Konwencja MLI, a praca w Wielkiej Brytanii polskich pracowników lądowych

Wielka Brytania ratyfikowała Konwencję MLI w dniu 29.06.2018 roku. Z uwagi na przepisy konwencyjne zmiany przepisów w zakresie regulowanym ww. ratyfikacją wejdą w życie w Wielkiej Brytanii z dniem 01.10.2018 roku.

Zgodnie z informacją opublikowaną na oficjalnej stronie OECD od dnia 01.01.2019 roku Konwencja MLI będzie modyfikowała postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których obie Strony ratyfikowały Konwencję, w tym umowę zawartą pomiędzy Polską a Wielką Brytanią.

Zmiany te znajdą zastosowanie do polskich rezydentów podatkowych od 01.01.2019 roku również w sytuacji, gdy ich jedynym dochodem w roku podatkowym są dochody z Wielkiej Brytanii lub gdy opłacają podatki w Wielkiej Brytanii w związku z dochodami brytyjskimi.

Pracownicy lądowi 

Pracownikiem lądowym jest każdy, kto wykonuje pracę najemną, bez znaczenia na charakter prawny zatrudnienia w Wielkiej Brytanii, na lądzie tj. w biurze, w fabryce, w stoczni, w sklepie czy na szelfie kontynentalnym/specjalnej strefie ekonomicznej. 

O ile bezspornym jest zakwalifikowanie jako pracownika osoby pracującej na lądzie, o tyle bardzo często utrudnione jest zakwalifikowanie jako pracownika lądowego osoby zatrudnionej np. na jednostce morskiej znajdującej się w granicach brytyjskiego szelfu kontynentalnego/ brytyjskiej strefy ekonomicznej. 

Jako terytorium Wielkiej Brytanii należy kwalifikować zarówno obszar w odległości 12 mil morskich od brzegu (wody terytorialne) jak i terytorium specjalnej strefy ekonomicznej, na obszarze której Wielka Brytania rozciąga swoją jurysdykcję, w tym podatkową (np. strefa Morza Północnego). 

Każda osoba zatrudniona na terytorium Wielkiej Brytanii, bez znaczenia na charakter wykonywania pracy, kwalifikowana jest pod względem podatkowym jako osoba wykonująca pracę najemną na lądzie. 

Uregulowania prawne w zakresie pracy lądowej

W tym zakresie Konwencja MLI nie wprowadza zmian. Oznacza to, że zgodnie z treścią obowiązującej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dochód polskiego rezydenta wykonującego pracę na terytorium Wielkiej Brytanii może być tam opodatkowany. 

Co więcej, umowa przewiduje sytuację wyjątkową, gdzie po spełnieniu trzech przesłanek, dochód polskiego rezydenta będzie podlegał wyłącznemu opodatkowaniu w Polsce, a nie w Wielkiej Brytanii (choć również w takim wypadku, zgodnie z przepisami wewnętrznymi UK dochód ten może zostać opodatkowany również w UK, co będzie uzasadniało np. uruchomienie procedury wzajemnego porozumiewania się między Państwami). 

Jeżeli dochód polskiego rezydenta może być opodatkowany w Wielkiej Brytanii to kluczowym jest odniesienie się do właściwej metody unikania podwójnego opodatkowania. 

Zmiany wprowadzone Konwencją MLI – zmiana metody unikania podwójnego opodatkowania

Konwencja MLI wprowadza zmiany w zakresie metody unikania podwójnego opodatkowania – korzystna metoda wyłączenia z progresją od 01.01.2019 zostanie zastąpiona metodą odliczenia proporcjonalnego.

Oznacza to, że osoba zatrudniona w Wielkiej Brytanii ma obowiązek złożenia zeznania podatkowego w Polsce, bez względu na fakt uiszczenia podatku za granicą. 

Co więcej, jest obowiązana złożyć wniosek o ograniczenie poboru zaliczek na podatek z uwagi na fakt możliwości skorzystania w Polsce z dobrodziejstwa tzw. ulgi abolicyjnej. 

Wniosek o ograniczenie poboru zaliczek w przypadku Wielkiej Brytanii w 2019 roku

Od 01.01.2019 roku w przypadku wykonywania pracy lądowej w Wielkiej Brytanii jedną z najważniejszych kwestii dla pracownika, posiadającego polską rezydencję podatkową, będzie ustalenie terminu złożenia ww. wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. Wniosek należy złożyć przed terminem płatności pierwszej zaliczki na podatek, a mianowicie:

1. albo do 20 kolejnego miesiąca po uzyskaniu przychodu (przelewu);

2. albo do 20 kolejnego miesiąca po powrocie do kraju (przy wyjazdach tzw. okresowych/sezonowych/rotacyjnych)

Opcja pierwsza znajdzie zastosowanie, gdy w momencie wpływu pensji na rachunek bankowy pracownik będzie pozostawał w domu w Polsce. Natomiast jeżeli w trakcie wypłaty pierwszej pensji w trakcie danego roku podatkowego pracownik będzie przebywał za granicą termin płatności pierwszej zaliczki minie w terminie wskazanym w punkcie drugim. 

W zakresie dokumentów i uzasadnienia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek w celu zabezpieczenia swojej sytuacji podatkowej rekomenduje się skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika posiadającego uprawnienia radcy prawnego lub doradcy podatkowego, gdyż w wielu przypadkach organy podatkowe w Polsce bezzasadnie utrudniają podatnikom uzyskanie pozytywnej decyzji w zakresie ograniczenia poboru zaliczek. 

Ww. wniosek muszą również złożyć polscy rezydencji podatkowi, gdy ich jedynym dochodem w roku podatkowym 2019 są dochody z Wielkiej Brytanii lub gdy opłacają podatki w Wielkiej Brytanii w związku z dochodami brytyjskimi.

