Kaliningrad - pierwszy rosyjski terminal importowy LNG bliski rozruchu?

Pierwszy rosyjski (pływający) terminal importowy LNG dotarł w sobotę 15 grudnia br. na redę Bałtijska i zatrzymał się na kotwicowisku nr 68, gdzie przebywa do dzisiaj (rano, w poniedziałek, 17 grudnia).  

Region Kaliningradzki, rosyjska enklawa między Polską a Litwą, otrzymywała dotychczas gaz ziemny przez rurociąg Mińsk - Wilno - Kaunas - Kaliningrad. Ze względu na położenie regionu, tłumacząc chęcią poprawy jego bezpieczeństwa energetycznego, rząd Rosji i koncern energetyczny Gazprom postanowiły zbudować importowy terminal LNG w postaci gazowca LNG wyposażonego w urządzenia do regazyfikacji, czyli floating storage and regasification unit (FSRU). 

Według S&P Global Platts, nowo-zbudowana jednostka FSRU, pod nazwą Marshal Vasilevskiy, opuściła koreański port Ulsan 11 listopada br. i zawinęła 16 listopada do Singapuru, by załadować tam ładunek "rozruchowy" i schładzający zbiorniki i instalację FSRU. 

Jak podaje Gazprom, Region Kaliningradzki będzie mógł przyjmować drogą morską do 2,7 miliarda metrów sześciennych gazu rocznie, przeznaczonego do dystrybucji gazociągami, dla przemysłu i gospodarstw domowych, jak i - w miarę potrzeb - w postaci skroplonej (LNG) dla innych odbiorców (np. transportu).

Statek został zwodowany już 7 stycznia 2017 roku. Jednak projekt budowy FSRU dla Kaliningradu został opóźniony o ponad rok, ze względu na wypadek, do jakiego doszło w koreańskiej stoczni. Na jednostce miał miejsce, w trakcie jej wyposażania, wybuch kotła. Zdecydowano o zamówieniu nowego wyposażenia, na miejsce tego, które uległo uszkodzeniom lub zniszczeniu, ale nie było ono dostępne "od ręki". Uruchomienie terminalu w Kaliningradzie przesunięto najpierw z listopada 2017 roku na październik 2018. Jeszcze niedługo przed przekazaniem pływającego terminalu dla Kaliningradu przez stocznie, spodziewano się wprowadzenia go do eksploatacji 31 października br. Według wypowiadających się niedawno dla prasy branżowej analityków Platts, eksploatacja kaliningradzkiego terminalu FSRU może się rozpocząć w styczniu 2019 r.

Statek z instalacją regazyfikującą, mieszczący w zbiornikach ok. 174 100 m³ ładunku, załadował - jak już wspomniano - niemal cało-okrętową partię LNG w singapurskim terminalu SLNG. Została ona zakupiona przez Gazprom przez szwajcarski surowcowy i energetyczny dom handlowy (brokera) Trafigura. Przewóz LNG z Dalekiego Wschodu do Europy, to nietypowa relacja przewozowa. Jest odwróceniem typowego kierunku handlu morskiego LNG z Basenu Atlantyckiego do Azji.

Gazprom Marketing & Trading, handlowy dział rosyjskiego koncernu, zawarł wcześniej kontrakt na warunkach FOB (free on board) na dostawy LNG do belgijskiego terminalu w Zeebrugge, w oparciu o gaz skroplony z eksportowego terminalu Yamal LNG w miejscowości Sabetta na Półwyspie Jamalskim. Dostawy miały być realizowane w ramach kontraktu Gazpromu z hinduską państwową firmą GAIL i miały się rozpocząć wcześniej tego roku, jednak kontrakt został renegocjowany. Nowe warunki nie są znane, ale Gazprom sprzedał pierwsze cztery cało-okrętowe ładunki dostarczone (między wrześniem a początkiem grudnia) do Zeebrugge (Brugii) japońskiemu domowi handlowemu Mitsui.

Destynacja FOB w Zeebrugge może teoretycznie stać się terminalem źródłowym dla dostaw dla kaliningradzkiego FSRU - spekulują analitycy i obserwatorzy rynku LNG.

Ponadto, gdy statek płynął z Korei na Bałtyk, analitycy i obserwatorzy rynku LNG spekulowali, że Marshal Vasilevskiy nie zacznie pracy jako pływający terminal LNG, a jako "trading gas carrier" - od przewozów.

Statek został zbudowany przez stocznię Hyundai Heavy Industries. Eksploatowany jest przez spółkę zależną Gazpropu - Gazflot - twierdzi serwis informacyjno-konsultingowy Vessels Value.

Gazprom Fleet LLC (GazFleet) jest spółką zależną, należącą w 100 % do PJSC Gazprom. We flocie ma m.in. platformy wiertnicze, serwisowce offshore i gazowce LNG.

Piotr Maciążek, analityk bezpieczeństwa energetycznego, autor książki "Stawka większa niż gaz - ukryta wojna o niepodległość Polski" uważa, że otwarcie terminalu importowego LNG w Obwodzie Kaliningradzkim uderza w polski - w Świnoujściu, a nawet jest "olbrzymim zagrożeniem dla bezpieczeństwa energetycznego Polski".

