Statki z Polską wypisaną na burcie

Niedawno gościliśmy w Gdyni statek o imieniu nawiązującym w części do jego funkcji czy też rodzaju przewożonego ładunku - "Bulk", a w części do naszego państwa - "Poland". Bulk Poland wszedł do gdyńskiego portu w dość symbolicznym (w kontekście nazwy statku) momencie - w nocy z pierwszego na drugiego maja, czyli akurat na świętowany w naszym kraju "Dzień Flagi".

Bulk Poland (nr IMO 9682863), to masowiec typu kamsarmax. Jest jednym z niemal 20 w zarządzie firmy CTM (C Transport Maritime, firmy z Monaco mającej włoskie korzenie, związanej historycznie z grupą armatorską Coeclerici Group), które mają w nazwie "Bulk" oraz nazwę państwa. Statek, pływający pod banderą Singapuru, należy do Grace Ocean Investment z Hongkongu, a jego armatorem zarządzającym i operatorem jest Grace Ocean Pte Ltd z Singapuru. Za zarząd techniczny statku odpowiada Bright Star Shipmanagement Inc. z Filipin.

Bulk Poland został zbudowany w 2014 roku w stoczni Tadotsu Shipbuilding Co. Ltd. z grupy Tsuneishi - tej samej, w której powstały jego jednostki niemal bliźniacze (budowane według tego samego standardowego, wyjściowego projektu), należące do PŻM Karpaty, Sudety, Beskidy, Tatry. Bulk Poland - masowiec o długości całkowitej 228,99 m, długości między pionami 222,00 m, szerokości konstrukcyjnej 32,26 m, wysokości bocznej 20,05 m i zanurzeniu 14,43 m, charakteryzuje się wypornością 93 780 t, nośnością 82 150 t i tonażem pojemnościowym brutto 43 025.

Do portu w Gdyni przywiózł z Ameryki Południowej ok. 51 570 t śruty sojowej. Rozładunek odbył się przy nab. Szwedzkim MTMG (Morskiego Terminalu Masowego Gdynia). Statek opuścił Gdynię w nocy z 9 na 10 maja, a obecnie czeka na dalsze dyspozycje na redzie rosyjskiego portu Ust-Ługa.

Jakie jeszcze statki noszą lub nosiły Polskę w nazwach?... Zaczniemy od dużych pojemnikowców. APL Poland (nr IMO 9321263) zbudowany w stoczni Mitsubishi, w Nagasaki w roku 2008 (stoczniowy nr budowy 2228), czarterowany przez APL od Mitsui OSK Lines Ltd. Był jeszcze inny kontenerowiec o takiej nazwie. Chodzi o APL Poland (nr IMO 9567673) zbudowany w stoczni koncernu Mitsubishi w Nagasaki w 2011 roku (stoczniowy nr budowy 2269). Były to statki niemal bliźniacze (typoszeregu MHI 8000), o długości po 316 m; pierwszy charakteryzował się nośnością 90 634 ton, drugi - 90 480 ton i tonażem pojemnościowym brutto odpowiednio 87 013 i 86 679 jednostek.

Oba pływają do dziś. Wcześniejszy, ten zbudowany w 2008 roku, o ładowności 8560 TEU, znany jest obecnie pod nazwą MOL Courage. Co ciekawe nazwą, pod którą statek wodowano była MOL Comfort, ale nie był to ten MOL Comfort, który później stał się głośny z powodu przełamania się na fali i zatonięcia. Armator jakby nie mógł się zdecydować. APL Poland od początku miała być jego pierwszą nazwą, jednak został zwodowany już jako MOL Comfort, ale wszedł do eksploatacji już pod pierwotnie planowaną nazwą - APL Poland. Statek nosił ją od marca roku 2008 do lutego roku 2012, kiedy to zmieniono ją (zapewne wraz z zakończeniem czarteru) na MOL Courage.

Drugi, nowszy ex APL Poland, o ładowności 8540 TEU, pływa obecnie pod nazwą Seroja Enam - taką samą, jaką nosił w chwili wprowadzenia do eksploatacji w roku 2011 w barwach operatora - malezyjskiego armatora MISC Bhd. Należy do japońskiego armatora Nissen Kaiun Co Ltd. W międzyczasie jego operatorami byli MSC i APL, potem znowu MSC i ostatnio Maersk Line. Statek nosił imię APL Poland w okresie czarteru APL, czyli od stycznia 2013 do marca 2014 roku.

