Nowe oferty turystyczne oparte o wykorzystanie Odry i jej okolic chce rozwijać woj. śląskie – we współpracy z woj. opolskim. W poniedziałek radni woj. śląskiego przyjęli deklarację, mającą dać podstawę, aby w przyszłym roku przeznaczyć na ten cel już pierwsze pieniądze.
Inicjatywa wiąże się z ogłoszonym przez Sejmik Woj. Śląskiego 2018 r. „Rokiem Odry — Rzeki Pozytywnej Energii”. Radni tego regionu przyjęli rezolucję w sprawie jego obchodów 20 listopada ub. roku (podobne uchwały ws. "Roku Odry" przyjęto także w innych nadodrzańskich regionach).
W uzasadnieniu tamtej rezolucji Sejmiku Woj. Śląskiego wskazano, że celem jest m.in. uświadamianie społeczeństwu szans rozwojowych związanych z położeniem regionu nad Odrą, a także zwrócenie uwagi na przygotowania ministerstwa gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej do realizacji planu inwestycyjnego, który do 2030 r. ma Odrze przywrócić funkcję transportową.
Jak relacjonował w poniedziałek członek zarządu woj. śląskiego Henryk Mercik, inicjatywy związane z Rokiem Odry służyły promowaniu dobrej współpracy i dyskusji na rzecz gospodarczego wykorzystania rzeki, a także związanym z tym analizom. „To, czy Odra będzie wykorzystywana jako wodna autostrada, zależy od wielu czynników, m.in. czy włączy się w to rząd” - zastrzegł samorządowiec.
„Natomiast od naszej dobrej pracy i współpracy zależy, czy Odra, a także Kanał Gliwicki, będący czynnym zabytkiem techniki, zostaną wykorzystane jako praktycznie gotowy produkt turystyczny, który trzeba obudować infrastrukturą, odpowiednio wypromować. (…) Ta 'Deklaracja Odrzańska' ma temu służyć” - wskazał Mercik.
Samorządowcy wyjaśniali w poniedziałek, że chodzi o wykreowanie nowego produktu: szlaku wodnego i rowerowego wzdłuż Odry i Kanału Gliwickiego, a także rozwoju bazy okołoturystycznej.
Szefowa sejmikowej komisji rozwoju Martyna Starc-Jażdżyk mówiła, że przyjęcie deklaracji - w poniedziałek przez Sejmik Woj. Śląskiego, a 26 września br. prawdopodobnie przez radnych woj. opolskiego – otworzy obu samorządom możliwość przewidzenia już pod tym kątem pierwszych środków w przyszłorocznych budżetach.
„Dolina Odry obfituje w miejsca cenne przyrodniczo oraz liczne świadectwa dziedzictwa kulturowego i historycznego. Obowiązkiem samorządów regionalnych jest przywrócenie do świadomości mieszkańców ich obecności i znaczenia. Konieczne jest również pobudzenie rozwoju bazy okołoturystycznej” - głosi fragment deklaracji.
Sam dokument nie wymienia bezpośrednio przedsięwzięć do sfinansowania. Wskazuje, że ujęte w nim zamierzenia powinny znaleźć odzwierciedlenie w „przyjętych celach strategicznych i operacyjnych”. Radni obu regionów deklarują też m.in. „wspieranie planów administracji rządowej, których celem jest przywrócenie Odrze znaczenia jako międzynarodowego szlaku wodnego”.
Starc-Jażdżyk akcentowała w poniedziałek, że „Deklaracja” została wypracowana w modelowej współpracy radnych sejmików woj. śląskiego i opolskiego. Dokument ma stać się podstawą porozumienia zarządów obu województw – dotyczącego „poszczególnych etapów działania”. „Mamy nadzieję, że odbędzie się to na początku października” - zaznaczyła radna.
Burmistrz nadodrzańskiej gminy Kuźnia Raciborska Paweł Macha dziękował województwom za zaangażowanie na rzecz ważnego dla lokalnych społeczności gospodarczego wykorzystania rzeki. Zwrócił jednocześnie uwagę na płynące z tych społeczności oczekiwania związane z retencjonowaniem wody.
„W sytuacji, w której zmienia się klimat, trzeba będzie potrafić gospodarować tą wodą. W przyszłości, z naszego punktu widzenia, samorządów tych na samym dole, funkcje wykorzystania, magazynowania wody przy pomocy zmiany przeznaczenia raciborskiego zbiornika – na dzisiaj suchego – pozwoliłyby na podwojenie rezerw wody Śląska” - zaznaczył Macha.
Samorząd woj. śląskiego chce m.in. przypominać, że odcinek Górnej Odry był wykorzystywany do celów transportowych już od wczesnego średniowiecza. Wybudowane w XVII i XVIII w. kanały Odra – Szprewa i Odra – Hawela włączyły dorzecze Odry do systemu dróg wodnych Europy Zachodniej, przyczyniając się do rozwoju gospodarczego Śląska.
Samorządy nadodrzańskich regionów z aprobatą przyjmują działania rządu, jak przystąpienie do porozumienia AGN (europejskie porozumienie o głównych śródlądowych drogach wodnych o znaczeniu międzynarodowym) czy zabieganie o włączenie Odry do sieci bazowej TEN-T.
autor: Mateusz Babak