Od 01.01.2018 roku zmiany w PIT i CIT

W dniu 01 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - tzw. duża nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych.

Zmiany w ustawach podatkowych mają za zadanie w dalszym ciągu prowadzić do uszczelnienia systemu podatkowego. W ocenie ustawodawcy kierunek proponowanych zmian będzie także korzystny dla podatników, w tym przede wszystkim dla osób najmniej zarabiających.

PIT

Z punktu widzenia podatnika kluczową zmianą jest podniesienie kwoty wolnej od podatku. Od 1 stycznia 2018 r. kwota wolna od podatku wzrośnie do 8 tys. zł z obecnych 6,6 tys. zł. Podwyższenie kwoty wolnej od podatku spowoduje wzrost kwoty dochodu (podstawa opodatkowania), od której nie trzeba będzie w ogóle płacić podatku. Wyższa kwota wolna od podatku zmienia również sytuację podatników zarabiających więcej niż 8 tys. złotych, jednak mniej niż 13 tys. Ministerstwo Finansów utrzymało bowiem degresywną, czyli malejącą wraz ze wzrostem dochodów kwotę wolną od podatku dla tego przedziału. Zgodnie z art. 27 ust. 1a kwota zmniejszająca podatek wynosi:

1 440 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8 000 zł;

1 440 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 883 zł 98 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8 000 zł) ÷ 5 000 zł - dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł;

556 zł 02 gr – dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł;

556 zł 02 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 556 zł 02 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł - dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł.

Poza wzrostem kwoty wolnej od podatku, zwiększeniu ulega także limit kosztów uzyskania przychodów dla twórców. Od stycznia 2018 r. dwukrotnie, tj. do kwoty 85 528 zł rocznie, zostanie podwyższony limit pozwalający na stosowanie przez twórców 50-proc. kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych podwyższone koszty będą mogli stosować tylko podatnicy wymienieni w ustawie (np. publicyści, aktorzy, pisarze, dziennikarze, podatnicy prowadzący działalność badawczo-rozwojową oraz naukowo-dydaktyczną).  Z preferencji nie skorzystają: copywriterzy, inżynierowie i projektanci, specjaliści IT (poza programistami), tłumacze, analitycy, doradcy specyficznych branż, projektanci odzieży, geodeci itd.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przewiduje także zwiększenie limitów zwolnień przedmiotowych. Limit zwolnień przedmiotowych ulegnie zwiększeniu przede wszystkim w odniesieniu do;

1) świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – z 380 zł do 1 tys. zł (art. 21 ust. 1 pkt 67),

2) świadczeń z byłego zakładu pracy dla emerytów i rencistów – z 2280 zł do 3 tys. zł (art. 21 ust. 1 pkt 28),

3) dopłat do zorganizowanego wypoczynku dzieci ze środków obrotowych – z 760 zł do 2 tys. zł (art. 21 ust. 1 pkt 78).

Nadto zwiększeniu ulegnie także limit dochodu osoby niepełnosprawnej z 9120 zł do 10 080 zł, pozwalający skorzystać z ulgi przez podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. Przy odliczeniu wydatków na samochód (do 2280 zł) będą uwzględniane wszystkie przejazdy, również na zakupy i do lekarza, a nie tylko na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne. Wydatki na utrzymanie psa asystującego (do 2280 zł) będzie mógł odliczyć każdy niepełnosprawny.

Zmiany dla przedsiębiorców

Z punktu widzenia podatników prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, korzystnym rozwiązaniem jest podwyższenie z 3.500 zł do 10.000 zł limitu wartości środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych umożliwiającego jednorazowe zaliczenie wydatków na nabycie tych środków lub wartości do kosztów uzyskania przychodów. Wprowadzenie takiego rozwiązania miało na celu zmotywowanie przedsiębiorców do zwiększania wydatków inwestycyjnych.