Również przewoźnicy kontenerowi MSC i OOCL, jako operatorzy lub właściciele, mieli lub nadal mają w swych flotach statki z "Poland" w nazwie. U armatora MSC był to statek o nazwie czarterowej MSC Poland (nr IMO 9207508). Zbudowany został jako Mississippiborg i pod takim imieniem pływa obecnie. Pod "polską" nazwą pływał od maja 2001 roku do sierpnia 2008. Jest to pojemnikowiec dowozowy (właściwie statek wielozadaniowy przystosowany do przewozu kontenerów), o nośności 9150 t i pojemności brutto 6540 oraz ładowności kontenerów 604 TEU, zbudowany w 2000 roku w holenderskiej stoczni Frisian Shipyard Welgelegen BV z Harlingen dla znanego holenderskiego armatora Wagenborg Shipping BV.

Statek MSC Poland uroczyście zainaugurował regularny serwis dowozowy armatora MSC z zawinięciami do Bałtyckiego Terminalu Kontenerowego (BCT) w Gdyni w czasach, gdy zakończyła się już praktycznie era obsługi ruchu kontenerowego w tym terminalu przez narodowego przewoźnika - PLO, a siatka połączeń feederowych polskich portów - dziś dość bogata - była we wczesnym stadium tworzenia. Polskie biuro armatora MSC zorganizowało bankiet na pokładzie statku białej floty, połączony z rejsem po porcie Gdynia, w którego programie było też podpłynięcie do nabrzeża BCT i statku MSC Poland zacumowanego tam podczas zawinięcia inaugurującego nowy serwis MSC.

Znacznie większy "Poland" znalazł się we flocie armatora OOCL z Hongkongu. Od początku 2016 roku pod imieniem OOCL Poland (nr IMO 9622588) pływa wielki kontenerowiec przekazany do eksploatacji w 2013 roku jako NYK Helios. Należy do OOCL, ale początkowo pływał w czarterze NYK Line. Zbudowany został w stoczni Samsung Heavy Industries Co., Ltd. w Geoje w Korei Południowej za 136 mln USD. Charakteryzuje się nośnością 144 342 ton i pojemnością brutto 141 003 jednostek, ma 366,47 m długości całkowitej, 48,20 m szerokości, 29,80 m wysokości bocznej i 15,53 m zanurzenia oraz 65 m wysokości całkowitej - od stępki po szczyt najwyższego masztu. Jego ładowność, to 13 208 TEU. Jest to więc prawdopodobnie największy dotąd statek z "Polską" w nazwie.

Prawdopodobnie najbardziej zasłużonym z kontenerowców które (kiedyś) nosiły Polskę w nazwie, jest Poland Victory. Gdy nosił to imię nie był jednak pojemnikowcem, a zwykłym uniwersalnym drobnicowcem, za to jednym z długiej serii sławnych statków budowanych z myślą o transportach w czasie wojny. Zbudowany został w 1944 roku jako Poland Victory przez amerykańską stocznię Oregon Shipbuilding Corporation z Portland w stanie Oregon pod symbolem budowy 1003. Reprezentował projekt VC2-S-AP2, czyli jedną z odmian typu "Victory" - standardowych, masowo produkowanych w czasie II wojny św. statków, które po wojnie, podobnie jak słynne statki typu "Liberty", stały się podstawą budowy i początków rozwoju flot wielu armatorów i państw. Zbudowany jako Poland Victory, zmieniał właścicieli i nazwy, już od 1947 roku - na Burckel, potem - Hongkong Banner i wreszcie - od 1967 roku nosił imię Tsui Yung. Przebudowany z drobnicowca na "czysty" kontenerowiec w 1970 roku (według innych źródeł - rok później) należał do grupy pierwszych statków tego typu we flocie słynnego chińskiego armatora z Hongkongu. Założyciel OOCL, nieżyjący już C Y Tung, marzył o stworzeniu pierwszego chińskiego przedsiębiorstwa żeglugowego z flotą operującą na całym świecie. Zapoczątkował realizację swojej wizji w 1947 roku, od pierwszego statku z całkowicie chińską załogą, który zawijał do portów europejskich i atlantyckich portów Stanów Zjednoczonych. Później uruchomił regularne pasażerskie i towarowe linie żeglugowe pod nazwą Orient Overseas Line. Na dość wczesnym etapie rozwoju konteneryzacji, w 1969 roku, firma została przemianowana na Orient Overseas Container Line. W tamtym czasie C Y Tung przebudowywał statki typu "Victory", które mieściły po 300 TEU. Jednym z ośmiu takich statków, przebudowanych na kontenerowce w latach 1969-1971, tworzących zręby późniejszej potęgi OOCL jako globalnego morskiego przewoźnika kontenerowego, był ex Poland Victory (nr LR/IMO 5055347, ok. 139 m długości, tonaż pojemnościowy brutto 7622, nośność 11 023 t), u Tunga noszący imię Tsui Yung. Statek został zezłomowany na Tajwanie pod koniec 1977 roku.

