Zacieśnianiu współpracy 12 krajów w Europie Środkowej na osi północ–południe, od Morza Bałtyckiego po Adriatyk i Morze Czarne od kilku lat służy Inicjatywa Trójmorza.
Litwa, Łotwa, Estonia, Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Austria, Słowenia, Chorwacja, Rumunia i Bułgaria w ramach tej inicjatywy zobowiązały się do współpracy, której podstawą są trzy sektory związane z energetyką, transportem oraz infrastrukturą cyfrową. Dla uzyskania założonych efektów z inicjatywy Banku Gospodarstwa Kredytowego powstał Fundusz Trójmorza, którego zadaniem jest inwestowanie w komercyjnie opłacalne projekty, celem poprawy komunikacji i współpracy w regionie, przyspieszenie rozwoju gospodarczego krajów Trójmorza poprzez rozbudowę najnowocześniejszej infrastruktury, skupienie się na inwestycjach typu greenfield oraz wspieranie inwestycji w długoterminowe aktywa o krytycznym znaczeniu dla podaży.
Do tej pory Fundusz może pochwalić się czterema inwestycjami: Cargounit (spółka świadcząca usługi wynajmu lokomotyw), Greenergy (centrum danych), Enery (farmy fotowoltaiczne) oraz BMF Port Burgas, który zdaniem Krzysztofa Sengera, dyrektora ds. Koordynacji Projektów Strategicznych w BGK i zarazem członka zarządu Funduszu Trójmorza, jest najlepiej zapowiadającym się aktywem, o bardzo dużym potencjale inwestycyjnym.
BMF Port Burgas to prywatny, wielofunkcyjny operator portowy, zarządzający terminalami Burgas East II i Burgas West. Zlokalizowany w Zatoce Burgas, wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego, BMF Port Burgas obsługuje najbliższy głębokowodny port do Bosforu. Na terenie portu funkcjonuje terminal kontenerowy oraz niezbędna infrastruktura potrzebna do przeładunku miedzi, LPG, kwasu siarkowego oraz zboża.
Zanim zdecydowaliśmy się na inwestycję w porcie Burgas, porównywaliśmy różne porty w tej klasie aktywów infrastrukturalnych w Europie. Bułgarski port wedle oceny naszych doradców inwestycyjnych ma najwyższą stopę zwrotu, która okazała się atrakcyjna dla Funduszu – mówi Krzysztof Senger.
Inwestycja w zlokalizowany nad Morzem Czarnym port, może się też okazać kluczowym przedsięwzięciem z punktu widzenia połączenia regionu Trójmorza poprzez istniejący system korytarzy transportowych tj. korytarz Bałtyk – Adriatyk z Azją Środkową i Bliskim Wschodem.
W pierwszej kolejności Port w Burgas ma za zadanie zabezpieczyć transportowo region tej części Morza Czarnego, jednak długofalowo, płynące z tego korzyści będą opierać się również o inne kraje Trójmorza, w tym Polskę – dodaje przedstawiciel Funduszu.
W dalszej perspektywie czasowej nasz kraj również będzie beneficjentem potencjału drzemiącego w porcie Burgas, także z uwagi na zwrot z tej inwestycji – zaznacza Krzysztof Senger. – Ktoś może zadać pytanie, dlaczego nie inwestujemy w porty w Polsce? Tymczasem jednym z najważniejszych elementów naszej tezy inwestycyjnej jest to, żeby Polska również odczuła zwrot inwestycji zagranicznych. Przez długie lata byliśmy krajem, który przyjmował inwestycje zagraniczne. Chcemy, aby Polska także była krajem, który ma zbilansowane inwestycje zagraniczne, tzn. przyjmuje inwestycje, ale również sama inwestuje – podkreśla.
Udział środków Funduszu Trójmorza w porcie Burgas wynosi 49 procent.
Największą zaletą naszego portu jest lokalizacja. Mniejszy dystans ze stolicy kraju Sofii i usytuowanego tam terminalu intermodalnego zdecydował, że nasi partnerzy postanowili przekierowywać transporty cargo z Warny do Burgas. Decydującym czynnikiem były oczywiście poczynione przez nas w ostatnich latach inwestycje na terenie portu tj. budowa nowych magazynów na nabrzeżach, co znacząco wpłynęło na jakość naszej oferty. Pokazało to także zdolność portu do adaptacji i prosperowania na dynamicznym rynku – mówi Boris Balev, prezes BMF Port Burgas.
