Podatki marynarskie: Irlandia ratyfikowała Konwencję MLI

Dnia 29.01.2019 roku Irlandia ratyfikowała Konwencję MLI, co znacząco wpłynie na sytuację podatkową polskich marynarzy pracujących u irlandzkich armatorów od 01.01.2020 roku. 

Konwencja MLI weszła w życie z dniem 01.07.2018 roku i zaczęła lub zacznie obowiązywać tylko w tych Państwach, które dotychczas ją ratyfikowały. Na dzień publikacji tego artykułu 87 państw podpisało ww. Konwencję, a 19 państw z nich ją ratyfikowało (Australia, Austria, Francja, Wyspa Man, Izrael, Japonia, Irlandia, Jersey, Litwa, Malta, Monaco, Nowa Zelandia, Polska, Singapur, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Wielka Brytania). 

Irlandia – proporcjonalne zaliczenie od 01.01.2020 roku

W przypadku Irlandii od 01.01.2020 roku zostanie wprowadzona zmiana metody unikania podwójnego opodatkowania z metody wyłączenia z progresją na mniej korzystną metodę proporcjonalnego zaliczenia. Wprowadzenie tej metody nastąpi w oparciu o „milczące przyjęcie” Irlandii, gdyż Irlandia w dokumencie ratyfikacyjnym nie zgłosiła żadnych zastrzeżeń do propozycji Polski w ww. zakresie.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 3 umowy z dnia 13 listopada 1995 r.  między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz.U.96.29.129) wynagrodzenie uzyskiwane przez osobę z tytułu pracy najemnej, wykonywanej na pokładzie statku morskiego, statku powietrznego lub pojazdu transportu drogowego, eksploatowanego w komunikacji międzynarodowej przez przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa, może być opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie.

Natomiast zgodnie z art. 24 ust 1 a) ww. umowy, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Irlandii to Polska zwolni od podatku taki dochód. Ponadto, w myśl ust 3 jeżeli zgodnie z jakimkolwiek postanowieniami niniejszej umowy, dochód osiągany przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie jest zwolniony od podatku w tym Państwie, to Państwo to może, mimo to, przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu takiej osoby wziąć pod uwagę dochód zwolniony od podatku. Powyższe skutkuje brakiem obowiązku składania zeznań podatkowych w Polsce w związku z uzyskaniem dochodu tylko z Irlandii, bowiem ustanowiono korzystną dla podatników metodę wyłączenia z progresją.

Z uwagi na powyższe jeszcze rok 2019 będzie korzystny podatkowo dla polskich marynarzy wykonujących pracę na rzecz irlandzkich armatorów.

Powstanie obowiązku podatkowego w Polsce 

Obowiązek podatkowy w Polsce powstaje w przypadku uzyskania przez polskiego rezydenta podatkowego dochodów z pracy na statku eksploatowanym w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem między innymi w Norwegii, na Jersey, na Wyspie Guernsey, w Singapurze, w Arabii Saudyjskiej, w Katarze, w Egipcie, w Australii, w Indiach oraz innych państwach, gdzie zastosowanie znajduje metoda proporcjonalnego odliczenia – obowiązek ten w przypadku Irlandii powstanie od 01.01.2020 roku. Fakt zastosowania metody proporcjonalnego odliczenia i jednocześnie brak umieszczenia danego państwa na liście rajów podatkowych uprawnia każdego marynarza do zastosowania tzw. ulgi abolicyjnej przewidzianej w art. 27g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Wykonywanie pracy ww. modelu zatrudnienia w 2020 roku przez polskiego marynarza wiązać się będzie z koniecznością comiesięcznego uiszczenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz z koniecznością rozliczenia danego roku w zeznaniu rocznym. Jeżeli podatnik nie będzie chciał opłacać zaliczek z na poczet PIT, z uwagi na fakt zastosowania tzw. ulgi abolicyjnej, będzie miał możliwość złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek na podstawie art. 2 § 2a ustawy Ordynacja podatkowa.

Podkreślenia wymaga fakt, iż powyższe zasady mogą ulec modyfikacji w razie zmiany przepisów ustawy o PIT w roku 2019 lub 2020. 

Wniosek o ograniczenie poboru zaliczek w przypadku Irlandii w roku 2020

Od 01.01.2020 roku jedną z najważniejszych kwestii dla marynarza z polską rezydencją podatkową, który pracować będzie u armatora irlandzkiego będzie ustalenie terminu złożenia ww. wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. Wniosek należy złożyć przed terminem płatności pierwszej zaliczki na podatek, a mianowicie:

1. albo do 20 kolejnego miesiąca po uzyskaniu przychodu (przelewu);

2. albo do 20 kolejnego miesiąca po powrocie do kraju.

Opcje pierwszą znajdzie zastosowanie, gdy w momencie wpływu pensji na rachunek bankowy marynarz będzie pozostawał w domu. Natomiast jeżeli w trakcie wypłaty pierwszej pensji marynarz będzie zamustrowany na statku termin płatności pierwszej zaliczki minie w terminie wskazanym w punkcie drugim. 

Nadmienić należy, iż jeśli przepisy w tym względzie nie ulegną zmianie to najwcześniejszym terminem do złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek w 2020 roku w przypadku dochodów z Irlandii będzie 20 lutego 2020 roku.

Warto również podkreślić, iż podatnicy opłacający podatki w Irlandii w 2020 roku będą również zobligowani do złożenia takiego wniosku w 2020 roku lub do zapłaty zaliczek na poczet PIT w Polsce w 2020 roku. 

