, dlatego też polscy marynarze zatrudnieni w innych modelach powinni zweryfikować, czy zmiany wprowadzone Konwencją MLI (od dnia 01.01.2019 roku) nie wpłynął również na ich sytuację podatkową w Polsce. 

Podkreślenia wymaga również fakt, iż do dnia 01.01.2019 roku może dojść do modyfikacji listy państw sygnatariusz Konwencji MLI lub do modyfikacji postanowień w zakresie metod unikania podwójnego opodatkowania pomiędzy niektórymi państwami. O ewentualnych dalszych zmianach będziemy informowali na bieżąco.