Słowa prezesa potwierdzają ostatnie wyniki spółki. W pierwszej połowie 2023 roku całkowite obroty handlowe w BMF Port Burgas osiągnęły wartość niemal 3 miliony ton. W porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku, Port przede wszystkim odnotował wzrost wolumenu kontenerów o 12 proc. Te wartości stanowią 49 proc. udziałów w rynku bułgarskim, umacniając pozycję BMF jako siły napędowej sektora morskiego poprzez zyskanie kolejnych 5 proc. w stosunku do konkurencji w danym okresie.
Z dumą ogłaszamy wzrost wolumenu ładunków obsługiwanych w porcie, co oznacza zaufanie naszych klientów i ogromne zaangażowanie naszego zespołu. Te osiągnięcia motywują nas do dalszego świadczenia najwyższej jakości usług oraz innowacyjnych i elastycznych rozwiązań dla naszych partnerów. Te sukcesy to efekt naszego szerokiego portfolio usług, ciągłego wdrażania nowoczesnych technologii i niestrudzonego wysiłku wyjątkowego zespołu BMF – mówi Boris Balev, Prezes BMF Port Burgas.
W lutym 2023 roku BMF Port Burgas rozpoczął budowę pierwszego głębokowodnego nabrzeża dla kontenerowców w Bułgarii, jedynego takiego nabrzeża w tej części Morza Czarnego. Realizacja tego przedsięwzięcia jest częścią projektu „Podnoszenie niskoemisyjnego transportu multimodalnego w głównym porcie Burgas z nowymi infrastrukturami dla nabrzeża 28 (REBIRTH28)", współfinansowanego w ramach programu Łącząc Europę dla transportu.
Nabrzeże zostało tak zaprojektowane, żeby mogło obsługiwać najnowszą generację kontenerowców, wyposażonych w innowacyjne urządzenia i świadczyć usługi na najwyższym poziomie. W ramach projektu powstanie nowy obszar portowy przeznaczony do ruchu kontenerów, obsługiwanych za pomocą zasilanych zieloną energią dźwigów i transportowanych koleją do innych destynacji na terenie całej Europy.
Dzięki tej rozbudowie Port Burgas BMF zamierza wzmocnić swoją pozycję wiodącego portu kontenerowego w regionie Morza Czarnego i zaoferować lepszą łączność dla firm importujących oraz eksportujących towary. Zwiększy to możliwości transportu ładunków z wykorzystaniem korytarzy transportowych przechodzących przez BMF Port Burgas, tj. Orient/East Med czy Korytarz Środkowy, czyli Trans-Caspian International Transport Route (TITR).
Czym jest Fundusz Trójmorza?
Fundusz Trójmorza jest narzędziem inwestycyjnym, służącym do finansowania kluczowych projektów infrastrukturalnych w regionie Trójmorza. Pomysłodawcą, współzałożycielem i głównym inwestorem Funduszu jest Bank Gospodarstwa Krajowego.
Potrzebne finansowanie w trzech obszarach, na których skupia się fundusz – transporcie, energetyce i infrastrukturze cyfrowej - do 2030 roku sięga 600 mld euro, wg szacunków ośrodka analitycznego SpotData. Środki publiczne i unijne nie pozwolą pokryć tych wydatków, uzupełnieniem dla nich będą środki prywatne. To właśnie zwiększenie udziału inwestorów prywatnych w inwestycjach infrastrukturalnych jest jednym z założeń utworzenia Funduszu Trójmorza.
Fundusz Trójmorza jest projektem komercyjnym - oprócz zacieśnienia współpracy między krajami oraz poprawy infrastruktury w regionie, celem Funduszu jest przyniesienie inwestorom zwrotu z inwestycji.
Inwestorami w Funduszu mogą być instytucje reprezentujące państwa Trójmorza, międzynarodowe instytucje finansowe oraz prywatni inwestorzy z całego świata. Docelowo Fundusz będzie dysponować od 3 do 5 mld euro, które zainwestuje w projekty o łącznej wartości do 100 mld euro.
Fundusz inwestuje w projekty komercyjne, zlokalizowane w Trójmorzu i mające charakter transgraniczny, tzn. wpływ na co najmniej dwa kraje. Projekty powinny być na etapie greenfield lub mieć perspektywy wzrostu skali działalności, a także wykorzystywać najnowsze dostępne technologie dla danego sektora. Fundusz ma już inwestycje w każdym z trzech strategicznych obszarów – transporcie, energetyce i infrastrukturze cyfrowej. Za inwestycje Funduszu odpowiadają profesjonalne i niezależne podmioty.
LEW