Zeznanie podatkowe za rok 2020 w Polsce – praca na rzecz irlandzkiego armatora

W przypadku Irlandii, jeśli przepisy nie ulegną zmianie w Polsce, zeznanie podatkowe za rok 2020 w związku z dochodami z pracy na morzu, polski marynarz będzie musiał złożyć do 30 kwietnia 2021 roku.

Warto podkreślić, iż również w sytuacji, gdy marynarz nie będzie uzyskiwał przychodów z innych źródeł. 

Marynarze, zatrudnieni na statkach zarządzanych przez przedsiębiorstwa z zarządem usytuowanym w Irlandii będą musieli pamiętać, o kilku kwestiach przy rozliczeniu rocznym:

1) Jeżeli marynarze uzyskają jedynie dochód związany z pracą dla ww. przedsiębiorstwa to kwota ulgi abolicyjnej przysługującej do odliczenia będzie równa kwocie wyliczonego podatku do zapłaty, co doprowadzi do „wyzerowania” zobowiązania podatkowego w Polsce.

2) Natomiast w sytuacji, w której marynarz oprócz ww. dochodów uzyska dochód z pracy na statku eksploatowanym w transporcie międzynarodowym przez przedsiębiorstwo z faktycznym zarządem w Państwie gdzie zastosowanie znajduje metoda wyłączenia z progresją – dochód ten nie będzie podlegał opodatkowaniu w Polsce, ale będzie miał wpływ na wysokość stopy procentowej mającej zastosowanie do dochodu z Irlandii, co finalnie, po odliczeniu ulgi abolicyjnej, skutkuje zapłatą różnicy wyliczonego podatku w Polsce – do takiej sytuacji może również dojść, gdy nowe przepisy dotyczące Irlandii wejdą w życie i zaczną obowiązywać np. w połowie roku podatkowego. W takiej sytuacje pierwsze półrocze dochodów z Irlandii będzie rozliczane w oparciu o metodę wyłączenia z progresją, a drugie w oparciu o metodę proporcjonalnego zaliczenia. 

Ulga abolicyjna

W dniu 31 października 2016 roku Minister Rozwoju i Finansów wydał interpretację ogólną nr DD10.8201.1.2016.GOJ w sprawie stosowania ulgi, o której mowa w art. 27 g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stosunku do marynarzy mających miejsce zamieszkania w Polsce, uzyskujących dochody z tytułu pracy najemnej na pokładach statków morskich eksploatowanych w transporcie międzynarodowym w rozumieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, w której to wskazał wprost, iż „marynarz mający miejsce zamieszkania w Polsce, uzyskujący dochód z tytułu pracy najemnej na pokładzie statku morskiego eksploatowanego w transporcie międzynarodowym, którego dochód, zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania może być opodatkowany w drugim państwie – lecz faktycznie nie jest z uwagi na szczególne rozwiązania prawa wewnętrznego – i do dochodu tego, zgodnie z właściwą umową ma zastosowanie metoda proporcjonalnego zaliczenia, jest uprawniony do rozliczenia się w Polsce na zasadach określonych w art. 27 ust. 9 i 9a ustawy, a w konsekwencji przysługuje mu prawo do skorzystania z ulgi, o której mowa w art., 27 g ustawy, na zasadach określonych w tym przepisie. 

Z uwagi na powyższe, jeżeli przepisy podatkowe w Polsce nie ulegną zmianie w 2019 roku lub 2020 roku, polscy marynarze pracujący u irlandzkich armatorów w 2020 roku będą mogli skorzystać z ulgi abolicyjnej w zeznaniu rocznym za rok 2020.

Wymiana informacji podatkowej z Irlandią

Z uwagi na wprowadzenie w 2017 roku automatycznej wymiany informacji podatkowej istnieje duże prawdopodobieństwo wymiany informacji podatkowej pomiędzy Polską, a Irlandią odnośnie polskich podatników pracujących w Irlandii. Tytułem przykładu brytyjska administracja skarbowa w roku 2017 i 2018 przesłała do polskich urzędów skarbowych informacje m.in. o polskich marynarzach uzyskujących dochody z Wielkiej Brytanii. W efekcie powyższego doszło do fali wezwań marynarzy ze strony organów podatkowych w Polsce. 

Trudno przewidzieć jak w tym przypadku zachowają się organy podatkowe obu państw, niemniej jednak należy liczyć się z potencjalnymi wezwaniami z uwagi na ww. automatyczną wymianę informacji podatkowej pomiędzy Polską i Irlandią. 

Podsumowanie

Od 01.01.2020 roku marynarze posiadający polską rezydencję podatkową, którzy wykonywać będą pracę najemną na statkach eksploatowanych przez przedsiębiorstwa z faktycznym zarządem w Irlandii, muszą przygotować się do niekorzystnej dla nich zmiany metody unikania podwójnego opodatkowania tj. z metody wyłączenie z progresją na metodę proporcjonalnego zaliczenia. Jeżeli przepisy ustawy o PIT nie ulegną w międzyczasie zmianie ww. marynarzom pracującym u irlandzkich armatorów będzie przysługiwało w roku 2019 prawo do ulgi abolicyjnej. 

Z uwagi na powyższe, wszystkim marynarzom zatrudnionym w ww. modelu rekomendujemy w roku 2019 analizę sytuacji podatkowej lat 2013-2019 oraz skorzystanie z pomocy Zespołu Kancelarii w 2020 roku, gdy organy podatkowe zaczną weryfikować składane przez marynarzy dokumenty w kontekście postępowania w zakresie ograniczenia poboru zaliczek. 

Zespół Kancelarii reprezentuje marynarzy w zakresie rozliczeń podatkowych i wniosków ograniczenie poboru zaliczek w całej w Polsce.