Podatki marynarskie: nowa umowa podatkowa z USA w 2021 roku?

Zgodnie informacjami uzyskanymi przez Kancelarię w dniu 16 listopada 2020 roku wynika, iż USA nie ratyfikowały nowej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Polską. Wszystko wskazuje na to, iż do końca 2020 roku nie dojdzie do ratyfikacji nowej umowy podatkowej pomiędzy Polską, a USA, co będzie miał korzystne implikacje podatkowe dla polski marynarzy w roku 2021.

„Ograniczenie” ulgi abolicyjnej dla marynarzy od 2021 roku, a praca u amerykańskiego armatora

Z uwagi na fakt, iż polski ustawodawca planuje w znacznym stopniu ograniczyć prawo do ulgi abolicyjnej względem marynarzy, a co do niektórych w istocie ją zlikwidować (m.in.pracownicy offshore), pojawiło się wiele pytań, czy te zmiany wpłynął na status podatkowy osób pracujących u amerykańskich armatorów.

Trzeba pamiętać, że ww. planowane zmiany są obecnie na etapie prac senackich i nie wiadomo czy faktycznie wejdą w Polsce w życie od dnia 01.01.2021 roku. Jeśli tak się jednak stanie, to należy podkreślić, iż ww. zmiany w prawie podatkowym nie wpłynął na sytuację polskich marynarzy pracujących u amerykańskich armatorów w roku 2021. Podatnicy Ci tak i tak nie korzystają z ulgi abolicyjnej, bowiem ich dochód z pracy na statkach zarządzanych w ww. modelu jest zwolniony z opodatkowania w Polsce w oparciu o regulacje umowy podatkowej pomiędzy Polską, a USA z lat 70-tych.

Zwolnienie z PIT dla marynarzy, a praca u amerykańskiego armatora w 2021 roku

Z uwagi na fakt, iż od dnia 01.01.2020 roku w Polsce obowiązuje zwolnienie z PIT dla marynarzy należy wskazać, iż przepisy te nie znajdą zastosowania do polskich marynarzy pracujących u armatorów amerykańskich, gdyż ich dochody będą i tak i tak zwolnione z opodatkowania w Polsce na gruncie umowy pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976, Nr 31, Poz 178). 

Konwencja MLI, a nowa umowa z USA

Wielostronna konwencja podatkowa (Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties, Konwencja MLI) weszła w życie 1 lipca 2018 r. i obowiązuje w Polsce od dnia 01 stycznia 2019 roku. Konwencja ta ma na celu przeciwdziałanie agresywnym optymalizacjom podatkowym na skalę międzynarodową i unikaniu opodatkowania. Do tej pory Konwencja MLI została podpisana przez 94 jurysdykcje.

Należy pamiętać, iż na dzień publikacji tego artykułu Stany Zjednoczone nie podpisały Konwencji MLI, w związku z powyższym nie będzie ona stosowana w odniesieniu do umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską, a USA.

Sytuacja podatkowa polskich marynarzy w 2021 roku

Zgodnie z art. 16 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976, Nr 31, Poz 178), wynagrodzenia otrzymywane z tytułu wykonywanej pracy lub usług osobistych jako pracownik na statku w transporcie międzynarodowym eksploatowanym w transporcie międzynarodowym przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w jednym z Umawiających się Państw będą zwolnione od opodatkowania przez drugie Umawiające się Państwo, jeżeli taka osoba fizyczna jest członkiem regularnej załogi statku.

Przez wzgląd na powyższe wynagrodzenie za pracę marynarza posiadającego rezydencją podatkową w Polsce, który uzyska w 2021 roku na statku morskim eksploatowanym przez przedsiębiorstwo mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Stanów Zjednoczonych będzie najprawdopodobniej w dalszym ciągu zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym w Polsce.

Należy podkreślić, iż regulacje te rodzą korzystne skutki podatkowe dla polskiego marynarza, gdyż w oparciu o powyższe przepisy nie ma on obowiązku deklarowania w Polsce kwot, które zostały uzyskane z pracy najemnej na statkach morskich eksploatowanych przez przedsiębiorstwo amerykańskie. Pamiętać należy, iż marynarze pracujący u armatorów amerykański powinni dysponować odpowiednimi dokumentami, które w razie wezwania ze strony polskich organów podatkowych jednoznacznie określą podmiot eksploatujący jednostkę, na której jest wykonywana praca przez podatnika.

Na marginesie należy wyjaśnić, iż zmiany ustrojowe nie mają wpływu na zmianę nazwy aktów prawnych stąd odwołanie do PRL w ww. akcie prawnym.

Jakie będą skutki podatkowe nowej umowy pomiędzy Polską, a USA i kiedy ona zacznie obowiązywać?

Zgodnie z nową umową wynagrodzenia uzyskiwane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie, w związku z wykonywaniem pracy najemnej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym jako członek załogi statku morskiego, podlega opodatkowaniu tylko w tym Państwie. Jak z powyższego wynika nowa nieobowiązująca na dzień dzisiejszy umowa pomiędzy Polską, a USA wskazuje na opodatkowanie ww. dochodów przez wzgląd na miejsce zamieszkania marynarza.

Z uwagi na powyższe, dochód uzyskany przez marynarza mającego miejsce zamieszkania w Polsce będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce na zasadach ogólnych bez możliwości skorzystania z ulgi abolicyjnej, co z kolei będzie rodziło obowiązek deklarowania ww. kwot w Polsce poprzez składanie PIT-36. Co więcej, po ratyfikacji ww. umowy marynarze posiadający polską rezydencję podatkową będą zobligowani do odprowadzania comiesięcznych zaliczek na poczet PIT w wysokości 17% w związku z uzyskaniem dochodów z pracy najemnej na rzecz armatorów amerykańskich.

W dalszym ciągu trudno określić, kiedy nastąpi ratyfikacja przez USA nowej niekorzystnej dla polskich marynarzy umowy pomiędzy Rzeczpospolitą Polską, a USA.

Wnioski

Podsumowując, marynarze posiadający polską rezydencję podatkową, którzy uzyskują dochody z pracy na rzecz amerykańskich armatorów, w roku podatkowym 2021, będą najprawdopodobniej w dalszym ciągu objęci korzystnymi dla nich przepisami umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz.U. z 1976, Nr 31, Poz 178), co w efekcie skutkować będzie brakiem opodatkowania ww. dochodów w Polsce w roku 2021.

O ewentualnych postępach w ratyfikacji ww. nowej umowy podatkowej pomiędzy Polską, a USA będziemy informowali na bieżąco.