Trzy z sześciu śluz Kanału Gliwickiego, na który wrócił w ostatnich miesiącach transport śródlądowy, są modernizowane. Remonty dwóch śluz już zakończono. Ostatnia czeka na wyłonienie wykonawcy prac.
Kanał Gliwicki o długości ponad 41 km zbudowano w latach 1933-39 w miejsce istniejącego od początku XIX wieku Kanału Kłodnickiego. Droga wodna o szerokości od 38 m do 41 m i głębokości do 3,5 m łączy port Gliwice z portem na Odrze w Koźlu i dalej, przez Odrę, ze Szczecinem i siecią kanałów niemieckich.
Pokonanie różnicy wysokości 43,6 m na początku i końcu kanału umożliwia sześć śluz (o różnicy poziomów od 4,2 do 10,4 m). Każda z tych śluz ma dwie bliźniacze komory o długości 71,5 m i szerokości 12 m.
Na początku lipca br. odwiedzający gliwicki port minister gospodarki morskiej i żeglugi Śródlądowej Marek Gróbarczyk akcentował, że przywrócenie możliwości transportu rzecznego Odrzańską Drogą Wodną należy do priorytetów rządu.
14 lipca br. na Kanał Gliwicki wypłynęły pierwsze od pięciu lat barki wiozące węgiel. Dowiozły one próbnie tą drogą wodną i dalej Odrą węgiel do elektrociepłowni Kogeneracja we Wrocławiu. Pod koniec lipca umowę umożliwiającą wodny transport z Gliwic do Wrocławia ok. 20 tys. ton węgla miesięcznie podpisali przedstawiciele grupy OT Logistics, dysponującej m.in. własnymi barkami i pchaczami, oraz Śląskiego Centrum Logistyki, operatora Portu Gliwice.
Głównym utrudnieniem jest stan techniczny kanału. Przez lata powojennej eksploatacji uległ on dekapitalizacji. Środki administratora nie wystarczały na większe remonty i modernizacje. W ramach Programu dla Odry 2006 udało się w latach 2004-2008 wyremontować południową komorę śluzy Kłodnica. Środki unijne umożliwiły rozpoczęcie gruntownych modernizacji śluz Łabędy, Dzierżno, Rudziniec oraz Kłodnica.
Śluzy w Rudzińcu i Kłodnicy zostały już zmodernizowane - prace zakończyły się w 2015 r. Równolegle przedstawiciele zarządzającego tą drogą wodną Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach (RZGW) koordynowali modernizacje śluz w Łabędach i Dzierżnie. Umowy z wybranym w 2012 r. wykonawcą prac w tych obiektach zostały jednak wypowiedziane – dla Łabęd w marcu 2016 r., a dla Dzierżna – w czerwcu br.
Jak poinformowała PAP w piątek rzeczniczka gliwickiego RZGW Linda Hofman, prace na śluzie Łabędy są obecnie kontynuowane - po zakończeniu procedury wyboru wykonawcy. Pod koniec października br. zostało nim przedsiębiorstwo POM, które ma ukończyć inwestycję latem 2018 r. Umowa RZGW z tą spółką opiewa na niespełna 10,4 mln zł.
Zakres prac obejmuje m.in. zakończenie remontu komory południowej śluzy oraz kompleksowe prace w bliźniaczej komorze północnej. Całość robót jest prowadzona w taki sposób, aby w najbliższym sezonie nawigacyjnym żegluga odbywała się już zmodernizowaną komorą południową.
Hofman zapewniła też, że kontynuowany będzie remont śluzy Dzierżno. „W tej chwili trwa procedura mająca na celu wyłonienie nowego wykonawcy, który dokończy tę inwestycję” - powiedziała PAP rzeczniczka RZGW.
Przypomniała przy tym, że finansowanie obu inwestycji jest zapewnione i ich realizacja nie jest zagrożona. W kwietniu br. aneksowano bowiem umowę ws. projektu: „Modernizacja śluz odrzańskich na odcinku będącym w zarządzie RZGW Gliwice - przystosowanie do III klasy drogi wodnej (Etap I - PAP). Faza II”.
Finansowany ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko projekt o wartości 50,5 mln zł (przy wsparciu z UE na poziomie 40,8 mln zł) zakładał pierwotnie jego przeprowadzenie w latach 2016-2017. Aneks wydłużył termin tzw. kwalifikowania wydatków do końca 2018 r. Maksymalna kwota wydatków kwalifikowanych to 48,7 mln zł.
Środkami POIiŚ finansowany jest kolejny projekt: „Modernizacja śluz odrzańskich na odcinku będącym w zarządzie RZGW Gliwice - przystosowanie do III klasy drogi wodnej – etap II”. Zapewnia on – przy wartości 110,1 mln zł – 93,6 mln zł dofinansowania z UE na przewidziane do 2020 r. remonty śluz Nowa Wieś oraz Sławięcice.
W poprzednich latach w obu tych obiektach prowadzono już prace. Według wcześniejszych informacji z realizacji Programu dla Odry w latach 2012-2013 na śluzie Sławięcice prowadzono „roboty budowlano-montażowe”, a w 2014 r. „wykonano roboty przygotowawcze dla modernizacji komory południowej, polegające na przebudowie awanportu górnego i dolnego”. W 2014 r. zakończono też prace przygotowawcze przy śluzie Nowa Wieś, „polegające na modernizacji kierownic i cypla awanportu górnego”.
W piątek Hofman zaznaczyła, że wykonawcą docelowych prac modernizacyjnych w obu tych śluzach została Skanska. W październiku br. zawarto wartą blisko 60,3 mln zł umowę. Rozpoczęta już modernizacja obu obiektów ma zakończyć się na początku 2021 r.; do tego czasu prace mają być tak organizowane, aby żegluga mogła się odbywać jedną komorą każdej ze śluz.
Prowadzona pod nadzorem konserwatora zabytków modernizacja śluz obejmuje m.in. naprawę elementów konstrukcyjnych, remonty nabrzeży i przepompowni, a także zastąpienie niektórych rozwiązań technicznych nowymi. Remontowane są budynki techniczne i sterownie śluz. Część wrót, zasuw śluz i instalacji jest wymieniana, odtwarzane są też zasuwy międzykomorowe umożliwiające oszczędność wody.
autor: Mateusz Babak
mtb/ amac/
USD
EUR
CHF
GBP