14 lutego 2022 r. wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski otworzył wystawę „Jak skała na morzu. Polskość Pomorza”. Będzie można ją oglądać do 25 lutego.
Wystawa „Jak skała na morzu. Polskość Pomorza” przypomina historię Pomorza – od walki Kaszubów o utrzymanie polskości, a jednocześnie odrębności językowej i zwyczajowej, po gehennę Polaków pod okupacją niemiecką, której symbolem jest Piaśnica i KL Stutthof. To także opowieść o budowaniu organizacji konspiracyjnych z Gryfem Pomorskim na czele, sile buntów robotniczych roku 1970 i 1980, w wyniku której narodziła się Solidarność i o ważnej roli, jaką Pomorze pełniło i pełni w rozwoju gospodarczym Polski – powiedział wiceminister infrastruktury Grzegorz Witkowski.
Pomorze związane było z władzą lub kuratelą polskich królów już od XII wieku. Mimo widocznych wpływów niemieckich w miastach, wśród ludności wiejskiej i małomiasteczkowej przeważała społeczność polska. Wszystko zaczęło się zmieniać wraz z I rozbiorem Polski, gdy cały obszar zamieszkiwany przez Kaszubów znalazł się w Królestwie Prus. Działanie pruskiego aparatu państwowego prowadziło do zniemczania ludności kaszubskiej.
Zapoczątkowany w latach siedemdziesiątych XIX w. przez kanclerza Ottona von Bismarcka Kulturkampf spowodował zmianę nastawienia dotychczas pasywnej ludności kaszubskiej do państwa niemieckiego. Obrona katolicyzmu powiązana została wówczas z obroną polskości.
W połowie XIX w. na Kaszubach rozpoczął swoją działalność Florian Ceynowa. Widząc zagrożenie, jakie niesie ze sobą germanizacja, postanowił obudzić w Kaszubach wiarę w wartość rodzimej kultury. Praca pozytywistyczna na Kaszubach przyniosła owoce po I wojnie światowej. Na konferencję pokojową do Paryża działacze kaszubscy wysłali swoich przedstawicieli z żądaniem przyłączenia Pomorza do Polski – 10 lutego 1920 r. w Pucku generał Józef Haller dokonał uroczystego zaślubienia Polski z morzem. Pomorze zostało przyłączone do Polski, a stolicą województwa pomorskiego został Toruń.
Zaślubiny były z jednej strony podsumowaniem wieloletnich działań na rzecz odzyskania przez Polskę dostępu do morza Bałtyckiego, a z drugiej początkiem aktywnej obecności Polski w regionie. Krótki okres wolnej Rzeczypospolitej zaznaczył się realizacją ambitnego i uwieńczonego sukcesem planu rozbudowy Gdyni w znaczący ośrodek gospodarczy, ale przede wszystkim zwróceniem się kraju w stronę morza. Napaść niemiecka i okupacja pozostawiła ślad nie tylko w postaci pamiętnej obrony Helu czy Westerplatte, ale także martyrologii Piaśnicy i Stutthoffu oraz bohaterstwa konspiratorów z Gryfa Pomorskiego. W okresie PRL Pomorze swoją odwagą i przywiązaniem do idei wolności i patriotyzmu budziło całą Polskę do walki o niepodległość.
Autorami prezentowanej wystawy oraz albumu ukazującego panoramę historii polskiego Pomorza są Krzysztof Korda, Przemysław Zieliński i Lech Zdrojewski. Do albumu dołączona jest płyta DVD zawierająca film dokumentalny w reżyserii Michała Szymanowicza opowiadający o walce o polskość Pomorza. Całości towarzyszy płyta z programem muzycznym skomponowanym i napisanym przez wybitnych polskich muzyków prowadzonych przez Darka Malejonka.
Organizatorem wystawy jest Towarzystwo Projektów Edukacyjnych.
Wystawę można oglądać do 25 lutego br. w siedzibie Ministerstwa Infrastruktury przy ul. Nowy Świat 6/12, w holu głównym.
rel (Ministerstwo Infrastruktury)
USD
EUR
CHF
GBP