W poniedziałek 3 czerwca br. w 33-dniową ekspedycję za północne koło podbiegunowe, do norweskiego miasta Bodø z Gdyni wypłynął specjalistyczny statek naukowo-badawczy Uniwersytetu Gdańskiego R/v Oceanograf. Do Polski wróci dopiero 5 lipca.
Gdańsk - Kilonia - Bergen - Bodø - Malmö - Gdańsk to trasa rejsu badawczego BaltArctic Research Cruise. W ciągu 33 dni katamaran przepłynie 2900 mil morskich, odwiedzi 5 miast i zatrzyma się na 15 przystankach badawczych.
W ciągu najbliższych tygodni statek przeprawi się przez Morze Bałtyckie i Północne, aż w końcu wpłynie na wody Morza Norweskiego. Przez cały ten czas badania na pokładzie będzie prowadzić międzynarodowy zespół badawczy z uczelni SEA-EU (European University Of The Seas).
W tym czasie na jego pokładzie badania będą prowadzić naukowcy z całej Europy. Na pewnym etapie ekspedycji r/v Oceanograf będzie płynął razem ze statkiem Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk R/v Oceania. \
Jak informują przedstawiciele UG, wspólny rejs dwóch polskich jednostek badawczych jest niepowtarzalną okazją połączenia działalności naukowej prowadzonej przez obie instytucje oraz wykorzystania pełni możliwości obu statków.
- BaltArctic Research Cruise to tryumf współpracy europejskiej, ale także kontynuacja polskiej tradycji badań polarnych - mówi Prorektorka ds. Współpracy Międzynarodowej dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG. - Można powiedzieć, że płyniemy na ostatniej fali Bałtyku, aby zobaczyć, jak daleko sięga wpływ naszego morza. Robimy to razem jako sojusz europejskich uniwersytetów SEA-EU, ale także jako polskie instytucje zajmujące się badaniami morskimi.
- Bardzo ważne jest pokazanie Norwegom potencjału badań morskich w Polsce. To, że dwa polskie statki badawcze wpłyną do portu w Bodø, wysyła naprawdę fajny sygnał - mówi Dyrektor Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk prof. dr hab. Jan Marcin Węsławski. - Zresztą współpraca między naszymi instytucjami jest tak naprawdę od zawsze, większość naszej kadry skończyło oceanografię na UG. Znamy się wszyscy doskonale, prowadzimy wiele wspólnych projektów, a teraz po raz pierwszy będziemy płynęli w dwa statki.
Rejs zakłada prześledzenie rozprzestrzeniania się wód płynących z Bałtyku do Arktyki wraz ze zbadaniem losów zawartych w nich substancji chemicznych, potencjalnych zanieczyszczeń (np. mikroplastiku, metali ciężkich) i niesionych przez nie organizmów żywych. W trakcie rejsu badania i obserwacje prowadzone będą równolegle na obu statkach.
Planuje się wykonywanie pomiarów właściwości wody morskiej i aerozoli oraz poborów próbek wody i organizmów morskich do dalszych badań laboratoryjnych. Dzięki temu możliwa będzie odpowiedź na pytania dotyczące zasięgu występowania pochodzących z Bałtyku organizmów słonawowodnych w pełnosłonych morzach nordyckich i charakteru odpływu wód bałtyckich na północ oraz sprawdzenie, jak daleko na północ są one jeszcze wykrywalne.
- Przede wszystkim zajmę się badaniem fitoplanktonu, który jest inny w morzach północnych i inny w Bałtyku. Szczególnie mnie interesują gatunki toksyczne: w Bałyku są to głównie sinice, natomiast w morzach pełnosłonych i oceanach są to m.in. bruzdnice i okrzemki- mówi jedna z członkiń zespołu badawczego, dr Justyna Kobos. - Jestem bardzo podekscytowana, ponieważ to mój pierwszy rejs na taką skalę i naprawdę jest co badać.
Swoją perspektywę na działania naukowców, życie na statku oraz wszystkie inne wydarzenia z rejsu przedstawi autor powieści kryminalnych, laureat Paszportu „Polityki” 2014 Zygmunt Miłoszewski, który będzie prowadził dziennik pokładowy.
Następny przystanek statku UG to Kilonia (statek wpływa tam 6 czerwca), gdzie na pokład wsiądą zagraniczni naukowcy z uczelni partnerskich SEA-EU. Mieszkańcy niemieckiego miasta będą mogli zwiedzić najbardziej zaawansowaną jednostkę badawczą, która pływa po Bałtyku, natomiast studenci Uniwersytetu Kilońskiego będą mieli okazję wziąć udział w warsztatach z kreatywnego pisania prowadzonych przez Zygmunta Miłoszewskiego.
R/v Oceanograf to specjalistyczny statek naukowo-badawczy, wykonujący szerokie spektrum pomiarów związanych ze środowiskiem morskim. Jest to najnowocześniejsza jednostka badawcza w basenie Morza Bałtyckiego, wykonująca zadania na rzecz nauki, jak i gospodarki morskiej. Statek posiada certyfikaty żeglugi międzynarodowej.
Jednostka jest wyposażona w specjalistyczne urządzenia do interdyscyplinarnych badań środowiska i przyrody mórz oraz oceanów. Oprócz laboratoriów wewnątrz statku są również obserwatoria i sala seminaryjna. Ze względu na rozległy zakres badań, które są prowadzone przy użyciu statku m.in.: badania dna morskiego, badania batymetryczne, badania chemiczne, badania geologiczne, jest jednostką wielozadaniową.
Na statku zastosowano dwukadłubową konstrukcję – typu katamaran, która minimalizuje kąt przechyłu co jest szczególnie ważne przy prowadzeniu badań na morzu.
Podstawowe dane statku R/v Oceanograf:
Długość całkowita: 49,5 m
Szerokość konstrukcyjna: 14,0 m
Zanurzenie konstrukcyjne: 2,0 m
Wyporność maksymalna: ok. 792 ton
Napęd diesel – electric:
– zespoły prądotwórcze: 2 × 420 kW, 2 × 225 kW
– pędniki strumieniowo – azymutalny
Stery strumieniowe: 2 × pędniki tunelowe, dziobowe
System dynamicznego pozycjonowania DP I
LEW/REL UG
Fot. Alan Stocki / UG
USD
EUR
CHF
GBP