Poland Pearl, to masowiec - drugi z serii trzech statków budowanych na zamówienie armatora SMT Shipping Ltd., zwodowany 12 sierpnia 2015 roku i przekazany do eksploatacji w listopadzie tego samego roku. Zbudowany został w stoczni Tsuneishi Group (Zhoushan) Shipbuilding, Inc. w Chinach, ma około 27 400 jednostek tonażu pojemnościowego brutto, długość całkowitą około 180 metrów oraz szerokość ok. 30 m. Należy do SMT Shipping Ltd., międzynarodowej firmy założonej w 1990 roku z inicjatywy Holendra. Firma zarejestrowana na Cyprze ma biura m.in. w Holandii, Norwegii i USA. Znacząca część znajduje się w Polsce: m.in. działy techniczny, załogowy, obliczeniowy (IT systems) i częściowo dział zakupów (purchasing). Około 800 marynarzy spośród 1600 pływających na statkach SMT pochodzi z Polski. Niektóre ze statków SMT noszą na burtach nazwy polskich miast.

Przez długie lata pracował, głównie w rejonie od "starego" portu Rotterdam po Hoek van Holland i Europort (ale wykonywał też czasem holowania morskie w Europie Północnej) i pokazywał nazwę "Polen" (ściślej mówiąc - Smit Polen)  holownik z serii "państw" znanego operatora holowników Smit. Na zamówienie Smit Int. Havensleepdiensten BV (grupa Smit International BV) zbudowała go stocznia Tille Scheepsbouw BV w Kootstertille. Zwodowany został w połowie maja, a przekazany armatorowi w lipcu 1986 roku. Dnia 11 tego miesiąca imię Smit Polen nadała holownikowi matka chrzestna J. Żyłkowska - żona Tadeusza Żyłkowskiego - ówczesnego radcy handlowego w Ambasadzie Polskiej w Holandii (wcześniej m.in. wiceministra handlu zagranicznego i gospodarki morskiej). W marcu 2014 roku, gdy holownik został kupiony przez firmę Black Star Shipping Co Ltd. z Ghany, zmieniono mu nazwę na Polen, pod którą pływa do dzisiaj. Rok później jego operatorem została Emar Offshore Services BV. Holownik Polen (nr IMO 8521701) pływa nadal pod banderą holenderską i eksploatowany jest (od 2014 roku) w Afryce, głównie w portach i u wybrzeży Ghany. Holownik o długości 28,60 m i szerokości 8,74 m, pojemności brutto 236 i wyporności ok. 615 ton, osiąga 13 węzłów prędkości w pływaniu swobodnym i uciąg na palu 30 ton, dzięki dwuśrubowemu napędowi głównemu o łącznej mocy silników 1780 kW (2400 KM).

Okazuje się, że Polonia - prom typu combi - kombinowany: kolejowo-pasażersko-samochodowy, należący do Polskiej Żeglugi Morskiej i od 1995 roku kursujący, w barwach Unity Line, na linii Świnoujście-Ystad, nie jest jedyną "Polonią" pływającą obecnie po morzach. Drugi statek nosi takie imię od 2012 roku. Jest to zbudowany w 2003 roku w Stoczni Szczecińskiej Nowej kontenerowiec typu B178, a konkretnie - jednostka o stoczniowym n-rze budowy B178/I/04 - przekazana armatorowi Peter Doehle Schiffahrts KG i czarterującemu CSAV pod nazwą Libra Rio (obecna Polonia była budowana i została zwodowana jako Katharina). Ta Polonia (nr IMO 9219379) charakteryzuje się długością całkowitą 221 m, tonażem pojemnościowym brutto 35 881 jednostek, nośnością 41 850 t i ładownością 3091 TEU. U operatora CMA CGM The French Line zatrudniona jest w serwisie Midas (MIDASGR) łączącym porty Zachodniej (do rejonu Zatoki Gwinejskiej) i Południowej Afryki z portami Zatoki Perskiej i Indii.

Na koniec jeszcze Viva Poland. Był to zbiornikowiec zbudowany w 1992 roku w stoczni Brodogradiliste "3 Maj" dd z Rijeki jako Nyhaap (nr IMO 8821917) dla armatora Christian Haaland z Norwegii. Później nazywał się Prospect, a następnie bardzo krótko - od lutego do marca 2005 roku nosił imię Viva Poland. Nazwę tę, na Barunawati, zmienił jego nowy właściciel, którym w marcu 2005 stał się Berlian Laju Tanker Tbk PT z Indonezji. I pod tą nazwą został zezłomowany pod koniec 2011 roku. Statek, który nosił nazwę Viva Poland poniżej 60 dni, miał 246,92 m długości, 131 539 t wyporności i 111 689 t nośności.

Piotr B. Stareńczak

Fot.: Piotr B. Stareńczak (fot. statków Bulk Poland, Katharina, Smit Polen); Fot.: Jörg Ziegler / Shispotting.com (APL Poland)