Offshore wind w Europie w 2018 r. - polskich firm mało, ale widoczne

Według danych opublikowanych przez WindEurope, w roku 2018 w Europie zainstalowano 2,6 GW nowej mocy w morskiej energetyce wiatrowej. Oznacza to 18-procentowy wzrost mocy zainstalowanej na naszym kontynencie.   

Uruchomiono aż 15 nowych morskich farm wiatrowych. Przewodziły Wielka Brytania i Niemcy z 85 % nowej mocy: odpowiednio 1,3 GW i 969 MW. Obecnie Europa posiada 105 morskich farm wiatrowych w 11 krajach o łącznej mocy 18,5 GW. To około 10 % całkowitej zainstalowanej mocy energetyki wiatrowej w Europie - reszta mocy pochodzi z lądowych elektrowni wiatrowych.

Rozmiary i skala morskiej energetyki wiatrowej stale rosną. Średnia wielkość nowo zainstalowanych turbin w ubiegłym roku wyniosła na morzu 6,8 MW, co stanowi wzrost o 15 % w porównaniu z rokiem 2017. Wielka Brytania zainstalowała największe turbiny morskie na świecie - 8,8 MW, a także otworzyła największą na świecie morską farmę wiatrową - Walney 3, o mocy 657 MW. Także Belgia i Niemcy otworzyły w roku 2018 swoje największe dotąd farmy wiatrowe. 

Obecnie kolejnych sześć morskich farm wiatrowych jest w budowie w Europie, w tym pierwsza na świecie o mocy przekraczającej 1 GW (jeden gigawat) - Hornsea 1 w Wielkiej Brytanii.

W ciągu minionego roku kolejnych 12 nowych morskich projektów wiatrowych osiągnęło ostateczną decyzję inwestycyjną. Obejmują one łącznie kolejne 4,2 GW mocy produkcyjnych i 10,3 mld EUR wartości inwestycji. Zainwestowana w europejskim sektorze offshore wind kwota wzrosła o 37 % w stosunku do 2017 r., ale zdolność produkcyjna mocy objęta inwestycjami wzrosła o 91 %, co pokazuje - jak szybko spadają koszty i o ile więcej można dziś uzyskać w ej branży z zainwestowanych pieniędzy.

W tym kontekście za korzystne morze być uznane opóźnienie Polski w wejściu w fazę realizacyjną projektów offshore wind.

Dyrektor generalny WindEurope, Giles Dickson, powiedział: "Morska energetyka wiatrowa nadal odnotowuje w Europie silny wzrost. Całkowita zdolność produkcyjna energii elektrycznej z morskich farm wiatrowych wzrosła w minionym roku o kolejne 18 % mocy. Sektor offshore wind dostarcza obecnie ok. 2 % całej energii elektrycznej zużywanej w Europie. Przy dużej liczbie projektów w budowie i rozbudowie, liczba ta znacząco wzrośnie.

"Technika wciąż się rozwija. Turbiny są coraz większe, a koszty ciągle spadają. Obecnie budowa morskich farm wiatrowych nie jest droższa niż budowa elektrowni węglowych lub gazowych i znacznie tańsza niż inwestycje w nowe moce z energetyki jądrowej" - twierdzi Dickson.

"Coraz więcej rządów dostrzega i uznaje zalety morskiej energii wiatrowej. Polska, która przyjęła ambitny plan budowy 10 GW do 2040 roku, jest najnowszym przykładem. Jednak kilka krajów nie radzi sobie z tematem i ryzykuje utratę szans i korzyści. Szwecja dla przykładu nie buduje obecnie żadnej nowej farmy wiatrowej pomimo dużego potencjału. Niemcy mają tylko skromne cele na horyzoncie do roku 2030. "Hamulcowym" jest Francja, która nadal nie ma morskich farm wiatrowych i nie wiadomo, kiedy będzie je miała. Kraje te mają szansę skorygować w tym roku swoje narodowe plany energetyczne i klimatyczne, co powinny uczynić z dużym zaangażowaniem" - konkluduje Giles Dickson.

Raport WindEurope przedstawia m.in., w ujęciu statystycznym, trendy techniczne w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej (np. wzrost rozmiarów i mocy turbin wiatrowych) oraz udziały rynkowe głównych dostawców głównych elementów składających się na morskie turbiny wiatrowe i towarzyszącą im infrastrukturę. Polskie firmy reprezentowane są w tych rankingach bardzo nielicznie, ale w dwóch sektorach zauważalne - z dość znaczącą pozycją rynkową.

W minionym roku w Europie monopale pozostawały najpowszechniej stosowanym rodzajem "podbudów" (fundamentów) wież z turbinami wiatrowymi, z udziałem 66 % wszystkich instalacji, jednak odnotowano tu spadek w porównaniu z rokiem 2017 (86 %). Na drugiej pozycji uplasowały się fundamenty o konstrukcji kratownicowo-płaszczowej (jacket). Zainstalowano takich 162, co przełożyło się na 33-procentowy udział wśród wszystkich zainstalowanych fundamentów.

Na 11 uwzględnionych producentów polska fabryka fundamentów wież wiatrowych ST3 Offshore ze Szczecina zajęła 5. miejsce.

W najbliższej przyszłości, w statystykach za rok 2019, a zwłaszcza 2020, szczeciński dostawca może utracić tę relatywnie wysoką pozycję lub przejściowo w ogóle wypaść z rankingu, ze względu na niedostatek zamówień, na który obecnie cierpi.

Drugi polskim akcentem, i to dość mocnym, w statystykach opublikowanych przez WindEurope jest dostawca kabli JDR Cable Systems. Jest to co prawda firma brytyjska, ale ten znany producent podmorskich kabli dla sektora ropy naftowej i gazu oraz energetyki odnawialnej, został przejęty w 2017 roku przez polską grupę Tele-Fonika Kable, która zresztą współpracowała wcześniej z JDR dostarczając kable. Również obecnie JDR realizuje nowe projekty (np. ostatnio pozyskany kontrakt na dostawę kabli dla nowej farmy wiatrowej na wodach Tajwanu) razem z polskimi zakładami Tele-Foniki Kable.

W roku 2018 aż 42 % nowych połączeń kablowych sieci wewnątrz morskich farm wiatrowych (intra-array) dostarczył Nexans. Na drugiej pozycji uplasował się JDR Cable Systems z udziałem 32,1 %, wyprzedzając Prysmian (16,1 %).

Jeżeli chodzi o kable eksportowe, czyli główne połączenia morskich farm wiatrowych z lądem, pozycję lidera zajęła w roku 2018 NKT Group, z 53,3 % udziałów w rynku, a JDR Cable Systems, dostarczając kable dla takiej samej liczby połączeń, jak Prysmian i Ls Cable & System (po 13,3 % udziałów) wyprzedził Nexans (z udziałem pozostałych 6,7 %).

Poniżej cały raport WindEurope na temat europejskiej morskiej energetyki wiatrowej w roku 2018:

rel (WindErope), PBS