Clarksons Research, analityczny ośrodek powiązany z wiodącym na świecie brokerem żeglugowym, opublikował dane za cały rok 2021 dla morskiego sektora odnawialnych źródeł energii. Wynika z nich rekordowy wzrost mocy w morskiej energetyce wiatrowej, która nadal odgrywa istotną rolę w globalnej transformacji energetycznej.
Z informacji zebranych za pośrednictwem narzędzia Renewables Intelligence Network (RIN), nowej bazy analitycznej Clarksons, poświęconych rynkowi odnawialnych źródeł energii wynika, że 2021 był kolejnym bardzo dobrym rokiem dla branży morskiej energetyki wiatrowej. Uruchomiono w nim rekordową liczbę 84 farm, o łącznej mocy 18,5 GW, produkowanej przez 3400 turbin wiatrowych, co zwiększyło globalną moc czynną o 58 proc., do rekordowego poziomu 50,5 GW.
- To daje morskiej energetyce wiatrowej około 0,3 proc. udziału w całkowitej globalnej podaży energii. Nasze modele transformacji energetycznej przewidują, że udział ten może wzrosnąć do 6-9 proc. do 2050 roku, generując od 4870 TWh do 5990 TWh mocy – mówi Steve Gordon, dyrektor zarządzający Clarksons Research.
Z raportu Offshore Wind Intelligence Monthly wynika, że w przyroście nowych mocy z sektora offshore wind przodują Chiny, które pod tym względem wyprzedziły Wielką Brytanię, przyłączając do sieci 16 GW, głównie w ostatnich dwóch miesiącach ubiegłego roku, a więc jeszcze przed upływem terminu przyznania rządowych dotacji dla tego sektora. W Europie przyrost nowych mocy był skromniejszy. Oddano do użytku 1,8 GW, zaś w fazie rozwoju w tym regionie jest 17 GW.
Rekordowe wydatki inwestycyjne
W 2021 r. nakłady inwestycyjne (OPEX) na morskie elektrownie wiatrowe wyniosły 44,6 mld USD i był to drugi najwyższy poziom w historii. Co więcej, wiele znaczących przedsięwzięć osiągnęło status FID, w tym pierwszy projekt morskiej energetyki wiatrowej na skalę przemysłową w USA - Vineyard Wind, który ma dostarczyć 806 MW mocy.
FID (ang. Final Investment Decision), czyli ostateczna decyzja inwestycyjna, oznacza etap w procesie planowania projektu kapitałowego, w którym podejmowane są decyzje o podjęciu poważnych zobowiązań finansowych, składane są zamówienia na główne urządzenia i podpisywane są umowy na realizację projektu w formule EPC (ang. Engineering, Procurement, Construction – „inwestycja pod klucz”).
W samej Europie w morskie farmy wiatrowe zainwestowano 18,7 mld USD, w porównaniu z 10,3 mld USD przeznaczonymi na projekty, związane z wydobyciem ropy i gazu (offshore oil&gas).
Rośnie flota offshore wind
Jak wskazują analitycy Clarksons, w 2021 roku rynek floty przeznaczonej dla sektora offshore wind nadal się rozwijał, dobijając na koniec roku do liczby 1100 statków. Średnioroczne wykorzystanie jednostek do instalacji turbin wiatrowych WTIV (Wind Turbines Installation Vessels) sięgnęło w ujęciu globalnym średnio 83 proc., co oznacza wzrost o 6 procent rok do roku. Natomiast w Chinach zatrudnienie jednostek pracujących na morskich farmach wiatrowych w drugiej połowie ub. roku wyniosło ponad 90 procent.
W odpowiedzi na wysoki popyt wzrosły stawki zatrudnienia. Średnia stawka dzienna dla jednostki instalacyjnej typu WTIV trzeciej generacji (dysponującej żurawiem o udźwigu średnio 1400 ton i nośnością 8500 ton, służącej do instalacji turbin o mocy 9 MW) w Europie wzrosła o 18 proc. w ciągu roku.
Rosły także stawki na rynku statków konstrukcyjnych i serwisowców CSV/SOV (Construction Support Vessel/Service Operation Vessel). Według doniesień, w połowie 2021 roku stawki dzienne dla jednostek offshore wind w prowincji Guangdong w Chinach wzrosły aż czterokrotnie.
Coraz więcej nowych zamówień dotyczy jednostek instalacyjnych IV generacji, które mogą instalować turbiny o mocy 15 MW i większe, dzięki żurawiom o średnim udźwigu do 3500 ton i możliwości transportu na pokładzie elementów wież wiatrowych o wadze od 10 tys. do 16 tys. ton. Taka flota ma uzyskać operacyjność w 2022 roku.