Zeznanie podatkowe w Polsce za rok 2019 w przypadku dochodów z Wielkiej Brytanii

Podatnik wykonujący pracę najemną w Wielkiej Brytanii i uzyskujący z tego tytułu dochody, w świetle zmian wprowadzonych Konwencją, jest zobowiązany do złożenia zeznania podatkowego za rok 2019 do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym powstał obowiązek podatkowy (nowe regulacje dotyczące Wielkiej Brytanii) tj. do 30 kwietnia 2020 roku. Warto podkreślić, iż ten obowiązek powstaje również w sytuacji, gdy pracownik lądowy posiadający polską rezydencję podatkową nie będzie uzyskiwał przychodów z innych źródeł z wyjątkiem dochodów z pracy na rzecz pracodawcy brytyjskiego bądź zagranicznego na terytorium Wielkiej Brytanii. 

Fakt zapłaty podatku za granicą a obowiązek podatkowy w Polsce

Zapłata podatku za granicą z uwagi na pracę lądową w Wielkiej Brytanii nie zwalnia polskiego rezydenta od obowiązku zarówno złożenia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek jak i rozliczenia danego roku podatkowego w Polsce. 

W zakresie zastosowania metody proporcjonalnego zaliczenia możliwe jest odliczenie podatku zapłaconego za granicą o ile podatek ten nie jest wyższy niż przypadający do zapłaty w Polsce, natomiast w pozostałym zakresie podatnik jest uprawniony do skorzystania z dobrodziejstwa tzw. ulgi abolicyjnej. 

Z uwagi na ciągłą wymianę informacji podatkowej pomiędzy Polską a Wielką Brytanią rozliczenie podatkowe w Polsce powinno zostać dokonane w oparciu o informacje przekazane przez pracodawcę do brytyjskich organów podatkowych. 

W zakresie rozliczenia zeznania podatkowego, w celu zabezpieczenia swojej sytuacji podatkowej, rekomenduje się skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika posiadającego uprawnienia radcy prawnego lub doradcy podatkowego, gdyż w wielu przypadkach organy podatkowe w Polsce weryfikują poprawność złożonych zeznań podatkowych na podstawie wymiany informacji pomiędzy administracjami podatkowymi Wielkiej Brytanii i Polski.  

Rezydencja podatkowa a konieczność rozliczenia dochodów w Polsce

Osoby, które spełniają przesłanki uznania ich za nieorganicznego rezydenta polskiego w zakresie podatkowym, mają obowiązek rozliczenia swoich dochodów w Polsce.

Co więcej, uznanie danej osoby jako ograniczonego rezydenta podatkowego w Wielkiej Brytanii nie pozbawia jej obowiązku uiszczenia z tego tytułu podatku w Wielkiej Brytanii (m.in. z tytułu wykonywania pracy na szelfie kontynentalnym) co jednocześnie nie jest jednoznaczne z brakiem obowiązku podatkowego w Polsce. Wręcz przeciwnie, jeżeli osoba uznawana jest za polskiego rezydenta podatkowego jest obowiązana do złożenia zeznania podatkowego w Polsce, jednocześnie mając możliwość odliczenia podatku zapłaconego za granicą. 

W tym miejscu należy wskazać, że osoby przebywające w Wielkiej Bretanii powyżej 183 dni i posiadające tam swoje centrum interesów życiowych (brak rodziny i domu w Polsce) powinny dokonać zmiany rezydencji podatkowej na brytyjską, co pozwoli na wykreślenie danej osoby z polskiego systemu podatkowego. 

W zakresie zmiany rezydencji podatkowej rekomenduje się skorzystanie z doradztwa profesjonalnego pełnomocnika co pozwoli na zabezpieczenie sytuacji prano-podatkowej pracownika lądowego wykonującego pracę na lądzie w Wielkiej Brytanii. 

Podsumowanie

Sytuacja podatkowa osób wykonujących pracę najemną na lądzie w Wielkiej Brytanii (także osób zatrudnionych na instalacjach morskich posadowionych w obszarze do 12 mil morskich od brzegu oraz znajdujących się w specjalnej strefie ekonomicznej) ulegnie zmianie od 01.01.2019 roku w zakresie metody unikania podwójnego opodatkowania tj. zmieni się z korzystnej metody wyłączenia z progresją na niekorzystną metodę proporcjonalnego zaliczenia. Jeżeli przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. art. 27g nie ulegną zmianie ww. osobom zatrudnionym w Wielkiej Brytanii będzie przysługiwało w roku 2019 prawo do ulgi abolicyjnej. 

Jednakże, w przypadkach wyjątkowych wskazanych w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania z Wielką Brytanią, osoby zatrudnione na lądzie w Wielkiej Brytanii mogą być zobowiązane do zapłaty pełnego podatku w Polsce. 

Obowiązek podatkowy ww. osób jest także uzależniony od ich rezydencji podatkowej. 

Oznacza to, że sytuacja podatkowa każdej osoby zatrudnionej na terytorium Wielkiej Brytanii może być inna. Z uwagi na spełnienie/bądź niespełnienie kilku przesłanek dochód takiej osoby może podlegać opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii, w Polsce albo w obu tych państwach jednocześnie (z możliwością zaliczenia zapłaconego podatku w drugim państwie). 

Z uwagi na powyższe, wszystkim osobom zatrudnionym w ww. modelu rekomendujemy w roku 2018 analizę sytuacji podatkowej lat 2012-2018 oraz skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika w 2019 roku, gdy organy podatkowe zaczną weryfikować składane przez nich dokumenty w kontekście postępowania w zakresie ograniczenia poboru zaliczek.