Potencjał gospodarczy Dolnej Wisły. Konferencja naukowa

28 września br. odbyła się konferencja naukowa dotycząca wykorzystania potencjału terenów znajdujących się w obszarze Dolnej Wisły. Eksperci dyskutowali m.in. o kolejnych koniecznych inwestycjach, które pozwolą na dalszy rozwój różnych gałęzi gospodarki. Podkreślali też, jak wielkie znaczenie miało wybudowanie Stopnia Wodnego Włocławek, który w tym roku obchodzi swoje 50-lecie.

Konferencję otworzyła Anna Moskwa, wiceminister MGMiŻŚ. W swoim wystąpieniu podkreśliła rolę Stopnia Wodnego Włocławek i zapowiedziała kolejne inwestycje.

Cieszymy się, że to już 50 lat. Jednocześnie przy tej okazji podkreślamy, jak poważnie traktujemy ten niełatwy w eksploatacji obiekt i dziękujemy wszystkim, którzy przy nim pracują. Budowa i eksploatacja stopni wodnych wpisuje się w ideę kompleksowego podejścia w gospodarce wodnej. Ta idea jest szczególnie ważna dla naszego ministerstwa i dla Wód Polskich. Stopień Wodny Włocławek jest właśnie przykładem kompleksowości, której elementem są funkcje przeciwpowodziowe, rozwój transportu, jak również hydroenergetyka i zielony ład Unii Europejskiej. Przed nami jest budowa kolejnego Stopnia Wodnego na Wiśle – SW Siarzewo - zapowiedziała wiceminister MGMiŻŚ.

Prezes Wód Polskich Przemysław Daca również podkreślił znaczącą rolę, jaką pełnią stopnie wodne.

Stopień Wodny we Włocławku powstał już 50 lat temu jako element dużego projektu Kaskadyzacji Wisły. Wybudowano go, jak na tamte czasy dość sprawnie i do tej pory jest wykorzystywany. Służy m.in. jako rezerwuar wody w zbiorniku włocławskim, stanowi również zabezpieczenie powodziowe. Stopień Wodny Włocławek jest też skutecznie wykorzystywany przez spółkę energetyczną w celu pozyskania tak zwanej niebieskiej energii. Obiekt stanowi część większego projektu, który obecnie zaczynamy realizować – wyjaśnił Przemysław Daca.

Eksperci zgromadzeni podczas konferencji „Potencjał Dolnej Wisły” dyskutowali o tym, w jaki sposób osiągnąć zamierzone cele, czyli zrównoważony rozwój transportu, energetyki, ochrony przeciwpowodziowej, gospodarki wodnej, rolnictwa, leśnictwa i turystyki w obszarze Dolnej Wisły. Podkreślali, jak istotne znaczenie miało wybudowanie Stopnia Wodnego Włocławek, który w tym roku obchodzi swoje 50-lecie. Wśród zaproszonych gości był prof. Jan Żelazo, Redaktor Naczelny czasopisma „Gospodarka Wodna”, które w tym roku również ma swój jubileusz i obchodzi 85-lecie istnienia.

Stopień Wodny Włocławek

SW Włocławek był pierwszym zbudowanym stopniem planowanej Kaskady Dolnej Wisły i stanowił największą kompleksową inwestycję gospodarki wodnej w czasach PRL. Ta ogromna inwestycja miała zaktywizować gospodarczo region, zaś wybudowana przy okazji elektrownia wodna miała produkować tanią energię podszczytową i spełniać ważną rolę rezerwy awaryjnej i interwencyjnej w Północnym Okręgu Energetycznym. Stopień Wodny Włocławek miał też ograniczać zarówno skutki suszy, jak i lokalnie – zmniejszać ryzyko powodzi.

Budowę obiektu rozpoczęto w 1963 roku, zaś w 1970 roku oddano go do eksploatacji. Powstał, jako pierwszy stopień Kaskady Dolnej Wisły przy założeniu, że w kolejnych 10-15 latach powstanie kolejny stopień w okolicach Ciechocinka. Budowa pozostałych 7 stopni została jednak zaniechana, co miało o tyle istotne znaczenie, że rozwiązania konstrukcyjne stopnia we Włocławku były ściśle związane z poziomem piętrzenia wody na kolejnym, zaplanowanym stopniu, który miał gwarantować utrzymanie zwierciadła wody w dolnym stanowisku.

