Ukraina przygotowuje "plan B" na scenariusz wypowiedzenia umowy zbożowej przez Rosję. Obejmuje on różnego charakteru działania na różnych polach.
Ukraiński rząd stworzył fundusz ubezpieczeniowy w wysokości ok. 547 mln USD. Firmy zagraniczne, których statki będą przepływać przez Morze Czarne, będą mogły skorzystać z tych środków, gdyby Rosja odstąpiła od umowy.
W tych działaniach Ukrainę wspiera również ONZ. Dzięki rozbudowie i planowanemu pogłębieniu Kanału Bystre, będzie można też zwiększyć eksport zboża przez małe porty nad Dunajem (Izmaił, Reni i Ust-Dunajsk). W trakcie funkcjonowania korytarza zbożowego transport zbóż tą drogą odpowiadał za 25 proc. ich eksportu z Ukrainy.
Niedaleko Lwowa powstają nowe silosy przeznaczone do przechowywania zboża, które ma być następnie transportowane przez Polskę. Ukończenie budowy planowane jest na jesieni br. Rozważana jest też budowa i rozbudowa suchych portów po stronie ukraińskiej przy granicy z Rumunią i Polską (przejście graniczne Mościska-Medyka) oraz do jesieni br. dwukrotne zwiększenie pojemności magazynowania centrum logistycznego MOST Logistic Terminal, przeładowującego przede wszystkim nawozy mineralne. Na granicy powstało także kilka intermodalnych terminali pozwalających na przeładunek między pociągami poruszającymi się na różnych rozstawach torów. Po stronie polskiej tego rodzaju terminale powstają przy Linii Hutniczej Szerokotorowej łączącej Ukrainę i Śląsk.
Presja eksportowa z Ukrainy będzie nieco mniejsza niż przed rokiem. Prognoza eksportu kukurydzy i pszenicy wskazuje na znaczny spadek w roku gospodarczym 2023/2024 odpowiednio o 32 proc. i 11 proc. Jednak bez wypracowania alternatywnych szlaków transportowych dla ukraińskiego zboża eksport będzie odbywał się przede wszystkim do krajów sąsiedzkich Ukrainy, tj. Polski i Rumunii.
Korytarze solidarnościowe nie funkcjonują jeszcze w sposób wystarczający, ale KE pracuje nad ich rozwojem. 6 czerwca br. KE włączyła Ukrainę w program "Łącząc Europę" (CEF), dzięki któremu Ukraina będzie mogła wnioskować o środki na projekty związane z transportem, energią i usługami cyfrowymi. Ponadto, 22 czerwca KE wybrała 107 projektów infrastruktury transportowej, które otrzymają unijne dotacje w wysokości 6,2 mld EUR w ramach CEF w dziedzinie transportu na lata 2021-2027. Znaczna ich część ma wzmocnić szlaki solidarnościowe UE-Ukraina.
Alternatywą może być wykorzystanie linii kolejowej o rozstawie europejskim prowadzącej przez Słowację do Użhorod w Ukrainie. W tym wypadku konieczna jest renowacja torów po stronie ukraińskiej (ok. 10 km torów). Region Zakarpacia oceniany jest jako jeden z najbezpieczniejszych w Ukrainie.
rel (JM, KS - Polski Instytut Ekonomiczny)
rys.: PIE; mapka - kolarz, opracowanie: PBS
USD
EUR
CHF
GBP