Otwarcie terminalu LNG o stosunkowo dużych możliwościach w rosyjskiej eksklawie może zmienić sytuację na polskim rynku gazu - twierdzi Maciążek na łamach serwisu informacyjnego Osluzbach.pl. Do tej pory Gazprom sprzedawał prywatnym spółkom w Polsce niewielkie ilości LNG ze swoich skromnych instalacji w obwodzie kaliningradzkim (przewoził je cysternami). Od stycznia 2019 r. będzie mógł wykorzystać postępujący proces liberalizacji rynku gazowego w naszym kraju oraz wypracowane mechanizmy biznesowe i kontakty do zwiększenia dostaw tego paliwa na rynek nad Wisłą - tłumaczy analityk energetyczny. 
Gazprom prawdopodobnie użyje dumpingowych cen surowca by zdobyć udziały w naszym rynku, a gdy osiągnie ten stan uzyska nowe możliwości politycznego oddziaływania na Polskę - przewiduje Maciążek.

O tym, że Gazprom może używać nowego terminalu LNG do nacisków politycznych na rynkach, w których utrzyma bądź wzmocni swoją pozycję, świadczyć mają po pierwsze dotychczasowe praktyki stosowane przez rosyjski koncern, a także to, że - zdaniem Piotra Maciążka - już sama nazwa nowego gazoportu Gazpromu nie pozostawia wątpliwości, że mamy tu do czynienia z wojenną retoryką w przeciwieństwie do niepodległościowej narracji jaka towarzyszyła otwarciu terminala LNG na Litwie - konkluduje w serwisie Osluzbach.pl Piotr Maciążek (Marszałek Aleksandr Wasilewski był szefem sztabu generalnego ZSRS w okresie II wojny światowej). 

PBS, różne źródła

FSRU Marshal Vasilevskiy - charakterystyka podstawowa:|
nr IMO - 9778313
państwo bandery - Panama
armator / właściciel, operator, armator zarejestrowany - Gazprom Flot OOO, Rosja
armator zarządzający - SCF Management Services Dubai, ZEA
stocznia - Hyundai Heavy Industries Co Ltd., Ulsan Yard, Korea Południowa
stoczniowy numer budowy - 2854
przekazanie przez stocznię - 31.10.2018
wodowanie - 07.01.2017
położenie stępki - 21.12.2015
zamówienie - 15.05.2015 
wartość kontraktowa - 295 000 000 USD
długość całkowita - 294,83 m
długość między pionami - 287,20 m
szerokość maksymalna - 46,45 m
szerokość konstrukcyjna - 46,40 m
zanurzenie - 12,52 m
wysokość boczna - 26,40 m
nośność - 93 292 t
wyporność - 133 312 t
masa statku pustego - 40 020 t
tonaż pojemnościowy brutto - 118 423
tonaż pojemnościowy netto - 36 102
skompensowany tonaż brutto (CGT) - 64 311
pojemność ładunkowa - 174 100 m³ (według innych źródeł - 170 618 m³)
system ładunkowy - cztery zbiorniki membranowe, pryzmatyczne, zintegrowane z kadłubem (nie samonośne); (systemu GTT Mark III, z wykładziną z pianki poliuretanowej)
pojemność zbiorników balastowych segregowanych - 63 607 m³
łączna moc napędu głównego - MCR 39 900 kW (54 248 KM)
prędkość maksymalna - 21,00 węzłów 
prędkość eksploatacyjna - 19,50 węzła
napęd główny - 4 × silniki wysokoprężne napędzające 2 × prądnice o mocy po 11 000 kW (6600 V) + 2 silniki wysokoprężne napędzające 2 × prądnice o mocy po 8250 kW (6600 V); połączone z dwoma silnikami elektrycznymi o mocy po 14 680 kW, napędzającymi dwie śruby napędowe o stałym skoku (91 obr./min.)
silniki zespołów prądotwórczych:
- 2 × Wartsila 12V50DF (prod. Wartsila-Hyundai Engine Co Ltd, Korea Płd.), 4-suwowe, w układzie V, 12-cylindrowe, MCR 11 400 kW (15 499 KM), 514 obr./min.
- 2 × Wartsila 9L50DF (prod. Wartsila-Hyundai Engine Co Ltd, Korea Płd.), 4-suwowe, rzędowe, 9-cylindrowe, MCR 8550 kW (11 625 KM), przy 514 obr./min.
dziobowy ster strumieniowy - 1 x 2000 kW (2719 KM)
boiler - Kangrim Heavy Industries
śruba napędowa - Hyundai Heavy Industries
klasyfikacja - Russian Maritime Register 
notacja klasy - KM (*)' Arc4 AUT1-ICS OMBO EPP ANTI-ICE LI CCO ECO-S BWM(E-S) BWM(T) WINTERIZATION (-30) GFS gas carrier type 2G (methane); Offshore industry, Regasification, BWMP (E+T), PSPC-WATER BALLAST TANKS, IWS, IHM (Green Passport) Cert, Gas Fuelled, FS Ice Class 1A