Nocne dokowanie rudowęglowca Sołdek

W Gdańskiej Stoczni Remontowa SA z grupy kapitałowej Remontowa Holding, w nocy z czwartku na piątek zadokowano remontowany tam statek-muzeum Sołdek. Zabytkowa jednostka do stoczni wpłynęła 17 października br. na największy od 35 lat remont, czyli od chwili, kiedy po raz pierwszy została udostępniona do zwiedzania jako statek-muzeum.

Na statku prowadzone są liczne prace konserwacyjno-malarskie nadwodnej części kadłuba, gruntowne malowanie i odświeżenie przechodzą ładownie statku, pełniące na co dzień funkcję sal wystawowych. W ramach remontu wykonywana jest również nowa instalacja elektryczna wewnątrz statku. Na doku wymienione zostaną z kolei fragmenty blach poszycia, konstrukcji oraz nitów.

Po zakończonej renowacji jednostka wróci na Motławę, ale na czas czynności związanych z organizacją nowej wystawy stałej „Sołdek i jego czasy”, pokazującej historię Sołdka na tle rozwijającego się po II wojnie światowej przemysłu stoczniowego, statek-muzeum będzie wyłączony ze zwiedzania.

Kompleksowy remont możliwy jest m.in. dzięki funduszom z Programu Współpracy Transgranicznej POLSKA-ROSJA 2014–2020. W ramach projektu „2 statki – wspólne morze. „Sołdek” i „Vityaz”: dziedzictwo morskie Polski i Rosji”, remontowany jest także zabytkowy radziecki statek badawczy Vityaz cumujący na co dzień w Kaliningradzie. Wspomniany projekt realizowany jest przez trzech partnerów: Muzeum Oceanu Światowego w Kaliningradzie – beneficjent wiodący, Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku oraz Bałtycki Federalny Uniwersytet im. Immanuela Kanta w Kaliningradzie.

Gdańska Stocznia Remontowa SA od początku sprawuje patronat nad Sołdkiem. To właśnie w Remontowej w 1985 roku wykonany został duży remont adaptacyjny, przygotowujący statek do funkcji muzealnych. Tu warto dodać, że w komitecie zaangażowanym w przebudowę i przystosowanie Sołdka do pełnienia funkcji statku-muzeum działał m.in. Piotr Soyka – dawniej dyrektor naczelny i prezes stoczni Remontowa SA, a potem prezes Remontowa Holding.

Ostatni remont zabytkowa jednostka przeszła także w Remontowej jesienią 2010 roku. Przeprowadzono wówczas na statku duże prace konserwatorskie zabezpieczając kadłub, odnawiając nadbudówki – dziobową i rufową oraz pomieszczenie maszyny sterowej. Stoczniowcy wymienili także elementy wręgów i pokładników pokładu głównego, naprawili elementy wzmocnienia poszycia burtowego, wyremontowali pokrywy ładowni. Wykonano prace konserwatorsko-malarskie w ładowniach i zbiornikach balastowych, zabezpieczając wszystkie te powierzchnie specjalnymi powłokami malarskimi o odpowiedniej trwałości.

Sołdek to pierwszy statek pełnomorski zbudowany w Polsce po II wojnie światowej. Stępkę pod prototypową jednostkę położono 3 kwietnia 1948 roku na pochylni A2 Stoczni Gdańskiej. Zgodnie z wcześniejszymi decyzjami, statek miał być nazwany na cześc przodującego stoczniowca. Był nim traser Stanisław Sołdek. Matką chrzestną została jego żona Helena.

Tempo pracy przy budowie było ogromne. Jak można przeczytać na stronie Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku, które jest opiekunem Sołdka: „W ciągu tygodnia pracy montowano przeciętnie 45 ton elementów ze stali okrętowej. Do budowy rudowęglowca zużyto około 300 tys. nitów, ich ciężar wyniósł około 6% ciężaru całego kadłuba”.

Statek zwodowano 6 listopada 1948 roku. 22 października 1949 roku Sołdek pod dowództwem kpt. ż.w. Zbigniewa Rybiańskiego udał się w swój pierwszy rejs do Szczecina, gdzie 25 października 1949 roku miało miejsce uroczyste podniesienie bandery. Przez ponad 31 lat odbył 1479 podróży morskich do Danii, Niemiec, Belgii i Szwecji. Przewiózł w sumie ponad 3,5 miliona ton węgla i rudy żelaza zawijając do 60 portów. Swoją służbę na morzu zakończył w 1980 roku. Los Sołdka początkowo miał być związany ze Szczecinem i tamtejszym muzeum. Jednak ostatecznie trafił on do Gdańska, gdzie rozpoczął drugie życie jako statek-muzeum. Aktualnie jest własnością Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku. Sołdek jest chętnie odwiedzany przez mieszkańców i turystów. W 2019 roku przez 10 miesięcy (w styczniu i grudniu zwiedzanie jest niedostępne) statek zwiedziło ponad 62 tys. osób.

Wymiary główne Sołdka:

długość całkowita: 87m
długość między pionami: 82,60m
szerokość: 12,30m
wysokość do pokładu głównego: 5,80m
zanurzenie eksploatacyjne statku-muzeum: 2,80m
nośność: 2.540 t

Więcej o historii Sołdka można przeczytać w miesięczniku "Polska na Morzu".

AL / LEW
Fot. Sławomir Lewandowski / PORTALMORSKI.PL