Rozwiązaniem niekorzystnym dla przedsiębiorców jest wprowadzenie regulacji zgodnie, z którą nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie jeśli nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. Zaproponowane zmiany prowadzą do ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych od składników majątkowych otrzymanych drogą darowizny bądź spadku, m. in. pomiędzy osobami najbliższymi. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 45 a ustawy nie zalicza się do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nabytych nieodpłatnie, jeżeli:

- nabycie to nie stanowi przychodu z tytułu nieodpłatnego otrzymania rzeczy lub praw lub
- dochód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego, lub


- nabycie to korzysta ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn, lub


- nabycie to stanowi dochód, od którego na podstawie odrębnych przepisów zaniechano poboru podatku.

CIT

Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, przewidują publikację danych podatkowych największych podatników CIT. Publikacja danych będzie dotyczyła najbogatszych firmach, których roczny przychód przekracza równowartość 50 mln euro. W ten sposób jawne staną się dane o ich przychodach, kosztach, dochodach, stratach, wysokości należnego CIT i procentowym udziale należnego podatku w zysku brutto, który firma wykazała w sprawozdaniu finansowym. Informacje będą publikowane co roku do końca września i aktualizowane co kwartał. Firmy, które uznają, że upublicznione informacje nie odzwierciedlają rzeczywistości będą mogły złożyć wniosek o sprostowanie. 

Z literalnego brzmienia przepisów nowelizacji wynika, że opodatkowana zostanie gotówka wnoszona do spółek z o.o., akcyjnych oraz komandytowo-akcyjnych i to już na etapie ich zakładania, a potem także podwyższania kapitałów. Ministerstwo Finansów zapewnia jednak, że zmiana ma charakter wyłącznie legislacyjny i że przychód będzie – tak jak dotychczas – tylko przy wnoszeniu do spółki wkładu niepieniężnego. Jednakże brzmienie nowego przepisu (art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT) prowadzi do wniosku, że wkłady pieniężne także zostaną opodatkowane.

Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne - tzw. duża nowelizacja ustaw o podatkach dochodowych zakłada wprowadzenie dwóch źródeł przychodów: (i) zysków kapitałowych, (ii) pozostałych zysków. Do tego drugiego będą zaliczane m.in. dywidendy, przychody z umorzenia udziałów. W związku z tym przychody i koszty będą rozliczane w ramach poszczególnego źródła. Dotyczy to także strat; jeżeli w którymś ze źródeł pojawi się strata, to nie będzie można jej skompensować z dochodem z drugiego źródła. Stratę będzie można odliczyć w ramach tego samego źródła przez kolejne 5 lat.

Nowe regulacje będą ograniczać możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów nie tylko odsetek od pożyczek i kredytów udzielonych przez podmioty powiązane, ale także innych kosztów finansowania dłużnego (m.in. opłat, prowizji, premii, części odsetkowej raty leasingowej, kar i opłat za opóźnienie w zapłacie, kosztów zabezpieczenia zobowiązań). Bez ograniczeń będzie można odliczać od przychodu koszty finansowania dłużnego w kwocie do 3 mln zł rocznie.  Do pożyczek i kredytów otrzymanych przed 1 stycznia 2018 r. podatnicy będą mogli stosować przepisy dotychczasowe, ale nie dłużej niż do 31 grudnia 2018 r.

Zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych obejmują także, transakcje związane z łączeniem i dzieleniem spółek. Wskazane transakcje podobnie jak poprzednio muszą mieć uzasadnione ekonomicznie powody. W przeciwnym razie organ podatkowy może uznać, iż głównym celem było osiągnięcie korzyść podatkowa. Powyższe zgodnie ze zmianami prowadzi do nałożenia na podmiot przejmujący będzie zapłatę podatek od przychodu – tj. z wyłączeniem uprawnienia do pomniejszenia przychodu o koszty uzyskania przychodów.

Podsumowanie

Analiza zmiany w ustawach podatkowych, które weszły w życie z dniem 01 stycznia 2018 r. prowadzi do wniosku, iż zasadniczym zadaniem było uszczelnienie systemu podatkowego i zapewnienie przejrzystości transakcji w obrocie gospodarczym. Niestety część z proponowanych zmian, których adresatem są przedsiębiorcy będzie generowała dodatkowe obowiązki i koszty po stronie prowadzonej działalności gospodarczej.