Czytaj także:
Zwodowano nowatorski statek do instalacji MFW [VIDEO]
Z HLJV Voltaire Jan de Nul będzie gotowy na projekty offshore wind nowej generacji
Rok 2021 r. był rekordowym, jeśli chodzi o inwestycje w nową flotę dla sektora offshore wind, które przekroczyły wartość 4 mld USD. Coraz większy nacisk kładzie się przy tym na paliwa alternatywne i technologie energooszczędne (EST – Energy Saving Technologies). Nowe zamówienia dotyczą budowy ponad 17 statków (plus 9 w opcji) instalacyjnych WTIV za łączną kwotę około 2,5 mld USD, co jest historycznie najwyższym rocznym poziomem zamówień na takie jednostki.
Do tego dochodzą kontrakty na budowę 15 jednostek serwisowych i konstrukcyjnych typu CSV/SOV na łączną kwotę około 0,8 mld USD, również najwyższą w dotychczasowej historii zamówień na taki tonaż, oraz kolejne nowe kontrakty na budowę 39 jednostek CTV (Crew Transfer Vessel) do transportu techników na farmy wiatrowe.
Gdy słabo wieje, ceny rosną
Jak jednak podkreśla Steve Gordon z Clarksons Research, w ubiegłym roku deweloperzy farm wiatrowych jak i producenci OEM (ang. Original Equipment Manufacturer, wytwórcy oryginalnego wyposażenia na farmy wiatrowe, tj. przedsiębiorstwa wytwarzające produkty, sprzedawane następnie pod markami innych producentów – red.) znaleźli się pod presją rosnących kosztów materiałowych jak również niedostatecznej podaży energii z morskiego wiatru.
Ceny chińskiej stali wyniosły średnio 827 USD za tonę, co oznacza wzrost o 47 proc. rok do roku, zaś średnie roczne tamtejsze ceny miedzi wzrosły o 51 proc. do 9317 USD za tonę. Z kolei niższa od średniej prędkość (siła) wiatru w dużej części Europy ograniczyła produkcję energii z morskich farm wiatrowych, zmniejszając wolumeny, które operatorzy mogliby sprzedać na rynek. Morskie farmy wiatrowe w Niemczech wygenerowały 23,5 TWh energii w 2021 roku, w porównaniu do 26,9 TWh w 2020 roku.
- Ceny energii elektrycznej w Europie gwałtownie wzrosły w 2021 r. z powodu ograniczeń w dostawach gazu i niższych średnich prędkości wiatru. Ceny energii elektrycznej na Rynku Dnia Następnego* w Niemczech w 2021 roku wyniosły średnio 97,75 EUR/MWh, czyli ponad trzykrotnie więcej niż w 2020 r. W Holandii było to 103,55 EUR/MWh, co oznacza wzrost o 236 procent rok do roku – informuje przedstawiciel Clarksons Research.
60 GW w 2022 roku
W 2022 r. dzięki uruchomieniu 1400 turbin wiatrowych, eksperci brytyjskiej wywiadowni przewidują podaż 9,5 GW mocy w morskiej energetyce wiatrowej, co zwiększy całkowitą moc zainstalowaną do 60 GW. Z kolei zobowiązania finansowe z tytułu nakładów inwestycyjnych (OPEX) w sektorze morskiej energetyki wiatrowej mają wynieść około 55 mld USD, czyli niewiele mniej, niż w rekordowym pod tym względem roku 2020, w którym wartość ta osiągnęła 56 mld USD.
- Nasze długoterminowe prognozy przewidują, że globalny sektor morskiej energetyki wiatrowej może osiągnąć liczbę 712 farm z ponad 29 000 zainstalowanych turbin i generowaną mocą rzędu 235 GW do 2030 roku. Obecnie na świecie jest 250 morskich elektrowni wiatrowych, liczących w sumie 10 800 turbin, zapewniających 50,5 GW podaży łącznej mocy - dodaje Steve Gordon z Clarksons Research.
GL
* Na Rynku Dnia Następnego (Day Ahead Trading) zawiera się transakcje kupna/sprzedaży energii elektrycznej na giełdach towarowych (lub w obrocie pozagiełdowym) na dzień przed następną dobą, w której następuje fizyczna dostawa energii elektrycznej. Sprzedawcy codziennie z jednodniowym wyprzedzeniem szacują ilość energii, którą będą mogli dostarczyć do systemu i oferują po określonej przez siebie cenie w ciągu doby podzielonej na 24 godzinowych sesji (notowań), w trakcie których kupuje się i sprzedaje energię elektryczną.