Niestety, poziom wody na dolnym stanowisku do dzisiaj nie został „wsparty” budową kolejnego stopnia, jednak przedstawiciele Wód Polskich zapowiadają, że to się wkrótce zmieni.

Jesteśmy w tej chwili w cyklu planistycznym i będziemy nadal konsekwentnie realizować ten projekt. Mimo iż obiekt ma pół wieku, doskonale wpisuje się we współczesne trendy, ponieważ Elektrownia Wodna Włocławek produkuje czystą ekologicznie energię w pełni wykorzystując potencjał hydroenergetyczny Wisły we Włocławku – powiedział Przemysław Daca, Prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.

Zgromadzeni podczas konferencji eksperci podkreślali, że dalsze inwestycje w obszarze Dolnej Wisły są konieczne również z uwagi na bezpieczeństwo.

Od pięćdziesięciu lat Włocławek pracuje jako pojedynczy stopień wodny, a z powodu braku stopnia „podpierającego”, obserwuje się postępujący proces erozji dna rzeki, który zagraża jego stabilności. Aby zapobiec potencjalnej katastrofie budowlanej, konieczne staje się wybudowanie stopnia wodnego poniżej Włocławka – podkreślił Krzysztof Woś, Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony przed Powodzią i Suszą.

Inwestycje w obszarze Dolnej Wisły zapowiadają również przedstawiciele Energi należącej do Grupy Orlen. – Jesteśmy przekonani, że Stopień Wodny Włocławek będzie nam służył przez kolejne dziesięciolecia. Jednocześnie jednak pracujemy nad tym, aby w jego sąsiedztwie powstały nowoczesne obiekty, które przyczynią się do zrównoważonego rozwój transportu, energetyki, ochrony przeciwpowodziowej, gospodarki wodnej, rolnictwa, leśnictwa i turystyki – powiedział Piotr Meler, Prezes Zarządu Energa OZE.

Komitet Honorowy konferencji „Potencjał Dolnej Wisły”: Minister Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej Marek Gróbarczyk, Wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki, Prezydent Miasta Włocławka Marek Wojtkowski oraz Prezes Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych Naczelnej Organizacji Technicznej Ewa Mańkiewicz-Cudny.

Marek Gróbarczyk Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, w piśmie przewodnim, tak określił znaczenie Stopnia Wodnego Włocławek: „To przykład inwestycji, które umożliwiają nam zagospodarowanie Dolnej Wisły, aby służyła ona ważnym interesom społecznym i gospodarczym. Budowa stopni wodnych ma bardzo duży potencjał – nie tylko pomaga zapobiec katastrofom, jakimi są powodzie, susze czy pożary – umożliwia również swobodną żeglugę, co jest ważne dla wielu dziedzin gospodarki. Stopień Wodny Włocławek pozwala dziś na utrzymanie drogi wodnej klasy Va. Planowane przez nas kolejne stopnie wodne, w ramach tworzenia Kaskady Dolnej Wisły, pozwolą na wydłużenie tej drogi, co da impuls do dalszego rozwoju ekonomicznego regionu i całego kraju, a także zapewni nowe drogi dla towarów coraz liczniej spływających do polskich portów morskich”.

Najważniejsze fakty o zbiorniku Włocławek

Jest największym zbiornikiem w centralnej Polsce. Obiekt o powierzchni 75 km2 i pojemności 370 mln m3 ma charakter przepływowy. Nisko położone tereny na lewym brzegu zbiornika chronione są ziemnymi zaporami bocznymi o długości około 30 km. Wały przeciwpowodziowe na obu brzegach rzeki występują powyżej zbiornika. Średnia szerokość zbiornika wynosi 1,2 km (maksymalna 3 km), a średnia głębokość to 5,5 m (maksymalna to 15 m). Stopień Wodny tworzą: śluza żeglugowa z awanportami, elektrownia wodna, przepławka dla ryb, jaz, zapora ziemna czołowa, próg stabilizujący dolne stanowisko jazu, zapora awaryjna i zapory boczne wraz z ośmioma pompowniami (odprowadzają wody melioracyjne z 2.830 ha).

rel (Zespół Komunikacji Społecznej PGW Wody Polskie)