Na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa powstał projekt ekologicznej jednostki pływającej o napędzie elektrycznym, zasilanej energią elektryczną z lądu i uzupełnianej energią słoneczną, przeznaczonej na wody śródlądowe miast jako prom/mały tramwaj wodny, a dedykowaną do obsługi połączenia promowego w Gdańsku łączącego Długie Pobrzeże z wyspą Ołowianka dla odwiedzających Narodowe Muzeum Morskie.
Projekt, pod nazwą: "Projekt ekologicznego promu wodnego na wody miasta Gdańska", o wartości kosztów kwalifikowanych 440 000 zł był finansowany w okresie VI 2015-VIII 2016 ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku (http://www.wfosigw-gda.pl) w formie dotacji o wysokości 350 000 zł.
Opis zadania:
Jednym z głównych problemów krajów wysokorozwiniętych jest racjonalne gospodarowanie energią. Dotyczy to również energii potrzebnej do transportu ludzi i towarów. W ostatnich latach można zaobserwować wzrost zainteresowania pojazdami ekologicznymi w tym pojazdami wodnymi. Rosnące ceny paliw, coraz większa świadomość społeczeństwa o konieczności ochrony środowiska naturalnego, a także regulacje prawne powodują, że w niedalekiej przyszłości pojazdy o napędzie ekologicznym zastąpią obecnie wykorzystywane rozwiązania. Jednym z najbardziej ekologicznych środków transportu są jednostki wodne. Do niedawna jedynym ekonomicznie uzasadnionym napędem jednostek pływających był silnik spalinowy. Jednak wraz z postępem technicznym w dziedzinie fotowoltaiki i podnoszenie sprawności silników elektrycznych, zastosowanie napędów zasilanych energią elektryczną, a w tym odnawialną pochodzącą ze słońca, ma ekologiczne i ekonomiczne uzasadnienie. Dla efektywności tego rodzaju napędu ważne jest efektywne wykorzystanie energii. Kluczowe znaczenie ma właściwe zaprojektowanie kształtu kadłuba, a także napędu i sterowania jednostki pływającej. Ważnymi elementami są również bezpieczeństwo, funkcjonalność i atrakcyjny wygląd.
Zakres projektu obejmował wszystkie etapy projektowania: opracowanie założeń, wykonanie projektu wstępnego, wykonanie projektu konstrukcyjnego i klasyfikacyjnego, analizę kosztów budowy i eksploatacji. Ze względu na niekonwencjonalne źródło zasilania i napędu, jednostka wymagała odmiennego podejścia projektowego opartego na wynikach prac badawczych. Wieloparametryczna optymalizacja kształtu kadłuba przeprowadzona została przy użyciu wypracowanego algorytmu. Weryfikacja władności hydrodynamicznych zaprojektowanego kształtu kadłuba odbyła się na modelu jednostki poprzez badania doświadczalne.
W fazie wstępnej realizacji projektu otrzymano od Narodowego Muzeum Morskiego wstępne ramy projektowe dla nowej jednostki. Oczekiwano projektu statku operującego przez cały rok na akwenie Martwej Wisły z możliwością transportu do 35 osób, spełniającego stosowne przepisy Polskiego Rejestru Statków i organów administracji morskiej.
W tej fazie działań założono, że projektowana jednostka będzie napędzana elektrycznie, bez alternatywnych źródeł napędu.
Równolegle prowadzono prace w obszarze projektowania wstępnego polegające na opracowaniu koncepcji wymiarowo-plastycznej na podstawie filozofii użytkowania projektowanej jednostki. Poszukiwano danych o podobnych jednostkach w świecie. Uznano, że nowy statek dla NMM może (czy raczej powinien) być czymś więcej niż tylko środkiem transportu z punktu A do punktu B. Trzeba pamiętać, że powstanie on na 20-25 lat i będzie użytkowany zmieniającej się nieustannie gdańskiej rzeczywistości. Za kilka lat zabudowany zostanie północny cypel Wyspy Spichrzów, powstanie Muzeum II WŚ, zabudowa Polskiego Haka czy kładka na Ołowiankę i inne dziś nie sprecyzowane inwestycje. Zapewne także w sferze obiektów pływających wiele się zmieni. "Małgorzaty" czy "Horyzonty" zakończą żywot i zapewne ich miejsce zajmą jakieś statki wycieczkowe. Projektowany statek dla NMM przez wiele lat będzie jednym z ważniejszych elementów wizerunkowych samego NMM - głównie dla tego, że w przeciwieństwie do wszechobecnych budynków statek samą swoją obecnością i ruchem zwraca uwagę. Dlatego też pracując nad nowym statkiem zwrócono szczególną uwagę na jego kontekst formalny, tę często nieuchwytną, ponadczasową, emocjonalną wartość, budującą kulturę.
W stosunku do promu eksploatowanego obecnie założono lokalizację obu trapów naprzeciw siebie. Dzięki temu na statku stworzona została przestronna "strefa" wejścia z wygodnym miejscem na rowery czy wózki. Pozostałą przestrzeń pokładu zagospodarowano ulokowaną wokół sterówki ławką (zorientowaną na zewnątrz statku). Dzięki temu pokład podzielony jest na czyste, funkcjonalnie strefy: "wejścia" z miejscami stojącymi i trapami oraz miejsca stojącymi i "pasażerską" z miejscami siedzącymi. Dodatkową zaletą takiego układu funkcjonalnego jest znaczne uproszczenie procedury wsiadania i opuszczania pokładu bez konieczności "przechodzenia" przez cały statek. Z estetycznego punktu widzenia koncepcja ma urozmaiconą, ciekawszą ale jednocześnie bardziej uporządkowaną, klarowną bryłę. Statek ma wyraźnie rozróżnione "dzioby", ma zarysowaną typową dla architektury statków wyważoną dynamikę.
W efekcie zrealizowanych prac powstał komplet dokumentacji klasyfikacyjnej jednostki, która - po uzyskaniu wszelkich zatwierdzeń ze strony Polskiego Rejestru Statków - zostanie przekazana Narodowemu Muzeum Morskiemu.
rel (Politechnika Gdańska)
USD
EUR
CHF
GBP